Artykuły

Proszę o podanie podstawy i kryteriów zastosowanych przez Zarząd Województwa przy wystawieniu negatywnej oceny działalności artystycznej Teatru Nowego - pisze dyrektor Janusz Wiśniewski do marszałka Marka Woźniaka.

Poznań, 06.06.2011

Szanowny Pan

Marek Woźniak

Marszałek Województwa Wielkopolskiego

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z pismem z dn. 2 czerwca 2011 r., przyjmując do wiadomości przekazaną mi Uchwałę Nr 641/2011 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 2 czerwca 2011r., uprzejmie proszę o urealnienie i skonkretyzowanie zarzutów wobec mnie, zawartych w jej Uzasadnieniu.

Pozostają one w sprzeczności z ocenami mojej pracy wyrażanymi publicznie w ostatnich dniach marca tego roku przez samego Pana Marszałka i Pana Jacka Bartkowiaka, Dyrektora Departamentu Kultury. W ciągu ostatnich 9 tygodni nie wydarzyło się w Teatrze nic, co mogłoby budzić zastrzeżenia, a ponadto działalność Teatru badana była ostatnio przez uprawnione i kompetentne organy publiczne - z wynikiem jednoznacznie pozytywnym. W związku z napastliwymi artykułami w prasie, atakującymi mnie i ignorującymi rzeczywiste dane i fakty, a noszącymi znamiona stalkingu, Komisja Kultury Sejmiku Wojewódzkiego, zajmowała się szczegółowo całą działalnością Teatru - i nie stwierdziła nieprawidłowości w funkcjonowaniu Teatru i jego zarządzaniu. Także przeprowadzona w maju kontrola Państwowej Inspekcji Pracy przyniosła wynik jednoznacznie pozytywny.

Nie znajduję uzasadnienia ani w faktach ani w dokumentach dla przedstawionych w uchwale zarzutów. Podważają one nie tylko wyniki mojej pracy, ale godzą w mój wizerunek jako prowadzącego Teatr od ośmiu lat Dyrektora Naczelnego i Artystycznego.

Proszę o skonkretyzowanie i podanie podstawy sformułowanych zarzutów: 1. Działalność artystyczna placówki - wobec tego zarzutu zestawiam fakty: W okresie sprawowania przeze mnie funkcji Dyrektora Teatr Nowy otrzymał nagrody: 2003 - Złoty Yorick na VIII Międzynarodowym Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku, 2005 - Nagroda Herald Angel "za doskonałość" na Festiwalu Fringe w Edynburgu, 2008 - Złoty Yorick na XII Międzynarodowym Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku, 2009 - nagroda Polskiej Sekcji Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych za trzy spektakle, 2010 - "Lobotomobil" uznany za " najważniejszy spektakl ostatniej dekady w Polsce" - werdykt prezesa Polskiej Sekcji Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych. W marcu 2010 r. otrzymałem z rąk Pana Marszałka srebrny Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" przyznany mi za osiągnięcia artystyczne i zasługi dla kultury polskiej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Teatr Nowy zapraszany był także na inne festiwale teatralne, a także występy w teatrach w kraju i za granicą (wybitnie wysokie oceny spektakli przez krytyków angielskich, niemieckich, hiszpańskich, izraelskich i in. znajdują się w dokumentacji w Teatrze, jak i zapewne w Urzędzie Marszałkowskim). Frekwencja w Teatrze: około 80%. Teatr ma w repertuarze średnio 19-20 przedstawień, a większość z nich utrzymuje się na scenie przez wiele sezonów. Liczba spektakli - (w latach 2007-2010) 386 - 444 rocznie, liczba widzów: 70 000 - 77 000 rocznie.

W świetle tych danych, proszę o podanie podstawy i kryteriów zastosowanych przez Zarząd Województwa przy wystawieniu negatywnej oceny działalności artystycznej Teatru Nowego.

