Artykuły

Ma 400 metrów kwadratowych, waży 80 ton i jest pokryty patynowaną, miedzianą blachą. Będzie otwierał się w ciągu czterech minut. To dach powstającego w Gdańsku Teatru Szekspirowskiego. Taka konstrukcja pozwoli grać spektakle pod gołym niebem.

23 kwietnia odbędzie się w Teatrze Szekspirowskim widowisko pod hasłem "Pierwsze Publiczne Otwarcie Dachu". Będą to jednocześnie obchody 450. rocznicy urodzin wybitnego angielskiego dramaturga.

- Postanowiliśmy przybliżyć mieszkańcom niecodzienną bryłę architektoniczną teatru, dla wielu niepodobną do ich wyobrażeń o budynku teatru. Absolutnie unikatowy, jedyny na świecie, jest właśnie otwierany, dwupołaciowy dach. Stanowi nawiązanie do renesansowych tradycji teatru, kiedy grano przy świetle dziennym - powiedział dyrektor Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego (GTS) prof. Jerzy Limon.

"Pierwsze Publiczne Otwarcie Dachu" będzie happeningiem artystycznym z udziałem m.in. strongmana Mariusza Pudzianowskiego, który spróbuje otworzyć sklepienie budynku ciągnąc 50-metrową linę. Mięśnie siłacza mogą okazać się jednak za słabe. W sukurs współczesnemu gladiatorowi przyjdzie wówczas parada kilkudziesięciu tancerzy i aktorów ubranych w stroje z różnych epok i przedstawień, która przejdzie po sześciometrowym murze otaczającym teatr. Koniec końców, wspólnym wysiłkiem dach się otworzy.

- Nasz teatr jest jak szkatuła na precjoza z zamkniętym wiekiem, po jego otwarciu ukazuje się cała zawartość pudełka. Bryła tego budynku to architektoniczne dzieło sztuki. Choć wiem, że nie wszystkim musi się podobać i jestem już z tym pogodzony. Każdy może wypowiadać swoją negatywną opinię, ale jednocześnie nie może zabraniać innym podziwiania tego obiektu - uważa Limon.

Szef GTS podkreślił, że równie atrakcyjne jak otwierany dach jest wnętrze teatru, w którym znajdą się trzy rodzaje scen.

- Pierwsza to scena elżbietańska na potrzeby spektakli szekspirowskich, podniesiona na ponad metr od podłogi z widownią z trzech stron, stojącą wokół sceny i siedzącą na galeriach. Jeśli chcemy mieć natomiast tradycyjną scenę typu włoskiego tam, gdzie była scena elżbietańska może powstać rząd foteli dla widzów. Ponadto, możemy stworzyć także scenę w kształcie areny z publicznością po czterech stronach. Wszystko to dzięki nowoczesnej technice, systemowi kilkudziesięciu automatycznych zapadni - wyjaśnił Limon.

Widownia teatru pomieści ok. 500-600 osób. Na potrzeby przedstawień teatralnych może też służyć mur o długości stu metrów wokół teatru. Oprócz tego, cała widownia i scena mogą być wypoziomowane i stać się parterem o powierzchni kilkuset metrów kwadratowych, gdzie można organizować różnego rodzaju wydarzenia takie jak np. bale, wystawy, koncerty, a nawet zawody szermiercze.

- Tego rodzaju różne układy przestrzenne to bardzo atrakcyjna oferta dla dzisiejszych reżyserów, którzy uciekają od wnętrz klasycznego teatru i szukają nowych rozwiązań inscenizacyjnych. Nasz teatr, choć wyrasta z tradycji renesansowego teatru, nie jest jej imitacją. To nowoczesny, XXI-wieczny budynek, w którym można będzie realizować rozmaite działania artystyczne - nadmienił dyrektor GTS.

Cały obiekt będzie miał powierzchnię ośmiu tysięcy metrów kwadratowych, z czego 4,5 tys. metrów kwadratowych w części nadziemnej.

