Artykuły

Jubileusz 30-lecia powstania "Solidarności" ma być tematem przewodnim II Festiwalu Solidarity of Arts, który dziś rozpoczyna się w Gdańsku

Program bardzo ambitny: m.in. koncert Leszka Możdżera z gwiazdami światowego jazzu, prawykonanie kompozycji Pawła Mykietyna oraz prezentacja materiałów filmowych z pierwszych lat "Solidarności".

Solidarity of Arts jest imprezą multimedialną, nawiązującą tematycznie do najnowszej historii Gdańska - zrywu opozycyjnego, odzyskanej wolności oraz międzyludzkiej solidarności. W zamierzeniu festiwal ma być spotkaniem wyjątkowych artystów z Pomorza, Polski i zagranicy. W programie ubiegłorocznej, premierowej edycji SofA znalazły się m.in. koncert Michaela Nymana, wykonanie "Requiem wojennego" Benjamina Brittena pod batutą sir Neville'a Marrinera, wystawa "Labirynty pamięci Mariana Kołodzieja" i europejska premiera filmu "Dzieci Ireny Sendlerowej".

Intencją organizatorów, czyli gdańskich samorządów oraz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, jest, aby festiwal w ciągu paru lat stał się imprezą o dużej renomie, rozpoznawalną nie tylko w Polsce, ale także za granicą.

Tegoroczny festiwal oficjalnie zostanie otwarty 20 sierpnia (choć towarzyszące mu warsztaty muzyczne rozpoczęły się już w środę) i potrwa do 8 września.

Bohaterem najbardziej spektakularnego wydarzenia imprezy będzie Leszek Możdżer - pochodzący z Gdańska kompozytor i pianista, jeden z najważniejszych polskich muzyków jazzowych, choć jego różnorodna twórczość nie pozwala zamknąć go w jednej szufladce. Karierę rozpoczynał w jassowym zespole Miłość (m.in. z Tymonem Tymańskim i Mikołajem Trzaską) oraz formacji klarnecisty Emila Kowalskiego. Od tego czasu współpracował z polskimi i światowymi gwiazdami jazzu i muzyki popularnej, komponował opery i utwory jazzowe, koncertował na całym świecie, brał udział także w nagraniu nagrodzonej Oscarem muzyki Jana A.P. Kaczmarka do filmu "Finding Neverland".

W trakcie koncertu "Możdżer +" muzyk i kompozytor będzie przenosił się pomiędzy trzema scenami, na każdej z nich, grając z innym instrumentalistą czy formacją. A wśród artystów zaproszonych do występu w Gdańsku nie brakuje gwiazd światowego formaty.

Możdżerowi towarzyszyć będzie m.in. brazylijski perkusista Naná Vasconcelos (który nagrywał m.in. z Patem Methenym), amerykański basista Marcus Miller (grał w zespole Milesa Davisa), gitarzysta John Scofield, pianista, kompozytor i dyrygent Charles Fox (współpracował m.in. z Fredem Astaire'em i Johnnym Cashem, jest także współautorem utworu "Killing me Softly with His Song"), Motion Trio, Gaba Kulka, duński kontrabasista Lars Danielsson oraz izraelski perkusista Zohar Fresco (z tą dwójką Możdżer nagrał płyty "The Time" i "Between Us And The Light").

Koncert 21 sierpnia od godz. 20.45 transmitować będzie na żywo telewizja Canal+.

Paweł Mykietyn (rocznik 1971) uznawany jest zgodnie za najważniejszego polskiego kompozytora młodego pokolenia. Komponuje utwory autonomiczne oraz tworzy muzykę filmową ("33 sceny z życia" Małgorzaty Szumowskiej czy "Tatarak" Andrzeja Wajdy) i teatralną (m.in. do spektakli Krzysztofa Warlikowskiego i Grzegorza Jarzyny). Jak sam mówi, sztuką w komponowaniu jest znalezienie rozsądnych proporcji między matematyką a spontanicznością.

Symfonia "VIVO XXX" powstała specjalnie jako utwór uświetniający 30. rocznicę powstania "Solidarności". Trwająca 70 minut kompozycja nawiązuje do historii związków zawodowych - przeznaczona jest na chór, wielką orkiestrę symfoniczną i dyskretnie użyte środki elektroniczne.

W Gdańsku prawykonanie utworu usłyszymy 29 sierpnia - weźmie w nim udział Orkiestra Symfoniczna Polskiej Filharmonii Bałtyckiej oraz Państwowy Chór Filharmonii w Mińsku. Muzykami pokieruje wybitny dyrygent muzyki współczesnej i pianista Holender Reinbert de Leeuw.

Na 5 września zaplanowana została premiera opery "Makbet" Giuseppe Verdiego w reżyserii Marka Weissa-Grzesińskiego. Ten świetny reżyser i od paru lat dyrektor Opery Bałtyckiej (oraz pomysłodawca nazwy festiwalu) wystawił już raz utwór Verdiego - w 1985 roku w Teatrze Wielkim w Warszawie. Jednak kontekst dla drugiej inscenizacji tej opery będzie zupełnie inny. - Szekspirowska opowieść o przekleństwie władzy i szaleństwach zdobywania jej za wszelką cenę nawołuje do refleksji również nad losem naszej Ojczyzny - uważa Weissa-Grzesiński. - Zdajemy sobie sprawę z ryzyka porównywania starej szkockiej legendy z naszą najnowszą historią, ale wierzymy, że teatr jest miejscem wstrząsu i oczyszczenia, a więc musi mówić o sprawach, które nas bolą i są składnikiem aktualnych emocji. Dlatego odwołujemy się w naszym "Makbecie" do chwil, kiedy większość z nas była dumna z przynależności do narodu, który był tak podziwiany za rozpoczęcie wielkiej przemiany dziejów, a potem tak piętnowany z powodu niekończących się swarów.

Przez pewien czas planowano nawet wystawianie tej opery na terenie Stoczni Gdańskiej, jednak zbyt duża ilość problemów technicznych z tym związanych spowodowała, że z pomysłu zrezygnowano.

Kolejnych istotnym wydarzeniem SofA będzie cyfrowa rekonstrukcja i digitalizacja materiałów filmowych - w dużej części nigdy publicznie nieprezentowanych - z powstania i pierwszych lat funkcjonowania "Solidarności".

Odrestaurowane filmy przez dziesięć festiwalowych dni, począwszy od 20 sierpnia, będzie można oglądać na ogromnym telebimie ustawionym w pobliżu fontanny Neptuna. Jednak od samej prezentacji o wiele ważniejszy wydaje się fakt digitalizacji tych filmów - od teraz możemy mieć pewność, że te cenne z historycznego punktu widzenia materiały zostaną zachowane na lata i nie ulegną zniszczeniu.

Prócz tego w programie tegorocznego festiwalu znalazł się spektakl warszawskiego Och-teatru "Biała bluzka" - adaptacja prozy Agnieszki Osieckiej w reżyserii Magdy Umer z Krystyną Jandą w roli głównej - oraz duża wystawa zdjęć Marka Karewicza, czołowego polskiego fotografika specjalizującego się w zdjęciach muzyków jazzowych i rockowych.