2. Zarządzanie finansami publicznymi - Teatr ma dobre wyniki finansowe, sposób zarządzania finansami nie tylko nie budził zastrzeżeń, ale był dobrze oceniany przez Urząd Marszałkowski. Wypowiadał się w tej sprawie w marcu tego roku Dyrektor Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego, bezpośrednio nadzorujący naszą placówkę, na posiedzeniu Komisji Kultury Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, a i sam Pan Marszałek w wystąpieniu telewizyjnym 25.03.2011 r. Wyniki licznych i systematycznych kontroli Urzędu Marszałkowskiego, a także kontrole RIO, były zawsze jednoznacznie pozytywne. Jak Panu Marszałkowi najlepiej wiadomo - w sprawach finansowych (jak również we wszystkich innych ważnych dla działalności instytucji, którą kieruję) wszystkie moje decyzje są uzgadniane i muszą być akceptowane przez Urząd Marszałkowski. Ostatni dokument w sprawach repertuarowo-finansowych (dotyczący okresu do 31.12.2011) otrzymaliśmy z Urzędu Marszałkowskiego z podpisem z datą 31 maja 2011.

3. Kształtowanie stosunków międzyludzkich - było przedmiotem kontroli, przeprowadzonej w maju przez Państwową Inspekcję Pracy na wniosek Pana Marszałka. Wyniki tej kontroli, jak i przekazane mi zalecenia pokontrolne nie stwierdzają żadnych uchybień w tym zakresie, a jedyna udzielona mi wskazówka dotyczy poszerzenia prewencyjnych zapisów o mobbingu istniejących w Regulaminie Teatru. Kształtowanie stosunków międzyludzkich w Teatrze - w zespole artystycznym, w całym zespole Teatru Nowego, jest i było moją szczególną troską, której przyświecały najlepsze tradycyjne wzory budowania Teatralnej Rodziny. Wymaga to niekiedy uśmierzania powstających nieoczekiwanie emocji aktorskich. W ostatnim okresie uniemożliwiła mi to prasa, podsycająca i demonizująca aktorskie rozgoryczenia. Kilka razy prowadziłem na ten temat rozmowy z Panem Dyrektorem Bartkowiakiem, a także ostatnio osobiście z Panem Marszałkiem, oczekując zrozumienia, zaufania i otwartości. Jednakże Pan Marszałek nie pozostawił mi czasu na uporządkowanie i wygaszenie tych spraw w normalnym trybie. Co więcej - jak wynika z cytowanych przez prasę wypowiedzi Pana Marszałka - potraktował Pan "poufne" zwierzenia trojga nieusatysfakcjonowanych aktorów jako świadectwo wielkich konfliktów w zespole. Ubolewam, że nie zaufał Pan mojemu 30-letniemu doświadczeniu w pracy z wieloma różnymi zespołami aktorskimi, i 8-letniemu - w kierowaniu tym zespołem. Tego rodzaju frustracje aktorskie są - jak wiadomo nam wszystkim - zwykłym i stałym elementem w stosunkach międzyludzkich w teatrach, wymagają nie dramatyzowania, a jedynie umiejętnego zarządzania sprawami, a w konsekwencji emocjami aktorów i nie mają długotrwałego wpływu na życie Zespołu i pracę. Panie Marszałku! Będę wielce zobowiązany, jeśli Pan Marszałek przyjmie moje słowa z nie mniejszym zaufaniem niż słowa osób, z którymi odbył Pan "rozmowy poufne", zrewiduje i przedstawi swoje racje, o co proszę w tym piśmie.

4. "Brak spójności między planowaniem a wykonaniem repertuarowym. Z siedmiu zaplanowanych w tym roku premier nie doszło jeszcze do żadnej" - cytuję zarzuty i w odpowiedzi na nie przypominam fakty. 17 czerwca odbędzie się trzecia premiera tego sezonu. Trwają także próby dwóch spektakli, które tuż po przerwie urlopowej otworzą następny sezon. Retusze w planowaniu premier, spowodowane przyczynami losowymi lub innymi ważnymi dla interesu Teatru, o których na bieżąco informowałem Departament Kultury, uzyskiwały akceptację na piśmie in statu nascendi.

