Warszawa. Konferencja poświęcona Stanisławskiemu
Zadaniem konferencji poświęconej Konstantemu Stanisławskiemu (1863-1938), przygotowywanej w sto pięćdziesiątą rocznicę urodzin artysty, ma być postawienie pytań o znaczenie opracowanego przezeń "systemu" dla współczesnego teatru i współczesnej pedagogiki teatralnej (w Rosji i w Polsce) oraz dla aktorstwa filmowego (w świecie).
Czy "system" Stanisławskiego, uznany w XX wieku przez wielu ludzi teatru na świecie za alfabet sztuki aktorskiej, a też inspirujący do własnych poszukiwań, zachował siłę oddziaływania? Czy dla współczesnego teatru, z początku XXI wieku, kształtowanego w coraz większym stopniu (i nie tylko w jego awangardowych wcieleniach) przez odejście od konwencjonalnych struktur teatralnych, przez zmianę pojmowania aktora i jego relacji z widzem, "system" Stanisławskiego może być użyteczny w procesie pracy aktora nad rolą? Czy też stanowi on wyłączenie element pedagogiki teatralnej w akademiach?
Pierwsza część warszawskiego spotkania na temat: "Stanisławski i dzisiejszy teatr" obejmie zagadnienia dotyczące współczesnej pedagogiki teatralnej w Rosji i Polsce. Do rozmów w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza zaproszeni zostaną przedstawiciele starszego i młodszego pokolenia pedagogów i reżyserów z Polski i Rosji.
W sytuacji, gdy współczesny teatr zazdrości kinu, a ekran wypiera ze sceny aktora żywego planu, warto przypomnieć o roli "systemu" Stanisławskiego w rozwoju aktorstwa filmowego, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, gdzie praktykowany jest on pod nazwą "The Method" w wariancie opracowanym przez Lee Strasberga. Warto wspomnieć także o udziale aktorów Stanisławskiego w kształtowaniu się kina w Rosji, ale też na Zachodzie.
Choć sam Stanisławski na początku XX wieku odrzucał kino jako sztukę, to jego wychowankowie, reżyserzy i aktorzy, przyczynili się do powstania filmów ocenianych dziś jako wartościowe pod względem artystycznym, jak np. "Polikuszka" wg Lwa Tołstoja w reżyserii Aleksandra Sanina (bliskiego pomocnika Stanisławskiego) z Iwanem Moskwinem w głównej roli (1919).
Aktorzy i reżyserzy Moskiewskiego Teatru Artystycznego, którzy po rewolucji wyemigrowali ze Związku Radzieckiego, mieli swój udział w postawaniu wielu obrazów na Zachodzie, z jednej strony kreując modę na tematy rosyjskie, a z drugiej wnosząc inny styl aktorstwa. W kinie polskim także można znaleźć przykład "importu" rosyjskiego aktora, jakim był Grigorij Chmara, przed rewolucją jeden z najważniejszych aktorów Pierwszego Studia MChT, a potem m. in. wykonawca głównej roli w filmie "Mocny człowiek" wg Stanisława Przybyszewskiego w reż. Henryka Szaro (1921). W drugiej części prezentacji, w kinie Iluzjon, pokazom niemych filmów towarzyszyć będą wykłady rosyjskich filmoznawców.
Uczestnicy konferencji
kurator projektu: dr hab. Katarzyna Osińska - badaczka teatru rosyjskiego
Maja Komorowska - aktorka i pedagog
Igor Gorzkowski - reżyser, dramaturg, pedagog
Wiktor Ryżakow - aktor, reżyser, pedagog
Andriej Droznin - pedagog, reżyser
Oleg Aronson - filozof, kulturoznawca
Nina Dymszyc - filmoznawca
Jarosław Gajewski - aktor i pedagog
Bożena Suchocka - aktorka i reżyserka , pedagog
Beata Guczalska - teatrolog i krytyk teatralna
Alona Karas - krytyk teatralna
Program. Część teatralna
27.05, poniedziałek
10.00 - Akademia Teatralna - rozpoczęcie projektu. Powitanie uczestników i gości przez Rektora Akademii Teatralnej oraz przedstawiciela Instytutu Adama Mickiewicza
10.30 - spotkanie z Andriejem Drozninem
12.30 - 14.00 - spotkanie z Wiktorem Ryżakowem
15.30 - 17.00 - spotkanie z Mają Komorowską
17.15 - 18.45 - prelekcja przypominająca postać Stanisławskiego z pokazem fragmentów filmu o Stanisławskim, Katarzyna Osińska
28.05, wtorek
10.00 - 11.30 - spotkanie z Jarosławem Gajewskim i Bożeną Suchocką
11.45 -13.15 - spotkanie z Igorem Gorzkowskim
13.30-14.00 - dyskusja i podsumowanie części teatralnej
Program. Część filmowa
28.05, wtorek
17.30 - 18.30 - wykład Niny Dymszyc o aktorach Stanisławskiego w kinie niemym w Rosji i za granicą
19.00 - pokaz filmu "Mocny człowiek" (77 min)
20.30 - pokaz filmu "Polikuszka" (41 min)
29.05, środa
19:45 - 19.30 - wykład Olega Aronsona na temat "systemu" Stanisławskiego i jego roli w aktorstwie filmowym w epoce kina niemego
19.45 - pokaz filmu "Człowiek z restauracji" (62 min)
21.00 - pokaz filmu "Biały orzeł" (67 min)