Artykuły

Premiera "Sprawy Makropulos" Leosa Janacka w reżyserii Christopha Marthalera odbędzie się 17 lutego w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej w Warszawie. Wystąpią m.in. Anna Bernacka, Eva Johansson i Raymond Very. Opera utrzymana jest w klimacie science-fiction.

- Jestem przekonany, że spektakl, który zobaczycie państwo 17 lutego będzie jednym z głównych punktów całego sezonu - powiedział podczas czwartkowej konferencji prasowej Dyrektor Teatru Wielkiego-Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski.

- Po pierwsze jest to prapremiera utworu, który powstał w szczytowym okresie twórczości Janacka, zaliczany jest do największych dzieł europejskiego modernizmu. Można powiedzieć, że jest to pierwsza historia fantasy czy science-fiction w operze - dodał.

Według libretta, które na podstawie sztuki Karela Capka, napisał Janacek. Bohaterka opery Emilia Marty śpiewa: "Żyję już lat 337 a przyszłam na świat w roku 1585". Capek umieścił akcję swojej sztuki w roku 1922. Opera wykorzystuje motyw faustowskiego mitu wiecznego życia. Elina Makropulos, obecnie śpiewaczka Emilia Marty, przeżyła ponad 300 lat i zdała sobie sprawę z tego, że życie bez śmierci jest pozbawione sensu.

Spektakl wyreżyserował Christoph Marthaler, współpracujący w przeszłości m.in. Theater Basel i Schauspielhaus Hamburg. W latach 2000-2004 kierował Schauspielhaus Zuerich, za jego dyrekcji scena ta dwukrotnie otrzymała tytuł "Teatru Roku". Marthaler jest twórcą takich produkcji, jak: prapremiera opery "Lieber nicht. Eine Ausduennung" (do tekstów Marguerite Duras) na festiwalu Zuercher Festspiele, "Śmierć Dantona" w berlińskiej Volksbuehne czy "Traviata" w paryskiej Operze Narodowej. Jego ostatnie dokonania to projekt "+-0" stworzony w Nuuk, stolicy Grenlandii oraz "Glaube Liebe Hoffnung" w Berlinie.

- Większą część pomysłu na scenografię zaczerpnęłam ze zdjęcia paryskiego Pałacu Sprawiedliwości. Kiedy współpracujemy z Christophem, nie wszystko przygotowane jest zawczasu, wiele rzeczy ustalamy w biegu wydarzeń. Zawsze staram się jednak stworzyć świat, w którym zaistnieć może historia -powiedziała scenografka Anna Viebrock. - W tym przypadku mowa jest o procesie, który toczy się przez kilka stuleci i w dużej mierze dotyczy akt sądowych, pomyślałam, że Pałac Sprawiedliwości to odpowiednie miejsce, w którym akcja mogłaby się rozgrywać - dodała.

- Od samego początku pracy z Christophem, nie wiadomo gdzie nas ona zaprowadzi - powiedział Joachim Rathke, współpracownik reżysera. - Anna tworzy na scenie świat, który my następnie odkrywamy, często zmieniając. W tym przypadku przeprowadziliśmy eksperyment myślowy - co się stanie, jeśli człowiek zyska nieśmiertelność? Na samym początku dwie kobiety rozmawiają przy papierosie na temat życia ogólnie i życia wiecznego. Jedna z nich jest młoda, na początku swojej drogi, druga zbliża się do końca życia. Oczywiście, mają zupełnie inne zdanie na temat życia wiecznego - starsza twierdzi, że całe nasze życie i organizm nie jest zaprogramowany na życie wieczne, więc wolałaby odejść, gdy przyjdzie czas. W ten sposób rozpoczynamy naszą podróż po czasie i różnych sposobach jego postrzegania - dodał Rathke.

- Janacek był niezwykłym muzykiem; tworzył w duchu romantycznym, jednak w jego muzyce da się usłyszeć zapowiedź współczesności. Można porównać go z takimi twórcami jak Szymanowski - powiedział niemiecki dyrygent Gerd Schaller. - Z perspektywy śpiewaków, jak również orkiestry, partytura jest bardzo trudna; wymaga stałej koncentracji i liczenia; metrum zmienia się co chwila. Opera ma charakter dialogiczny, nie ma tradycyjnie rozumianej arii - wtórował mu Raymond Very, odtwórca roli Alberta Gregora.

Spektakl powstał we współpracy z festiwalem w Salzburgu. - Sama koprodukcja z festiwalem w Salzburgu jest wielkim wyróżnieniem dla naszego Teatru. Premiera na której byłem, uznana została za sukces zarówno przez festiwalową publiczność, jak przez krytyków. Liczę na dalszą współpracę z festiwalem - dodał Dąbrowski.

Występują: Eva Johansson, Raymond Very, Jan Vacik, Anna Bernacka, Jason Howard, Rafał Bartmiński, Marek Gasztecki, Mieczysław Milun, Joanna Cortes, Paweł Wunder, Sasha Rau i Lidia Majerczak. Dyrygent: Gerd Schaller, scenografia i kostiumy: Anna Viebrock, dramaturg: Malte Ubenauf.

Premiera "Sprawy Makropulos" odbędzie się 17 lutego w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej w Warszawie. Kolejne spektakle zaplanowano na 19, 21 i 23 lutego