Na dnie w reality show
"By Gorky" w reż. Alvisa Hermanisa z Jaunais Riga Teatris (Łotwa) na III Miedzynarodowym Festiwalu Dialog-Wrocław. Pisze Joanna Derkaczew w Gazecie Wyborczej - Wrocław.
Każda epoka ma swoje miejsca odosobnienia - "Czarodziejskie góry", klasztory, pustelnie, bezludne wyspy. My mamy domek Big Brothera, ale w nim paradoksalnie nie ma warunków, aby wewnętrznie dojrzewać. To miejsce służy do zabawy sobą nawzajem, ludzie siedzą tam jak doświadczalne zwierzaki
To nieprawda, że Europie brak ideałów. Idealna jest swastyka. Bita śmietana w spreju. Obrazy z chińskich kalendarzy i z turystycznych folderów. Młodzi ludzie bez zahamowań. Alvis Hermanis zbiera to wszystko w szklanym pudełku, które bez trudu rozpozna każdy mieszkaniec cywilizowanego świata - w studiu reality show. Lustrzana przestrzeń staje się kalejdoskopem, w którym kolorowe szybki zastąpili zwycięzcy castingu. Dziewczyna z kamerą śledzi, jak bezwładnie przechodzą od czytania swoich ról do zabawy w małego fryzjera czy wyrafinowanych tortur. Zamknięci w przezroczystej pułapce nie wytrzymują napięcia i co chwila wybuchają, zaczynając nową grę: mistrzostwa w zapasach, karaoke, lekcję latania, pozorowanie samobójstwa. Są kreatywni do obłędu, jakby musieli wykorzystać wszystkie możliwości, jakie daje własne i cudze ciało. Popycha ich nuda i to samo ogłupiające światło, które w supermarketach każe kupić kolejne opakowanie płynu do wycieraczek. Popycha ich także natłok wzorów, które zmieniają się nieustannie na umieszczonym powyżej ekranie. Nieskończona ilość kombinacji ze swastyk i krzyżyków wydaje się dla bohaterów wyrokiem. Ich zabawa nigdy się nie skończy. Utkwili w jakimś absurdalnym "Dniu świstaka"; ciągle mówią o odchodzeniu i umieraniu, ale nie mogą się nawet zabić. Gorki widział ich na dnie. Hermanis piętro niżej; w wielkim, wspaniałym świecie medialnego chaosu. Taki obraz może ciągnąć najwyżej stałych widzów Telezakupów. Po kilku minutach ręka szuka nerwowo pilota, by zmienić stację. Na próżno. Publiczność odczuwa na własnej skórze, co to znaczy zabawić się na śmierć.
