Artykuły

Zabieram się do tego z ostrożnością i szczególną uwagą. Powrót Krzysztofa Pastora do Polski i wzięcie odpowiedzialności za powołany Polski Balet Narodowy może być nowym rozdziałem w naszej sztuce tańca - pisze Sławomir Pietras w Tygodniku Angora.

Podobne powroty miały już miejsce w przeszłości. Po latach kariery od Diagilewa wrócili Wójcikowski i Statkiewicz. Potem z Rosji przyjechał Parnell, a w latach 60. z Francji - Conrad Drzewiecki. Wszyscy oni wnieśli do polskiego baletu powiew światowego tańca, każdy według swojego talentu, umiejętności i posiadanego autorytetu. Później również zdarzały się powroty baletowych karier do ojczyzny. Wiesiołowski, Wilk, Nardelli, Ziemski, Blajer, Wołk-Karaczewski - to bejartowcy z dużym dorobkiem solistycznym i pedagogicznym, ale albo bez odwagi pozostania w ojczyźnie, albo bez koniecznych zdolności przywódczych.

Na tym tle Krzysztof Pastor jest postacią szczególną. Absolwent gdańskiej Szkoły Baletowej (1975 r.), po czterech sezonach tańczenia w Polskim Teatrze Tańca ("Odwieczne pieśni", "Epitafium dla Don Juana", "Przypowieść sarmacka", "Listy intymne") i trzech latach głównych ról w Teatrze Wielkim w Łodzi ("Królewna Śnieżka", "Giselle", "Dziadek do orzechów") w stanie wojennym wyjechał za granicę. Najpierw do Hofu, potem do Lyonu, gdzie przez kilka sezonów tańczył odpowiedzialne zadania, głównie w choreografiach Greya Veredona (przede wszystkim Romea). W międzyczasie w Łodzi zadebiutował jako choreograf (1986 r.), przelatując błyskawicą przez kolejne Spotkania Baletowe.

Następnym miejscem jego artystycznych dokonań stał się Amsterdam. Skatalogowanie i opisanie dalszych etapów tej bogatej, niezwykłej, kontynuowanej z wielką powagą kariery pozostawiam choreologom i krytykom. Powiem tylko, że jako solista zdążył zatańczyć z legendarną, wybitną i leciwą Natalią Radius. Było to chyba pas de deux o największej rozpiętości wieku w dziejach baletu.

Po wielu sezonach na scenie zajął się choreografią i wszedł do rodziny wielkich twórców Het National Ballet (Rudi van Dantzig, Toer van Schayk, Hans van Manen). Już kilkanaście lat odnosi niekwestionowane sukcesy na całym świecie, od Nowej Zelandii, poprzez Niemcy, Izrael, Litwę, Finlandię, Rosję, Francję, Kanadę, Wielką Brytanię, Szwecję, aż po Australię i Stany Zjednoczone.

Wszystko to zdobyte pracowitością, talentem, rozległą wiedzą, błyskotliwą inteligencją i wrodzonym - męskim! - wdziękiem. Życie obdarowało go licznym potomstwem. Zawsze był troskliwym ojcem i mężem, we wszystkich czterech małżeństwach.

W czasie pierwszej warszawskiej dyrekcji zaprosiłem Pastora do choreografowania III Symfonii Mikołaja Góreckiego. Przyjechał, rozkochał w sobie zespół, zachwycił kompozytora (co było najtrudniejsze), wywołał aplauz publiczności, dobre opinie krytyki i... wyjechał. W czasie drugiej dyrekcji rozpocząłem z nim rozmowy w sprawie powrotu do kraju. Łączyłem je - dla dobra przyszłej współpracy - z porozumieniem z szefem artystycznym.

Dyrektor Treliński... zaakceptował jedynie odmalowanie baletowego piętra w teatrze - wyznał później Pastor w którymś z wywiadów. Sprawę doprowadził do końca dyr. Waldemar Dąbrowski. Wśród jego osiągnięć to właśnie cenię najwyżej. Dąbrowski przed dwoma laty pod dyrekcją Krzysztofa Pastora powołał Polski Balet Narodowy. Działa on w strukturach Teatru Wielkiego poprzez pełnomocnika dyrektora Pawła Chynowskiego. Ten wieloletni świetny kierownik literacki ponad 20 lat pisał o balecie w Życiu Warszawy na tych samych szpaltach co Iwaszkiewicz, Grodzicki, Natanson, Ibis-Wróblewski i Sierpiński.

Teraz ma szansę spełnić swe marzenia o niezależności, samodzielności, nowoczesności i narodowym charakterze baletu warszawskiego. Właściwie co by to miało znaczyć? Jedno jest pewne: taką ideę ma szansę zrealizować Krzysztof Pastor.

Czekamy na wypełnienie jej konkretnym programem, koncepcjami artystycznymi, repertuarem i nieustającą pracą twórczą. Trzymając kciuki, spróbujmy być życzliwi, cierpliwi, ostrożni i rozważni.