Artykuły

Uczczenie Witolda Lutosławskiego i ogłoszenie roku 2013 jego Rokiem to jedna z inicjatyw uchwałodawczych, którymi zajęli się w środę posłowie sejmowej komisji kultury. Posłowie chcą też uczcić Hipolita Cegielskiego, Juliana Tuwima i prof. Jana Czochralskiego.

Wniosek o upamiętnienie Lutosławskiego, wybitnego polskiego kompozytora, w związku z przypadającą w przyszłym roku 100. rocznicą jego urodzin, skierowało do sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ocenie resortu, którego urzędnicy przygotowali projekt uchwały, Lutosławski był jednym z największych kompozytorów XX w., a jego dzieła, obecne na wszystkich ważnych estradach koncertowych od ponad 60 lat, odkrywają nowe przestrzenie piękna.

Z kolei prof. Jan Czochralski, którego w przyszłym roku przypada 60. rocznica śmierci, był wybitnym polskim inżynierem chemikiem, metaloznawcą i wynalazcą. W trakcie dyskusji posłowie zwrócili uwagę, że niewiele osób w Polsce jest świadomych wartości prac prof. Czochralskiego. "Odkryta przez niego metoda otrzymywania monokryształów, nazwana od jego nazwiska metodą Czochralskiego, wyprzedziła o kilkadziesiąt lat swoją epokę i umożliwiła rozwój elektroniki" - głosi projekt uchwały upamiętniającej naukowca. O ogłoszenie roku 2013 Rokiem Jana Czochralskiego wnioskowały do posłów m.in. instytuty Polskiej Akademii Nauk.

Ze względu na przypadające w 2013 r. 200-lecie urodzin przemysłowca i działacza społecznego Hipolita Cegielskiego posłowie zdecydowali także o kontynuowaniu prac nad inicjatywą jego upamiętnienia. "Przyjęło się uważać, że rok ogłaszany przez Sejm to jest zwykle rok twórcy. Moim zdaniem Hipolit Cegielski jest też twórcą, tylko nieco innego rodzaju, bo jest twórcą polskiego przemysłu, polskiej gospodarki i z mojego punktu widzenia nawet w komisji kultury jest to niezwykle ważna postać" - tłumaczył wiceprzewodniczący sejmowej komisji kultury, poseł PiS Maciej Łopiński.

Cegielski, który urodził się w 1813 r., karierę zaczynał od założenia w 1850 r. w Poznaniu warsztatu, w którym wytwarzał proste narzędzia rolnicze. Pięć lat później rozpoczął produkcję maszyn i narzędzi rolniczych - żniwiarek, kosiarek, siewników, młocarni. Fabryka została rozbudowana w okresie międzywojennym, a po II wojnie światowej przekształcono ją w Zakłady Przemysłu Metalowego im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu. Poznański przemysłowiec był też niezwykle czynnym działaczem społecznym i politykiem.

Posłowie zdecydowali również o dalszych pracach nad inicjatywą ogłoszenia roku 2013 Rokiem Juliana Tuwima. Inicjatorami ustanowienia roku Tuwima są twórcy skupieni w łódzkim oddziale Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, którzy przygotowali program obchodów upamiętniających poetę na terenie Łodzi, województwa łódzkiego i całego kraju.

Wśród dyskutowanych propozycji nowych inicjatyw uchwałodawczych znalazły się również projekty uczczenia polskiej twórczości muzycznej i Teatru Polskiego w Warszawie, Jana Matejki, króla Jana III Sobieskiego i żołnierzy podziemia niepodległościowego w Polsce po 1945 r. tzw. żołnierzy wyklętych. Posłowie wyrazili nadzieję, że niektóre z propozycji, które nie przybiorą postaci "ogłoszenia roku", zostaną podjęte w formie uchwał okolicznościowych.

Wcześniej, na odrębnym posiedzeniu komisji, posłowie poparli projekt uchwały w związku z 70. rocznicą powstania Narodowych Sił Zbrojnych. Uchwała stwierdza, że utworzone w 1942 r. NSZ, to jedna z trzech największych polskich organizacji wojskowych walczących o wolną i niepodległą Polskę. "Historyczną zasługą tej organizacji było wysunięcie przez jej środowisko polityczne postulatu powrotu Polski na Ziemie Zachodnie" - głosi projekt, który przypomina, że po 1945 r. żołnierze NSZ byli zaciekle zwalczani w Polsce przez komunistyczne siły bezpieczeństwa. Projekt uchwały upamiętniającej NSZ przygotowali posłowie PiS.