Gdynia. Grass wg Babickiego i Huellego
Najnowsza premiera Teatru Miejskiego im. Gombrowicza - "Idąc rakiem" w reżyserii Krzysztofa Babickiego - będzie spektaklem niezwykłym. Nie tylko dlatego, że spektakl grany będzie nie na scenie, ale na żaglowcu Dar Pomorza.
Gdyński spektakl jest adaptacją głośnej, wydanej równo dziesięć lat temu powieści urodzonego w Gdańsku laureata literackiej Nagrody Nobla Güntera Grassa. Będzie to pierwsze na świecie wystawienie na scenie tej powieści.
Grass w swojej książce odwołuje się do największej w historii ludzkości katastrofy morskiej. 30 stycznia z portu w Gdyni w swój ostatni rejs wyruszył niemiecki statek Wilhelm Gustolff (jego patronem był zastrzelony przez żydowskiego studenta medycyny aktywny działacz NSDAP - to wydarzenie było jedną z głównych przyczyn pogromu Nocy Kryształowej). Na pokładzie, prócz załogi, znajdowali się m.in. ranni żołnierze Wermachtu, kobiety z korpusu pomocniczego Kriegsmarine oraz tysiące cywili - uciekających prze radziecką ofensywą. Parę godzin po wypłynięciu statek został zatopiony przez torpedy radzieckiej łodzi podwodnej. Była to największa katastrofa morska wszech czasów: szacuje się, że na pokładzie tonącego statku zginęło około 8-9 tys. ludzi (dla porównania - w katastrofie Titanica życie straciło około 1,5 tys. osób).
Bohaterami "Idąc rakiem" Grassa jest Tulla Pokriefke i jej syn, narodzony tej tragicznej nocy - jedni z niewielu uratowanych z katastrofy. Tulla wciąż pielęgnuje w sobie pamięć o tragicznym wydarzeniu, jej syn - przeciwnie, pragnie o wszystkim zapomnieć. Dopiero Konrad, wnuk Tulii, zainfekowany opowieściami babki, podejmuje - na swój sposób - temat bolesnych, wojennych wspomnień. Za pomocą internetu próbuje rozwiązać zagadki przeszłości i wymierzyć dziejową sprawiedliwość.
Adaptację tekstu powieści przygotował pisarz Paweł Huelle, kierownik literacki Teatru Miejskiego im. Gombrowicza. Autor "Weisera Dawidka" czy "Ostatniej Wieczerzy" nigdy nie ukrywał fascynacji pisarstwem Grassa - był już choćby współscenarzystą filmu "Wróżby kumaka" w reżyserii Roberta Glińskiego z 2005 roku.
Spektakl reżyseruje doświadczony Krzysztof Babicki, dyrektor Teatru Miejskiego. Dla niego też nie będzie to pierwsze spotkanie z twórczością urodzonego w Gdańsku noblisty: w 1994 roku wyreżyserował on w Teatrze Wybrzeże "Było sobie kiedyś miasto" Grassa, a w 2000 roku w Nadbałtyckim Centrum Kultury - jego "Wróżby kumaka".
Na zdjęciu: Rafał Kowal jako Aleksander Marinesco