Carmen Funebre
Ten spektakl poznańskiego teatru Biuro Podróży, jednego z najlepszych polskich teatrów alternatywnych, ostatni raz oglądałem na zeszłorocznym festiwalu w Edynburgu. Lał deszcz, pochodnie nie chciały się zapalić, w każdej chwili mogło zepsuć się nagłośnienie i światło. Spektakl zakończył się zgodnie ze scenariuszem, mimo deszczu tłum się nie rozchodził. Zostali młodzi ludzie z Tuzli, którzy przychodzili na polskie przedstawienie codziennie i codziennie płakali, został Steven Berkoff, sławny angielski aktor i reżyser, zostali widzowie, szukający w Edynburgu rozrywki, tym razem wyjątkowo poważni i skupieni. Zespół Pawła Szkotaka wprowadził moralny niepokój w tę fiestę, jaką jest największy na świecie festiwal artystyczny w stolicy Szkocji. "Carmen Funebre", uliczne przedstawienie sprzed trzech lat, nagrodzone w ubiegłym roku w Edynburgu dwiema najważniejszymi nagrodami: Fringe First i Critics Award dotyka istoty XX wieku - przemocy. W serii gwałtownych obrazów, inspirowanych przeżyciami uchodźców z Bośni, pokazuje okrucieństwa wojny: życie bezdomnej rodziny, scenę gwałtu, rozstrzelania, emigrację. Widzowie tego jedynego w swoim rodzaju przedstawienia stoją bezsilni - o wyciągnięcie ręki od śmierci. Biuro Podróży mówi o wojnie prostym językiem, ale "Carmen Funebre" to nie tylko uliczny plakat, ale także wysmakowane plastycznie widowisko z muzyką Pendereckiego i Góreckiego, piękne i przerażające. Zapis telewizyjny, w dodatku bez publiczności, nie może oddać emocji, jakie towarzyszą spektaklowi w jego naturalnej scenerii: na ulicy. Trzeba więc sobie wyobrazić lęk osaczonego tłumu, bezsilność, odrazę i współczucie, które się odczuwa oglądając na żywo to przedstawienie, o którym angielska prasa pisała: "oszałamiające dramatyczne doświadczenie", "gorzkie katharsis", "spektakl elektryzujący, grany z totalną energią i zaangażowaniem", "straszny, mocny teatr".
