Kalwaria Zebrzydowska. Misterium Męki Pańskiej
Sceny wjazdu Chrystusa do Jerozolimy oraz wypędzenia kupców ze świątyni zainaugurują w Niedzielę Palmową misterium pasyjne w sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej. To tradycja, która sięga początków tamtejszego klasztoru bernardynów w XVII w.
W uroczystościach, których kulminacja nastąpi w Wielki Piątek, rokrocznie uczestniczą dziesiątki tysięcy wiernych.
W rolę historycznych postaci sprzed dwóch tysięcy lat wcielą się klerycy z kalwaryjskiego Wyższego Seminarium Duchownego oraz świeccy. Postać Jezusa Chrystusa zagra brat Terencjan, kleryk III roku.
Zasadnicza część misterium Męki Pańskiej rozpocznie się w Wielką Środę. Aktorzy zaprezentują sceny uczty u Szymona i zdrady Judasza. W Wielki Czwartek uroczystości zaczną się od obmycia przez Chrystusa nóg apostołom. Później, w procesji dróżkami kalwaryjskimi, wierni będą podążali za Jezusem i apostołami na Ostatnią Wieczerzę. Zobaczą modlitwę w ogrodzie oliwnym, scenę pojmania Jezusa, a także przesłuchania przed Najwyższą Radą.
W Wielki Piątek aktorzy będą odgrywali sceny męki i śmierci Zbawiciela. Rano procesja Drogi Krzyżowej wyruszy spod Domu Kajfasza przez Ratusz Piłata, gdzie słowo pasterskie wygłosi metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz, i kościół Ukrzyżowania aż do kaplicy Grobu Pana Jezusa na szczycie góry Ukrzyżowania. Tam do niedzieli będzie trwała adoracja. Liturgii wielkopiątkowej, która zwieńczy misterium, będzie przewodniczył biskup Jan Szkodoń.
Jak powiedział kalwaryjski bernardyn brat Kasjan przygotowania do misteriów w tym roku były bardziej intensywne niż w poprzednich latach. - W miejsce kleryków, którzy opuścili seminarium, pojawili się młodsi koledzy. Musieliśmy ich przygotować i dlatego zorganizowaliśmy więcej prób - wyjaśnił. Próby rozpoczęły się z początkiem Wielkiego Postu, a amatorom pomagała aktorka Teatru Starego z Krakowa Agnieszka Mandat.
- Zależy nam, aby jak występ był jak najbardziej wiarygodny i przekonujący dla pielgrzymów. Niedawno skorygowaliśmy wygląd części strojów, by były wierne opisom. W tym roku zadbaliśmy o charakteryzację. To ważne, aby męka Zbawiciela wyglądała realistycznie i przejmowała wiernych swą powagą - dodał brat Kasjan.
Tradycja organizowania w Kalwarii Zebrzydowskiej misteriów sięga początków XVII w., gdy został ufundowany klasztor Bernardynów. Początkowo odbywały się tylko w Wielki Piątek, ale z końcem XVII w. rozszerzone zostały o Wielki Czwartek.
Po pierwszym rozbiorze Polski kalwaryjski obrzęd zubożał. Chrystusa w Wielki Czwartek symbolizował jedynie krzyż z insygniami Męki Pańskiej, a apostołowie występowali tylko przy umywaniu nóg.
Po II wojnie światowej ceremoniał znany był już tylko najstarszym przewodnikom pielgrzymek. Malała liczba pątników, którzy nie byli zainteresowani bezbarwnym obrzędem. Wówczas ojciec Augustyn Chadam za zgodą metropolity krakowskiego abp. Stefana Sapiehy zabrał się do odnawiania i wzbogacania obrzędu.
W 1947 r. w Niedzielę Palmową urządzono po raz pierwszy "Wjazd Chrystusa do Jerozolimy" na osiołku. Swój program otrzymały również Wielka Środa, Czwartek i Piątek. Pojawiły się postaci Chrystusa, Matki Bożej, apostołowie, arcykapłani, faryzeusze, kobiety i żołnierze. Każda z nich została ucharakteryzowana i otrzymała teksty do wygłoszenia. W 1953 roku misterium otrzymało formę, która jest znana do dziś.
Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej jest jednym z głównych ośrodków kultu maryjnego w Polsce. Jego fundatorami była rodzina Zebrzydowskich. Równocześnie z klasztorem Bernardynów wybudowano Dróżki Męki Pańskiej, przypominające kompozycją miejsca święte w Jerozolimie. W grudniu 1999 r. klasztor i park pielgrzymkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Natury UNESCO.
