Artykuły

Tokio, Sao Paulo, Madryt, Rzym, Berlin, Paryż - to tylko kilka miast, w których organizowane będą zagraniczne obchody 100. rocznicy urodzin Tadeusza Kantora. W Edynburgu odbędzie się premiera nieznanego dotychczas pełnego nagrania spektaklu "Kurka wodna".

25 lipca w jednej z najważniejszych szkockich instytucji kultury - Royal Scottish Academy of Art and Architecture otwarta zostanie wystawa poświęcona Tadeuszowi Kantorowi, zatytułowana "Kurka wodna: Kantor, Demarco i Festiwal w Edynburgu". Zaprezentowana zostanie podczas szczytu sezonu festiwalowego w Edynburgu, który rokrocznie przyciąga wielbicieli teatru z całego świata.

Głównym punktem ekspozycji będą pokazy niedawno odkrytego, jedynego na świecie, pełnego nagrania spektaklu "Kurka wodna" wg Witkacego, wystawionego w Edynburgu w 1972 roku. Nagranie to zostało odnalezione w archiwum szkockiego artysty Richarda Demarco i wywołało sensację, gdyż dotychczas znane nagranie zawiera jedynie 12-minutowy zapis ze spektaklu. Odnaleziony zapis spektaklu jest kompletny.

Wśród wydarzeń towarzyszących będą pokazy filmów dokumentalnych, które powstały w trakcie realizowanego w maju projektu "Dziedzictwo Kantora w Szkocji". Są to rejestracje wideo performance'ów inspirowanych twórczością Kantora.

Drugim projektem uświetniającym 100-lecie urodzin Kantora jest wystawa "Maszyna Tadeusz Kantor. Teatr + happeningi + perforamce + malarstwo + inne sposoby produkcji". Wystawa pokazana zostanie w dniach 18 sierpnia - 14 listopada w centrum kulturalnym SESC Consolacao w Sao Paulo.

W specjalnie przygotowanej przestrzeni zaprezentowanych zostanie ponad 130 obiektów: oryginały i repliki obiektów scenicznych, obrazy olejne, akwarele, gwasze, rysunki, kolaże, a także bogata dokumentacja fotograficzna i filmowa. Eksponaty pochodzą ze zbiorów Cricoteki, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeów Narodowych w Warszawie, poznaniu i Wrocławiu, Muzeum Okręgowego w Koszalinie i Tarnowie, a także z kolekcji prywatnych.

Ekspozycja została przygotowana przez serwis Culture.pl Instytutu Adama Mickiewicza, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz Servico Social de Comercio Sao Paulo (SESC) - najważniejszą brazylijską instytucję kulturalno-edukacyjno-społeczną. Jej kuratorami są ze strony brazylijskiej: Ricardo Muniz Fernandes - socjolog, wydawca i producent kulturalny, a ze strony polskiej - Jarosław Suchan, historyk sztuki, dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi.

Jak powiedział PAP Suchan wystawa została zorganizowana w Brazylii, ponieważ istnieje tam spore zainteresowanie twórczością Kantora. "Kantor jest i był istotnym punktem odniesienia, stąd to zainteresowanie. Ta wystawa ma zwrócić uwagę na to, że Kantor jest artystą totalnym, który - żeby mógł być zrozumiany - musi być widziany przez pryzmat nie tylko spektakli teatralnych, ale także jego twórczości malarskiej, happeningowej, przez pryzmat jego pism teoretycznych. To wszystko składa się na istotną całość" - powiedział PAP Suchan.

Pytany o tytuł wystawy "Maszyna Tadeusz Kantor", Suchan ocenił, że maszyny są tworzone po to, żeby ich działanie coś zmieniało. "My chcemy zmienić widza. Chcemy zmienić sposób postrzegania, przy czym nie chodzi tu tylko o sposób postrzegania sztuki Tadeusza Kantora. Raczej chodzi o to, żeby za pomocą sztuki Kantora zmienić sposób widzenia świata. I to jest najistotniejszy cel, jaki stoi za ta wystawą, bo taki też cel stał za twórczością Tadeusza Kantora" - powiedział PAP Suchan.

Współorganizatorami zagranicznego programu obchodów 100. rocznicy urodzin Tadeusza Kantora są Culture.pl, Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka oraz Fundacja im. Tadeusza Kantora oraz partnerzy w kraju i za granicą.