Prowokatorzy aktywizują
Słynący z kontrowersyjnych spektakli o gejach czy pedofilii w Kościele Teatr Nowy z sukcesem prowadzi projekt kulturalnego aktywizowania... seniorów z małych miasteczek i wiosek. Finansowanie płynie z ministerstw Kultury i - od tego roku - Pracy - pisze Magdalena Kursa w Gazecie Wyborczej - Kraków.
Początki aktywizacji zawsze są trudne. Seniorzy są nieufni. Nie wiercą, że ktoś chce im dać coś za darmo. Bo zwykle jak np. jadą do Częstochowy darmowym autobusem, to po drodze zawsze są jakieś prezentacje garnków czy innych produktów, które wypada w ramach rewanżu kupić. - Długo musimy ich przekonywać, że w naszym programie za nic nie muszą płacić i że chcemy tylko, by uwierzyli w siebie i nie godzili się na to, jak traktuje ich system. By nie myśleli, że jak skończyli pracę zawodową, to wypadają z obiegu i jedyne, co im zostaje, to praca w ogródku czy praca nad wnukami - opowiada Tomasz Kireńczuk, dyrektor programowy Teatru Nowego, a także... trener w szkoleniach biznesowych.
Dotychczas program aktywizowania seniorów był dofinansowany przez Ministerstwo Kultury (teatr wygrał konkurs) i oficjalnie nazywał się "50 + Nowy Wiek Kultury" (choć często udział w nim brali 80-latkowie). Teraz - do wsparcia III już edycji - przyłączyło się również Ministerstwo Pracy, a w nazwie programu pojawiło się 60 + (w końcu Polacy coraz później kończą aktywność zawodową). Pieniądze pochodzą z Rządowego Programu Aktywizacji Społecznej Osób Starszych.
Jak artyści pomagają seniorom wrócić do aktywnego życia? Nauka "nowego" odbywa się metodami charakterystycznymi dla szkoleń wysokiego szczebla kadry menedżerskiej.
Seniorzy uczą się m.in. asertywności, umiejętności pracy w grupie (np. podczas ćwiczeń, w których wyobrażają sobie, że znaleźli się na bezludnej wyspie), odkrywania swoich mocnych stron i potencjału. Uczą się rozróżniać, na co mają wpływ, a na co nie (np. nielubianego NFZ nie zlikwidują...). Gdy już się nauczą, że to, "jak żyją, zależy od nich, choć są oczywiście obiektywne trudności", w gminach, z których pochodzą, realizują z powodzeniem kreatywne projekty. Np. w Żabnie stworzyli park, w którym mogą się spotykać nie tylko oni sami, lecz także wszyscy mieszkańcy. Tomasz Kireńczuk: - Gdyby założenie takiego parku zlecić firmie prywatnej, trzeba by za niego zapłacić ok. 150 tys. zł. Nasza grupa z Żabna stworzyła go za... 900 zł. Sami znaleźli sponsorów sadzonek czy materiałów na alejki, sami wkopywali drzewa. Burmistrz dał hektar ziemi. Teraz to ich park. Pokazali innym mieszkańcom, ile mogą! W Tymbarku i Dobrej (gminach, które do tej pory miały do siebie taki stosunek jak Kraków i Warszawa) stworzono wspólny, oznakowany szlak legend i podań po tych dwóch gminach.
W ubiegłym roku z Ministerstwa Kultury Teatr Nowy otrzymał na projekt 50+280 tys. zł. Dołożyli też wojewoda oraz pozyskam przez teatr sponsorzy. Pieniądze okazały się inwestycją nie tylko w aktywność społeczną, lecz także w naukę tolerancji. - Bywa, że nasi podopieczni już w trakcie trwania projektu zaczynają googlować na temat naszego teatru. Mówią nam, że gdyby na samym początku programu wiedzieli, czym zajmujemy się na co dzień, mieliby wątpliwości, czy powinniśmy ich aktywizować. Ale na szczęście te informacje nie mają już dla nich znaczenia, gdy nas znają i gdy wiedzą, że możemy się porozumieć i wspólnie coś fajnego zrobić - Kireńczuk zdradza, że grupa z Żabna przyjechała z własnej inicjatywy nawet na spektakl "Lubiewo" (oparty na gejowskiej powieści Michała Witkowskiego).
W tym roku z teatrem pracować będą trzy grupy z trzech gmin: Czchowa, Rzepiennika Strzyżewskiego i Szczawnicy. Na ten cel ministerstwa Kultury oraz Pracy przeznaczyły łącznie prawie 400 tys. zł. Przy okazji poprzednich edycji wyszła też książka ze scenariuszami szkoleń wypracowanych przez zespół Teatru Nowego.