5. "Podejmuje się kosztowne projekty zagraniczne" - Współpracę zagraniczną podejmuję traktując ją jako ważną dziedzinę działalności artystycznej Teatru. Przynosi ona niepodważalne wyniki promocyjne i wizerunkowe. Zrealizowany wspólnie z teatrami w Wiesbaden (Niemcy), Tel-Awiwie (Izrael), Grazu (Austria), Bolonii (Włochy), Prisztinie (Kosowo) projekt "Arka Noego. Nowy Koniec Europy" uzyskał bardzo wysoką ocenę Unii Europejskiej za "efektywność i racjonalność zaangażowanych unijnych środków finansowych w projekt z dziedziny kultury". W tym miejscu pragnę podziękować Panu Marszałkowi za wielokrotne wspieranie finansowe tournée zagranicznych naszego Teatru, uznając wysoką rangę, jaką nadają promowaniu Wielkopolski zagraniczne występy Teatru Nowego z Poznania. Następnym dużym międzynarodowym projektem Teatru Nowego jest "Projekt Afrykański", w który zaangażowało się 8 teatrów z następujących państw: Wielka Brytania - National Theatre in London; Izrael - The Cameri Theatre, Tel Aviv; Włochy - Teatro Kismet OperA, Bari; Rumunia - Teatrul National Marin Sorescu, Craiova; RPA - Artscape Theatre oraz Arterial Network MVG, Cape Town; i National Arts Festival, Grahamstown. Nasi Partnerzy, a także nasza strona polska ponoszą koszty przygotowania I etapu warsztatowo-dramaturgicznego i ta inwestycja w I etap projektu jest opłacana z kieszeni wszystkich zaangażowanych teatrów po równo. Cała reszta kosztów wielkiego projektu - jego wielu następnych etapów - będzie już obsługiwana przez fundacje zajmujące się problematyką afrykańską na styku z Europą. Projekt ten ujęty był w planie działań Teatru, zaakceptowany przez Departament Kultury, jawny i zapowiadany publicznie.

6. "Zastrzeżenia budzi polityka informacyjna teatru i kształtowanie jego wizerunku na zewnątrz" Teatr informuje o swoich działaniach i planach na stronie internetowej, na konferencjach prasowych, poprzez wywiady udzielane mediom, wydawnictwa , afisze, bannery, reklamę telewizyjną, a ostatnio także zestawienia frekwencyjne i finansowe zamieszczone na stronie internetowej Teatru. O wynikach kształtowania wizerunku na zewnątrz świadczą: w kraju - wysoka frekwencja, otrzymane nagrody, zaproszenia z festiwali i innych teatrów; za granicą - nagrody, recenzje, zaproszenia do prezentacji spektakli na międzynarodowych festiwalach i w zagranicznych teatrach, także podejmowanie z Teatrem Nowym wspólnych projektów przez teatry zagraniczne. Kształtowanie wizerunku Teatru na zewnątrz jest procesem nie do końca przewidywalnym ze względu na obecne właściwości i specyfikę naszych mediów.

Bezpodstawne oskarżenia prasowe, nie znajdujące potwierdzenia w znanych Panu Marszałkowi i wymienionych powyżej, wymiernych wynikach artystycznych, frekwencyjnych i finansowych Teatru Nowego, nie mogą stanowić podstawy postawionych mi zarzutów. Nie pracuję sam i - zgodnie z kompetencjami - nie pracowałem bez wiedzy i zgody Pana Marszałka czy Departamentu Kultury Pańskiego Urzędu. Przez cały czas mojej pracy spotykałem się z akceptacją i uznaniem, przekładającymi się także na jej gratyfikację - otrzymywałem przez 8 lat premię uznaniową (do końca marca tego roku), jak i nagrody roczne (ostatnia w grudniu 2010 za 2010 rok). Nie znajduję powodów do drastycznej zmiany oceny mojej pracy w ciągu ostatnich 9 tygodni.

Wyniki artystyczne i finansowe Teatru, wysoka frekwencja nie są efektem wyłącznie mojej pracy. Jest to również dorobek aktorów i całego Zespołu Teatru Nowego. Czuję się wobec nich, ale także wobec wielkopolskich podatników i publiczności naszego Teatru - zobowiązany do tego wystąpienia. Nie dyskutuję z suwerenną decyzją zawartą w uchwale Zarządu Województwa Wielkopolskiego, proszę jednak o skonkretyzowanie i podanie podstawy zawartych w jej Uzasadnieniu zarzutów i zmianę uzasadnienia na argumentację zgodną z obiektywnymi i udokumentowanymi faktami. Tymczasem całkowicie i stanowczo odrzucam Uzasadnienie Uchwały nr 641/2011 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 2 czerwca 2011 z Pańskim, Panie Marszałku, podpisem.

Z poważaniem,

Janusz Wiśniewski

Do wiadomości:

Pan Bogdan Zdrojewski, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Pan Lech Dymarski, Przewodniczący Sejmiku Województwa Wielkopolskiego

Pani Maria Grabkowska, Przewodnicząca Komisji Kultury Sejmiku Województwa Wielkopolskiego