Artykuły

Papież Jan Paweł II pełniący swój pontyfikat od 1978 r., zanim zdecydował się na kapłaństwo, chciał związać swoje życie z teatrem. Próbował swoich sił jako aktor, jest też autorem kilku dramatów, m.in. "Hioba" i "Przed sklepem jubilera".

Zainteresowania teatralne Karola Wojtyły przypadają jeszcze na czas nauki w gimnazjum w Wadowicach. Ten okres Jan Paweł II wzruszająco wspominał podczas ostatniej wizyty w swym rodzinnym mieście w 1999 roku. W obecności tysięcy zgromadzonych na wadowickim rynku papież deklamował fragment swojej roli w "Antygonie", wystawionej w szkole przed 60 laty.

W czasie II wojny światowej współtworzył w Krakowie - wraz ze swoim dawnym nauczycielem Mieczysławem Kotlarczykiem - konspiracyjny Teatr Rapsodyczny. Po wojnie, już jako kapłan, wspierał działalność tej sceny, był też jej stałym krytykiem, publikując recenzje poszczególnych przedstawień.

W swym dorobku autorskim Jan Paweł II ma kilka dramatów. Jedna z kilku sztuk napisanych przez Karola Wojtyłę zaginęła. Poświęcona była prawdopodobnie tematyce Starego Testamentu, która zawsze była bliska przyszłemu papieżowi. Dwie sztuki Karol Wojtyła napisał w 1940 roku pod wpływem doświadczeń z września 1939 roku: "Hiob" oraz "Jeremiasz".

"Hiob" to próba zbliżenia się do zagadnienia cierpienia, które doprowadzić może człowieka do Chrystusa. W sztuce Jana Pawła II wyraźnie uwydatniają się związki z polityczną sytuacją Polski w czasie okupacji hitlerowskiej.

Kolejny dramat z 1940 roku "Jeremiasz" (planowana zmiana tytułu na "Zakon") to dramat narodowy, w który wplecione zostały postaci ojca Piotra Skargi, Stanisława Żółkiewskiego (hetmana, wodza wojsk polskich w wojnie z Rosją i Turcją na początku XVII wielu) oraz św. Andrzeja Boboli, męczennika za wiarę.

Pięć lub sześć lat (według różnych informacji) poświęcił Karol Wojtyła na napisanie następnej sztuki "Brat naszego Boga" (ok. 1950), zainspirowanej postacią malarza, teoretyka sztuki i patrioty Adama Chmielowskiego (1845-1916). Chmielowski był założycielem zgromadzenia albertynów, sam przyjmując imię Alberta i służył w Krakowie najbiedniejszym, upośledzonym i chorym Został kanonizowany przez Jana Pawła II.

Dziesięć lat później (w 1960 roku) Karol Wojtyła napisał swoją najbardziej znaną sztukę "Przed sklepem jubilera". Dramat opowiada o miłości i małżeństwie. Trzy małżeństwa, trzy rozmaite poplątane losy - bohaterowie odkrywają przed widzami tajemnice swych dusz, niepokoje i rozczarowania. Ich historie są pretekstem do pokazania, że miłość małżeńska, ślubowana w obliczu Boga, jest odzwierciedleniem jego miłości do nas.

Wojtyła napisał także, w 1964 roku, dramat "Promieniowanie ojcostwa", traktujący o dojrzewaniu do ojcostwa, budowaniu relacji człowieka z Bogiem i ludźmi.

Spektakle na podstawie sztuk Karola Wojtyły wystawiane były wielokrotnie na deskach polskich scen teatralnych. Przedstawienie "Hiob" według dramatu Wojtyły w wykonaniu ukraińskiego teatru "Woskresinnia" wystawiano w Kaliszu i Lwowie. W Lublinie pokazywano spektakl "Promieniowanie ojcostwa" na podstawie "dramatu medytacyjnego" Karola Wojtyły.

Jedna z najczęściej prezentowanych w Polsce sztuk Wojtyły to "Przed sklepem jubilera". Wystawiano ją m.in. w Teatrze Nowym w Łodzi, warszawskim Teatrze Rampa, a także we Włoszech w wersji operowej. Rekordy popularności biła także w latach 80. sztuka "Brat naszego Boga" wystawiana m.in. na deskach krakowskiego Teatru im. Juliusza Słowackiego.

Doświadczenie aktorskie, dobry głos i świetna dykcja pomagały Janowi Pawłowi II w docieraniu do tłumów wiernych. Przez cały pontyfikat papież bardzo chętnie przyjmował na prywatnych audiencjach ludzi teatru, żywo dyskutując o aktorstwie i roli teatru w budowaniu moralnego ładu.