Czy garderoba rządzi teatrem?
Przypadek warszawskiego Teatru Ateneum pokazuje, że obecny stan Rzeczpopolitej Teatralnej jest nie do obrony. Chyba że chcemy dalszej degrengolady teatrów repertuarowych i przekształcenia ich w teatry garderobiane - pisze Roman Pawłowski w Gazecie Wyborczej.
Kiedy pod koniec ubiegłego roku na łamach "Gazety" reżyser Michał Zadara stwierdził, że polskim teatrem rządzi "garderoba", czyli zasiedziałe zespoły aktorskie, w środowisku teatralnym podniosły się głosy oburzenia. Z Zadarą polemizowała m.in. Joanna Szczepkowska, wybitna aktorka i była prezes Związku Artystów Scen Polskich. Pisała, że nie wyobraża sobie, aby "garderoba" paraliżowała Kazimierza Dejmka czy innego dyrektora z prawdziwego zdarzenia.
Przypadek Izabelli Cywińskiej, która w rozmowie z "Gazetą" opowiada, jak pod naciskiem aktorów musiała zrezygnować z kierowania warszawskim Teatrem Ateneum, potwierdza, że niestety rację ma Zadara. Cywińska niewątpliwie jest dyrektorem z prawdziwego zdarzenia, teatry, które prowadziła w Kaliszu i Poznaniu, należały do teatralnej czołówki w kraju. Jako reżyserka uprawia teatr środka, trudno zarzucić jej estetyczny radykalizm. A jednak przegrała z zespołem warszawskich gwiazd, który woli grać lekkie komedie niż współczesny, poważny repertuar.
W ostatnich latach takich przypadków było więcej: aktorzy wyrzucili dyrektorów Teatru Powszechnego i Studio w Warszawie oraz łódzkiego Nowego. W żadnym z tych teatrów usunięcie dyrektora nie doprowadziło do artystycznego rozkwitu i nic nie wskazuje, aby w Ateneum miało być inaczej. Ministerstwo Kultury chce rozwiązać ten problem, wprowadzając aktorskie umowy sezonowe, które umożliwią naturalną wymianę zespołów. Na kilkuletnie kontrakty mają też przejść obowiązkowo dyrektorzy. Jednak organizacje aktorskie blokują uchwalenie nowelizacji ustawy o działalności kulturalnej, grożąc strajkami. Ich zdaniem proponowane zmiany będą dyskryminować aktorów. Rozumiem ich niepokój, ale sprawa Ateneum pokazuje, że obecny stan jest nie do obrony. Chyba że chcemy dalszej degrengolady teatrów repertuarowych i przekształcenia ich w teatry garderobiane.
