Brazylia. Wystawa Tadeusza Kantora w Sao Paulo
18 sierpnia w Sao Paulo zostanie otwarta największa zagraniczna wystawa zorganizowana z okazji setnej rocznicy urodzin Tadeusza Kantora, wpisująca się w międzynarodowy Rok Tadeusza Kantora ogłoszony przez UNESCO.
Przypomina zarazem światu, że Kantor uczestniczył w Międzynarodowym Biennale Sztuki w Sao Paulo w 1967 roku i został wówczas jednym z jego laureatów. Jednocześnie ekspozycja jest pierwszą w Ameryce Południowej retrospektywą, wszechstronnie prezentującą dorobek artysty.
Wystawa "Maszyna Kantor. Wystawianie, performowanie, montowanie, malowanie i inne sposoby produkcji" udostępnia ponad 130 obiektów: rysunków, obrazów, asamblaży, oryginały i repliki rekwizytów scenicznych oraz bogatą dokumentacja fotograficzną i filmową happeningów, akcji i słynnych spektakli Teatru Cricot 2.
Pochodzą one ze zbiorów Cricoteki, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeów Narodowych w Krakowie, Warszawie, Poznaniu i Wrocławiu, Muzeów Okręgowych w Koszalinie i Tarnowie oraz kolekcji prywatnych.
Kuratorzy - Ricardi Muni Fernandes i Jarosław Suchan (dyrektor MS) - za metaforę twórczości Kantora uznali Maszynę Aneantyzacyjną, scenograficzny obiekt ze spektaklu "Wariat i zakonnica" (1963), który umieścili w prologu wystawy.
"Paradoksalnie, Kantor pozostawał najwierniejszy sobie dokładnie w tym momencie, w którym zdawał się sobie zaprzeczać. Jego twórczość była bowiem MASZYNĄ, której sposób działania określała nieustająca autotransformacja." - tłumaczy Jarosław Suchan.
Siedem kolejnych sal nosi tytuły nawiązujące do najważniejszych koncepcji teoretycznych artysty: "Realność spotęgowana", "Informel" - "Infernum", "Okolice zera", "Ambalaże", "Happening", "Niemożliwe", "Klisze pamięci". Aranżacja odwołuje się także do słynnej "ANTY-WYSTAWY" w krakowskiej Galerii Krzysztofory w 1963 roku, przełamującej tradycyjne rozumienie sztuki.
Twórcy wystawy w Sao Paulo zrezygnowali z chronologii i kreują problemowe przestrzenie, podkreślając interdyscyplinarny charakter sztuki Kantora. Starają się ożywić wyobraźnię widza, wspomagając się też projekcjami filmowymi, m.in. dokumentów "Uwaga! Malarstwo" oraz "Somnambulicy" Mieczysława Waśkowskiego i Adama Nurzyńskiego, inspirowanymi sztuką informel Kantora. Zapis performansu "Die Grosse Emballage" z filmu "Kantor ist Da" Dietricha Mahlowa (1969) stanowi swoistą kodę wystawy, wskazując na głęboki, historiozoficzny sens twórczości artysty i jej związek z największym horrorem XX wieku - Zagładą.
Współorganizatorami pokazu w Sesc Consolacao - jednym z najważniejszych centrów kulturalnych, edukacyjnych i społecznych w Brazylii - są: Culture.pl., Muzeum Sztuki w Łodzi i krakowska Cricoteka.
Wystawa "Maszyna Kantor. Wystawianie, performowanie, montowanie, malowanie i inne sposoby produkcji" w Sao Paulo czynna od 18 sierpnia do 14 listopada
