Mroczna wizja ludzkiej natury
"W mrocznym mrocznym domu" w reż. Grażyny Kani w Teatrze Narodowym w Warszawie. Pisze Wiesław Kowalski w serwisie Teatr dla Was.
W "Mrocznym mrocznym domu" w Teatrze Narodowym w Warszawie nie może pozostawić nikogo obojętnym. I choć dla niektórych sam temat może być kontrowersyjny czy niewygodny, w przypadku spektaklu Grażyny Kani nie może być mowy o sprzeciwie ani estetycznym, ani też obyczajowym. Wszystko co oglądamy na scenie, każdy objaw zła czy przemocy nie jest jak to często bywa w kinie pretekstem do czystej gry konwencjami gatunku, ale ma ścisły i bardzo głęboki związek z wewnętrznym światem bohaterów, z ludzkim wnętrzem, którego realizatorzy przedstawienia dotykają na wielu płaszczyznach i z różnych perspektyw.
Problemy poruszane w dramacie LaBute'a, również te dotykające okrucieństwa i ludzkiej bezradności wobec świata, nie są tylko sprowadzone do monitorowania instrumentów stymulujących tego typu zjawiska. Duchowa pustka, wewnętrzne okaleczenie, emocjonalna atrofia więzi rodzinnych i destrukcja uczuć pozwalają na postawienie najbardziej zasadniczych pytań dotyczących funkcjonowania zła i jego związku z ludzką naturą. Grażyna Kania, wraz z genialnie poprowadzonymi aktorami (Milena Suszyńska, Grzegorz Małecki, Marcin Przybylski), w sposób koncepcyjnie uporządkowany i przejrzysty, z determinacją obnaża ludzkie ułomności, wynaturzenia zrodzone z goryczy i z rozczarowania dziełem stworzenia. Miłość u LaBute'a, niczym w Ocalonych" Bonda, jest związana z pandemonium poniżenia, upokorzeń i odtrącenia. Reżyserka wydobywa z dramatu autora "Kształtu rzeczy" świetną konstrukcję, siłę konfliktów, drapieżność i niezwykłą wyrazistość bohaterów, unikając przy tym jakichkolwiek jednoznaczności czy też kiczowatego - jak to często bywa - wymuszania emocji na widzu. Sprawność i siła tego przedstawienia leży w mistrzowskim podporządkowaniu scen żywiołowi rytmu. "W mrocznym mrocznym domu" to świadectwo odwagi mówienia o sprawach trudnych bez uciekania się do mdłego obrazu inteligenckich rozterek. W Narodowym podparte to jest realizacyjną precyzją i wnikliwością, ostrą wyrazistością dialogów i pełną ekspresji formą.
