Artykuły

W Avi­gno­nie roz­po­czy­na się w pią­tek 68. edy­cja fe­sti­wa­lu te­atral­ne­go. Za­gro­żo­ny jesz­cze kilka dni temu straj­kiem per­so­ne­lu słyn­ny fe­sti­wal te­atral­ny stoi w tym roku pod zna­kiem otwar­cia na mło­dych twór­ców i te­ma­tu prze­ła­my­wa­nia sze­ro­ko ro­zu­mia­nych ba­rier.

Jak co roku w lipcu Avi­gnon staje się mię­dzy­na­ro­do­wą sto­li­ca te­atru, mu­zy­ki i tańca. Co­dzien­nie przez ponad trzy ty­go­dnie fran­cu­ska i za­gra­nicz­na pu­blicz­ność może po­dzi­wiać ok. 40 spek­ta­kli wy­re­ży­se­ro­wa­nych przez ar­ty­stów z ca­łe­go świa­ta w śre­dnio­wiecz­nej sce­ne­rii by­łe­go "mia­sta pa­pie­ży" (1309-1403), na­le­żą­ce­go dziś do świa­to­we­go dzie­dzic­twa UNE­SCO.

Po­wo­ła­ny do życia w 1947 r. Fe­sti­wal Avi­gnon­ski pro­mu­je, we­dług swo­je­go dy­rek­to­ra Oli­vie­ra Py, ideę wy­da­rze­nia kul­tu­ral­ne­go o cha­rak­te­rze uni­wer­sal­nym, otwar­tym na świat i to­le­ran­cyj­nym. Wy­da­rze­nia upa­tru­ją­ce­go w in­nych kul­tu­rach źró­deł no­we­go spoj­rze­nia i nowej in­ter­pre­ta­cji rze­czy­wi­sto­ści, które sta­no­wią o toż­sa­mo­ści fe­sti­wa­lu, nie za­my­ka­ją­cej się w ja­kich­kol­wiek ba­rie­rach.

Temat prze­ła­my­wa­nia ba­rier oraz pro­mo­cja mło­de­go ar­ty­stycz­ne­go po­ko­le­nia stały się mo­ty­wem prze­wod­nim te­go­rocz­nej edy­cji fe­sti­wa­lu. Tym samym, aż 25 cho­re­ogra­fów i re­ży­se­rów z pię­ciu kon­ty­nen­tów bę­dzie mogło za­pre­zen­to­wać się avi­gnon­skiej pu­blicz­no­ści w tym roku po raz pierw­szy. Do tego pra­wie po­ło­wa z nich nie ma nawet 35 lat.

Wśród nich jest nie­miec­ki re­ży­ser Antu Ro­me­ru Nunes, który w in­sce­ni­za­cji "Don Gio­van­nie­go" po­ru­sza te­ma­ty­kę re­la­cji mię­dzy mu­zy­ką a tek­stem. Nunes chce pod­po­rząd­ko­wać tekst mu­zy­ce Mo­zar­ta, która pełni klu­czo­wą rolę dla po­bu­dze­nia wy­obraź­ni ak­to­rów i wi­dzów, skła­nia­jąc ich do wi­zu­ali­za­cji kon­kret­nych emo­cji i de­ko­ra­cji su­ge­ro­wa­nych mu­zycz­nie. Mu­zy­ka, w tej nowej roli, od­gry­wa rolę nad­rzęd­ną i nie­ja­ko dyk­tu­je tekst - a nie od­wrot­nie.

Z kolei Di­mi­tris Ka­rant­zas w "Kwa­dra­tu­rze koła" pod­cho­dzi do te­ma­tu z dru­giej stro­ny. Czwo­ro bo­ha­te­rów znaj­du­je się w mi­ło­snym im­pa­sie, który skła­nia ich do gło­śnej re­flek­sji nad sen­sem wła­snej eg­zy­sten­cji. Ich głosy po­wo­li prze­kształ­ca­ją się w jeden krzyk, coraz bar­dziej mo­du­lo­wa­ny, przy­po­mi­na­ją­cy w re­zul­ta­cie mu­zycz­ną par­ty­tu­rę.

By wzbo­ga­cić do­świad­cze­nia te­atral­no-ta­necz­no-mu­zycz­ne, fe­sti­wal pro­po­nu­je wiele do­dat­ko­wych wy­da­rzeń, jak "Warsz­ta­ty myśli", w któ­rych pu­blicz­ność za­pro­szo­na jest do de­ba­ty z ar­ty­sta­mi nie tylko na temat spek­ta­kli. Jeden z ta­kich warsz­ta­tów pro­po­nu­je za­sta­no­wić się nad dzie­dzic­twem twór­czo­ści Szek­spi­ra i jej wpły­wu na teatr współ­cze­sny z oka­zji 450-le­cia uro­dzin an­giel­skie­go dra­ma­tur­ga.

W tro­sce o dobrą za­ba­wę dla mło­dzie­ży, nie za­brak­nie na fe­sti­wa­lu mu­zy­ki słu­żą­cej także roz­ryw­ce. Przez dwa dni twór­cy mu­zy­ki elek­tro­nicz­nej będą sta­ra­li się w spo­sób ory­gi­nal­ny za po­mo­cą ryt­micz­nej gry ko­lo­ro­wych świa­teł przed­sta­wić tra­dy­cyj­ne miej­sca Avi­gno­nu z zu­peł­nie nowej stro­ny.

Kino rów­nież za­go­ści na fe­sti­wa­lu. W ra­mach tak zwa­nych "Prze­strze­ni ki­ne­ma­to­gra­ficz­nych" re­ży­se­rzy te­atral­ni, sce­no­gra­fo­wie i ar­ty­ści będą mieli oka­zje po­dzie­lić się z pu­blicz­no­ścią swo­imi in­spi­ra­cja­mi fil­mo­wy­mi pod­czas po­ka­zów wy­bra­nych przez sie­bie fil­mów bądź do­ku­men­tów.

Mało jed­nak bra­ko­wa­ło, by 68. edy­cja fe­sti­wa­lu nie do­szła w ogóle do skut­ku. Wszyst­ko za spra­wa pro­te­stu per­so­ne­lu ar­ty­stycz­ne­go i tech­nicz­ne­go prze­ciw­ko za­twier­dze­niu przez rząd no­wych zasad do­stę­pu do za­sił­ków przy­słu­gu­ją­cych ar­ty­stom i innym za­wo­dom prze­my­słu au­dio­wi­zu­al­ne­go. Uzna­jąc nowa umowę mię­dzy związ­ka­mi za­wo­do­wy­mi a sto­wa­rzy­sze­niem pra­co­daw­ców za nie­ko­rzyst­ną, per­so­nel fe­sti­wa­lu za­gro­ził straj­kiem.

Do­pie­ro 30 czerw­ca, w gło­so­wa­niu pra­cow­ni­ków w spra­wie prze­dłu­że­nia straj­ku, aż 80 proc. z nich opo­wie­dzia­ło się za od­wo­ła­niem straj­ku, pro­po­nu­jąc przy tym formę ak­tyw­ne­go pro­te­stu w po­sta­ci czy­ta­nia spe­cjal­nych oświad­czeń przed każ­dym spek­ta­klem.

Fe­sti­wal po­trwa do 27 lipca.