Niezwykły gdański teatr
- Zrealizowano około czterdzieści procent inwestycji. Prace zewnętrzne, tak zwane betony, są już na ukończeniu, ale teatr to jednak skomplikowana maszyneria. Szczególnie u nas, gdzie będzie bardzo złożony system zapadni, umożliwiający rozmaite kształtowanie przestrzeni widowni i sceny. Liczymy, że do końca lutego przyszłego roku teatr będzie gotowy. Chcemy go otworzyć w lipcu 2014 roku - mówi prof. JERZY LIMON, dyrektor Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego.
Rozmowa z prof. JERZYM LIMONEM, anglistą i teatrologiem z Uniwersytetu Gdańskiego, prezesem Fundacji Theatrum Gedanense i dyrektorem Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego
Podczas dzisiejszego spotkania w Kawiarni Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i "Dziennika Polskiego" przedstawi Pan wykład pt. "Teatr jak żaden inny - Gdański Teatr Szekspirowski". Jaki jest związek Gdańska z teatrem Williama Szekspira?
- Geneza tych związków sięga początków XVII wieku, gdy aktorzy angielscy zaczęli przyjeżdżać do Gdańska. Wizyty te z czasem nabrały regularnego charakteru, zaś Gdańsk stał się jednym z ważniejszych ośrodków ich działalności. Jeszcze za życia Szekspira w Gdańsku grano jego sztuki; nie tylko jego zresztą, ale także innych dramaturgów epoki. To wspaniała karta gdańskiej historii.
W tym czasie w Gdańsku powstał pierwszy teatr publiczny w Rzeczypospolitej.
- Mieścił się w wielofunkcyjnym budynku, służącym także jako szkoła szermiercza, w której odbywały się ćwiczenia obywateli w fechtunku. A w sezonie, czyli latem, zwłaszcza podczas jarmarku dominikańskiego, występowali tam aktorzy. Mamy udokumentowanych 25 wizyt angielskich trup, ale z innych źródeł wynika, że było ich znacznie więcej. Przyjeżdżali przez ponad pół wieku. Gdański teatr istniał w różnym kształcie do połowy XVIII wieku. Wtedy nakryto go dachem i w takiej formie przetrwał do XIX stulecia. Rozebrano go, gdy powstał pierwszy miejski teatr ceglany.
Jakiś czas temu pojawiła się w Gdańsku inicjatywa odbudowania siedemnastowiecznego teatru szekspirowskiego.
- Rzeczywiście, pojawił się taki pomysł i zyskał uznanie. Dziś teatr jest już w budowie, a postępy inwestycji można oglądać przez całą dobę w internecie za pośrednictwem kamery na naszej stronie teatrszekspirowski.pl. Takich teatrów szekspirowskich na świecie jest kilka. Najsłynniejszy to ten londyński - The Globe. Większość z nich jest otwarta, bez dachu. My doszliśmy do wniosku, że nasz teatr z powodów klimatycznych musi być kryty dachem, ale otwieranym. Ogłosiliśmy konkurs architektoniczny, który wygrał włoski architekt Renato Rizzi. Zaprojektował teatr niezwykły, coś w rodzaju architektonicznej szkatuły na precjoza.
Szkatuła jest ciężka, duża, nawiązująca do gotyckiej architektury sakralnej. Ma otwierane wieko, czyli dach, a w środku jest skarb, czyli delikatny, drewniany teatr, nawiązujący formą do klasyki teatrów szekspirowskich XVII wieku. Będzie w nim można grać przy świetle naturalnym i sztucznym, a otwierany dach sam w sobie będzie wielką atrakcją.
Tradycyjna scena elżbietańska ogranicza nieco działalność teatralną, bo stosunkowo niewiele przedstawień reżyseruje się na takiej scenie. A my już osiemnasty rok organizujemy w Gdańsku międzynarodowy Festiwal Szekspirowski i większość jego przedstawień jest przygotowywana na sceny typu włoskiego, czyli pudełkowe.
Toteż kolejnym warunkiem konkursu była możliwość szybkiego przeobrażenia jednej sceny w drugą. Nasz architekt wybrnął z tego znakomicie: kiedy trzeba, scena elżbietańska chowa się w podłogę, a odsłania się tradycyjna scena włoska. Pod tym względem to też niezwykły teatr. Wierzymy, że drugiego takiego nie ma na świecie. Dlatego taki właśnie będzie tytuł mojego krakowskiego wykładu.
Kiedy więc będzie można odwiedzić nowy gdański teatr szekspirowski?
- Zrealizowano około czterdzieści procent inwestycji. Prace zewnętrzne, tak zwane betony, są już na ukończeniu, ale teatr to jednak skomplikowana maszyneria. Szczególnie u nas, gdzie będzie bardzo złożony system zapadni, umożliwiający rozmaite kształtowanie przestrzeni widowni i sceny.
Liczymy, że do końca lutego przyszłego roku teatr będzie gotowy. Chcemy go otworzyć w lipcu 2014 roku. O tym wszystkim będę mówił dzisiaj w Krakowie.
***
Najbliższe spotkanie w Kawiarni Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i "Dziennika Polskiego" odbędzie się dzisiaj o godz. 18.15 w Dużej Sali Akademii przy ul. Sławkowskiej 17 w Krakowie. Prof. Jerzy Limon przedstawi wykład: "Teatr jak żaden inny - Gdański Teatr Szekspirowski".