Oficjalne otwarcie Teatru Szekspirowskiego zaplanowane jest na 19 września. Gdańska placówka będzie działać na zasadzie impresariatu, bez stałego zespołu aktorskiego.

20 września w Teatrze Szekspirowskim rozpocznie się "Tydzień Brytyjski": do Gdańska z "Hamletem" przyjedzie teatr Globe z Londynu. Widzowie zobaczą też występ eksperymentalnego teatru Gecko. Spektaklom towarzyszyć będzie m.in. przegląd filmów brytyjskich oraz wystawa o Gdańsku i Londynie w czasach Szekspira.

Po przeglądzie spektakli z Wielkiej Brytanii, pod koniec września w teatrze odbędzie się, kolejna, osiemnasta już edycja Festiwalu Szekspirowskiego. W 2015 r. festiwal ten, zgodnie z dotychczasową tradycją, zostanie zorganizowany latem. Kolejne pokazy zagranicznych sztuk w Teatrze Szekspirowskim zaplanowano w ramach "Tygodnia Flamandzkiego" i "Tygodnia Rumuńskiego". Niewykluczone, że w czerwcu lub październiku 2015 r. zorganizowany zostanie także "Tydzień Rosyjski".

Oprócz przeglądu przedstawień europejskich w Teatrze Szekspirowskim mają się także odbywać regularnie prezentacje dokonań najważniejszych polskich teatrów. "Chcemy zacząć od spektakli Teatru Narodowego w Warszawie, jesteśmy już też po wstępnych rozmowach m.in. z kierownictwem Teatru Polskiego we Wrocławiu i Starego Teatru w Krakowie. Mamy również ambicje, aby ściągać do Gdańska najważniejsze polskie premiery teatralne" - dodał Limon.

Na przyszły rok przewidziane jest "Lato z Szekspirem". Ma to być własna produkcja Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego grana w miesiące wakacyjne przy otwartym dachu.

Budynek Teatru Szekspirowskiego w Gdańsku zaprojektował 63-letni Renato Rizzi z Włoch - autor m.in. Pałacu Sportu we włoskim Trento, którego budowa kosztowała 70 milionów euro. Architekt otrzymał nagrody w konkursach na gmach Muzeum Egipskiego w Kairze (jego projekt zajął trzecie miejsce na dwa tysiące nadesłanych prac) czy dzielnicę Pujiang w Szanghaju. Stworzył też m.in. siedzibę opery w Tokio i dzielnicę La Viltette w Paryżu. Rizzi wykłada w Instituto Universitario di Architettura w Wenecji.

Pomysł budowy Teatru Szekspirowskiego w Gdańsku sięga 1991 r., kiedy to z inicjatywy anglisty, prof. Jerzego Limona powstała Fundacja Theatrum Gedanense, pod patronatem księcia Walii Karola i Andrzeja Wajdy.

Kamień węgielny pod budowę placówki wmurowano we wrześniu 2009 r., budowa rozpoczęła się wiosną 2011 r.

Teatr Szekspirowski powstaje w pobliżu zabytkowego centrum Gdańska na placu Bogusławskiego. W tym miejscu w XVII wieku działała podobna instytucja pod nazwą Szkoła Fechtunku, w której wystawiano sztuki Williama Szekspira. Pierwsze wzmianki historyczne o występach aktorów angielskich w Szkole Fechtunku pochodzą z ok. 1611 r. Po rozebraniu Szkoły Fechtunku w 1740 r. powstał w tym samym miejscu inny teatr, zwany Komedienhaus, który funkcjonował do początku XIX wieku.

Koszt budowy i wyposażenia Teatru Szekspirowskiego wyniesie 95 mln zł, z czego 75 proc. stanowi dotacja z Unii Europejskiej, resztę po połowie finansują samorządy: gdański i marszałkowski.