Artykuły

Kolejne dzieło autorów "Les Miserables" Alaina Boublila i Claude Michela Schonberga. Siłą tego musicalu jest nie tylko znakomita muzyka, efektowna inscenizacja, lecz przede wszystkim to, co najbardziej poszukiwane we współczesnym teatrze muzycznym - fabuła gwarantująca widzom głębokie wzruszenie. "Miss Saigon" to opowieść o miłości, poświęceniu, opuszczeniu oraz o zawiedzionych nadziejach i o tym, że nie wolno ich bezkarnie rozniecać ani w jednym człowieku, ani w całym narodzie. Pomimo umieszczenia większości akcji w egzotycznej scenerii ostatnich dni wojny wietnamskiej, jest to opowieść uniwersalna, tak jak miłość, odczuwana i przeżywana tak samo pod każdą szerokością geograficzną.

Wszystko zaczęło się od przypadku. Kompozytor Claude Michel Schonberg siedział przy fortepianie. Tego dnia już długo pracował, postanowił więc zrobić sobie małą przerwę na kawę. Jego uwagę zwróciło czasopismo, które leżało na blacie instrumentu. Beznamiętnie zaczął je przeglądać, kartka po kartce. Wtedy zobaczył tę fotografię....

Nie przypuszczałem, że to zdjęcie wywoła we mnie taki wstrząs. Milczenie oszołomionej smutkiem kobiety było krzykiem bólu głośniejszym niż jakikolwiek ziemski lament. Łzy dziecka były ostatecznym potępieniem wszystkich wojen, które burzą plany kochających się ludzi. Mała wietnamska dziewczynka miała właśnie wsiąść na pokład samolotu odlatującego z lotniska w Ho-Chi-Minh do Stanów Zjednoczonych. Tam czekał na nią ojciec - były żołnierz amerykański - którego nigdy przedtem nie widziała. Matka została na lotnisku. Wiedziała, że własnego dziecka już nigdy nie zobaczy. Czuła, że dla jej córki tu, za bramką na lotnisku zaczyna się nowe życie, jednak wiedziała, że rozstanie z dzieckiem oznacza dla niej śmierć. Byłem pochłonięty obrazem świadomego rozdarcia. Cierpiałem za matkę, jakbym sam ujrzał własnego synka opuszczającego mnie na zawsze. Cierpiałem za dziecko jakbym to ja był we wczesnym dzieciństwie oderwany siłą od swoich rodziców. Czyż nie był to najbardziej poruszający, najbardziej wiarygodny obraz ostatecznego poświęcenia?

Claude Michel Schonberg autor muzyki do "Miss Saigon"

Był październik 1985 roku. Swoim przeżyciem i wzruszeniem Schonberg od razu podzielił się z Alainem Boublilem, z którym wcześniej współtworzył musicale "La Revolution Francaise" i "Les Miserables". Razem postanowili przygotować szkic pomysłu na musical o tragicznej historii miłosnej rozgrywającej się pod koniec wojny amerykańsko-wietnamskiej. Schonberg, mieszkający w Paryżu Węgier z pochodzenia i Boublil, Francuz urodzony w Tunezji dobrze wiedzieli, czym może być różnica kultur, tradycji, mentalności i wrażliwości. Dlatego też postanowili o tym również powiedzieć, pokazać konflikt między światem Wschodu i Zachodu.

Urodziłem się i wychowywałem w Tunezji. Kiedy pisałem libretto musicalu, miałem wrażenie, że wracam do swoich korzeni, do tamtego zapachu wiatru, do rozgrzanego słońcem nieba. To mi bardzo pomogło stworzyć postać Kim. A gdy przenosiłem się myślami do Europy, było mi łatwiej wyobrazić sobie Chrisa. Te dwie postaci są mi więc bardzo bliskie, niemal jak przyjaciele lub rodzina.

Alain Boublil autor libretta do "Miss Saigon"

W końcu 1986 roku Boublil zakończył pracę nad francuską wersją libretta musicalu. Razem z Schonbergiem skontaktowali się z trzema osobami: z producentem musicali Cameronem Macintoshem, z Richardem Maltbym Juniorem, który w rezultacie został autorem angielskiej adaptacji "Miss Saigon" oraz z reżyserem Nicholasem Hytnerem. Zaplanowano premierę musicalu. Przygotowania do inscenizacji zaczęły iść pełną parą. Pierwsze przedstawienie, czyli światowa prapremiera, odbyło się w 1989 roku w Londynie.

Ciekawostki

Światowa prapremiera "Miss Saigon" odbyła się 20 września 1989 roku w królewskim teatrze Drury Lane (Thaetre Royal Drury Lane) w Londynie. Reżyserował Nicholas Hytner.

W ciągu pięciu lat musical zagrano tu 4 364 razy.

Aktorzy biorący udział w premierowym londyńskim przedstawieniu - Jonathan Pryce jako Szef i Lea Salonga jako Kim - za swoje kreacje aktorskie otrzymali nagrody Tony i 01ivier. Są to najbardziej prestiżowe wyróżnienia w dziedzinie musicalu.

Inscenizacje "Miss Saigon" miały miejsce w 18 krajach: obok Polski - w Wielkiej Brytanii, USA, Japonii, Kanadzie, na Węgrzech, w Niemczech, w Australii, Danii, Holandii,

Szwecji, na Filipinach, w Hongkongu i Singapurze.

Do dnia premiery w Warszawie wystawiono 18 tysięcy spektakli dla 28 milionów widzów na całym świecie.

Musical "Miss Saigon" grano w ośmiu różnych językach: angielskim, japońskim, węgierskim, niemieckim, duńskim, holenderskim, szwedzkim i polskim.

Rolę Kim zagrały 34 aktorki. Rolę Szefa kreowało łącznie 29 wykonawców.

Musical został uhonorowany 29 nagrodami w różnych kategoriach (np. Najlepszy Musical Roku, Najlepsza Reżyseria, Najlepszy Aktor, Najlepszy Debiut).