Warszawa. Rusza Centrum Kultury Jidysz
W sobotę 16 października odbędzie się uroczyste otwarcie Centrum Kultury Jidysz Fundacji Shalom, nowego miejsca na kulturalno-edukacyjnej mapie Warszawy, przy ul. Andersa 15.
Uroczyste otwarcie Centrum Kultury Jidysz Fundacji Shalom na Muranowie odbędzie się w nowej siedzibie CKJ przy ul. Andersa 15. W programie jest m.in.: spotkanie z dr. Jackiem Leociakiem, który zabierze uczestników w multimedialną opowieść o Muranowie z okresu przed- i powojennego, przybliżając również historię miejsca przy Andersa 15.
Kolejnym punktem programu jest projekcja zdjęć z pierwszego filmu 3D o stolicy - Warszawa 1935, który jest rekonstrukcją prawdziwego ducha Warszawy i odtworzeniem niepowtarzalnej atmosfery miasta z 1935 roku. W trakcie pokazu odbędzie się dyskusja historyków oraz twórców projektu ze studia Newborn Animacja, którzy przybliżą kulisy powstawania filmu.
Następnym wydarzeniem będzie pokaz filmu 8 historii, które nie zmieniły świata - dokumentu młodych twórców - Iva Krankowskiego i Jana Śpiewaka. Film stanowi zapis wspomnień najstarszych żyjących polskich Żydów. Ideą przyświecającą twórcom było "przywołanie rzeczywistości codziennej, zwyczajnej, a jednocześnie bardzo osobistej, intymnej, a przez to niebanalnej" - napisała Anna Kilian w "Życiu Warszawy". Od premiery w lutym tego roku film zdobył już 6 nagród oraz wyróżnień na 4 festiwalach filmowych.
Najmłodsi uczestnicy Dnia Otwartego wezmą udział warsztatach przygotowanych przez Fundację MaMa zatytułowanych "Poszukiwanie zapomnianych książek". Dzieci będą miały okazję stworzyć swoje własne małe książki, dowiedzieć się nieco o języku jidysz na przykładzie "Dziennika wiewiórki" - książki Sonii Kantor, która ukazała się w dwóch wersjach językowych, polskiej i jidysz, i opowiada o roku z życia wiewiórka imieniem Gryzek. Książka stanowi dodatek do "Cwiszn. Żydowskiego kwartalnika o literaturze i sztuce" wydawanego przez Fundację Shalom. Warsztaty poprowadzą Anna Pietruszka i Patrycja Dołowy.
O samym języku będzie się można dowiedzieć na pierwszej lekcji jidysz poprowadzonej przez jedną z lektorek CKJ, Agatę Kondrat. Lekcja jest otwarta dla wszystkich zaciekawionych tym, czym był i jest dzisiaj język, którym przed wojną mówiło około trzy czwarte Żydów na świecie, a dziś posługuje się nim od 1 do 2 milionów osób. Na lekcji będzie też się można zapoznać z żydowskim alfabetem.
Propozycją literacką dla dorosłych będzie spotkanie z Marcinem Kowalskim, współautorem książki "Apte. Niedokończona opowieść", wydanej z imponującymi rysunkami autorstwa samego Aptego, które przetrwały ponad 60 lat na strychu w Wieliczce.
Ponadto, niecodzienne warsztaty z historii kobiet poprowadzi Katarzyna Czerwonogóra - socjolożka i badaczka ruchów kobiet żydowskich. Wspólnie ze zgromadzonymi zastanowi się nad miejscem kobiet w przestrzeni miejskiej i znaczeniem płci w narracji historycznej.
Całodzienne obchody zakończy koncert Borisa Malkovsky'ego - jednego z najbardziej obiecujących przedstawicieli świata muzycznej improwizacji. Na otwarciu CKJ wystąpi w programie zatytułowanym Geula Steet Keys, gdzie zaprezentuje paletę własnych kompozycji, na pianino i akordeon guzikowy. Usłyszymy w nim gamę roztaczającą się od post-romantycznych dźwięków pianina do postklezmerskich tonów akordeonu guzikowego.
Centrum Kultury Jidysz Fundacji Shalom to inicjatywa, której działania skupiają się przede wszystkim na kulturze i języku Żydów aszkenazyjskich. Od 10 lat prowadzi bezpłatne lektoraty jidysz, otwarte dla wszystkich zainteresowanych oraz organizuje wiele warsztatów i seminariów wyjazdowych związanych z kulturą Żydowską. Chcemy, by CKJ stało się ważnym miejscem na kulturalnej mapie Warszawy, skupiającym twórczą energię osób zainteresowanych kulturą Żydów aszkenazyjskich oraz wszelkimi, literackimi, artystycznymi, itp. pograniczami polsko-żydowskimi - mówi dr Karolina Szymaniak z CKJ. Dzięki uruchomieniu nowej siedziby wyposażonej w nowoczesne sale wykładowe, Centrum będzie mogło poszerzyć swoją ofertę edukacyjną oraz rozwinąć współpracę z innymi instytucjami animującymi życie kulturalne i społeczne Warszawy.
Fundacja Shalom pod kierownictwem Gołdy Tencer od wielu lat prowadzi działalność edukacyjną, organizuje ogólnopolskie konkursy wiedzy o historii i kulturze Żydów polskich, międzynarodowe seminaria i kursy języka i kultury jidysz, oraz warsztaty piosenki żydowskiej. Przy Fundacji działa też Uniwersytet Trzeciego Wieku i Żydowski Uniwersytet Otwarty oraz Dyskusyjny Klub Filmowy prezentujący filmy w języku jidysz, a także najnowsze filmy o tematyce żydowskiej. Od niedawna wszystkie te inicjatywy edukacyjne odbywają się w nowym lokalu przy ul. Andersa 15, w sercu przedwojennej, żydowskiej Warszawy.
