Kraków. Premiera "Kartoteki"
Zamiast jednego Bohatera jest ich ośmioro. Zamiast chóru starców - chór młodych. Zamiast pokoju cały budynek. W piątek o godz. 19 "Kartoteka" Tadeusza Różewicza w reżyserii Marcina Kalisza na Scenie Nurt/Stolarnia Teatru Ludowego (os. Teatralne 23).
- Tadeusz Różewicz jest tym autorem, którego zawsze chciałem mieć u nas w repertuarze. I on u nas bywał. Graliśmy "Świadków", "Śmiesznego staruszka". Teraz Teatr Współczesny we Wrocławiu ogłosił konkurs otwarty "Strefy kontaktu 2016" na wystawienie wybranej sztuki Helmuta Kajzara, Tymoteusza Karpowicza i Tadeusza Różewicza. Wybraliśmy Różewicza - wyjaśnia Jacek Strama, dyrektor Teatru Ludowego.
- Myśleliśmy o "Kartotece" i "Kartotece rozrzuconej". Wiesława Różewicz, wdowa po pisarzu, nie bardzo chciała zgodzić się na realizację drugiego tekstu, ponieważ autor twierdził, że jest to tekst stricte literacki, nie teatralny. W związku z tym reżyser postanowił sceniczną "Kartotekę" rozrzucić. Po tym rozrzuceniu okazało się jednak, że najmocniej ta kartoteka mówi wtedy, gdy się ją na nowo poskłada. Wracamy więc do myśli Różewicza - dodaje.
- Z obawami, które przystoją debiutantowi, odruchowo wróciłem do pierwszego tekstu Różewicza, który mną zawładnął. "Kartotekę" pamiętam jeszcze z liceum. Czytałem ją wtedy z zachwytem i przyjemnością. Nie rozumiałem wtedy dlaczego, ale właściwie też się nad tym nie zastanawiałem - tłumaczy Marcin Kalisz, autor adaptacji i reżyser spektaklu.
"Tadeusz Różewicz w didaskaliach proponuje, by miejscem akcji Kartoteki był zwykły, przeciętny pokój. My poszliśmy o krok dalej i w ogóle zrezygnowaliśmy z określenia miejsca akcji. Mało tego - zrezygnowaliśmy również z Bohatera. Wszystko po to, by ukazać widzom wnętrze Kartoteki, by sami doświadczyli jej rozpadającej się logiki. U nas nie ma jednego miejsca akcji, jednego czasu, jednego bohatera, jednej sprawy. Jest jednak walka o elementarną szczerość wobec siebie, wobec innych i wobec świata; szczerość, która często graniczy ze zwątpieniem. Nawet jeśli całość spektaklu spaja melancholia czy nihilizm, to jednak stany te stwarzają niezwykły, a przede wszystkim barwny katalog asocjacji, skojarzeń i kalamburów językowych; katalog, który kojarzy się z cyrkiem lub... OPERETKĄ NARODOWĄ" - czytamy w zapowiedzi.
Powstało nawet hasło wywoławcze: "czarny sen aktora operetki narodowej". Dlaczego? - Różewicz kilkukrotnie powtarzał: "Jak się żyje, to trzeba jeszcze grać. Trzeba prowadzić kartotekę". Chór starców, a u nas chór młodych przebranych za superbohaterów, mówi: rusz się, rób coś, myśl! To równoczesna prowokacja do gry w teatrze i do życia. A jak masz żyć, to musisz podejmować wyzwania. Niech one będą dojmujące, szczere, uczciwe. Bijemy się x pytaniem, czy dzisiaj lak się da - zastanawia się Kalisz.
W roli Bohatera: Piotr Franasowicz, Jan Nosal, Gabriela Oberbek, Piotr Pilitowski, Beata Schimscheiner, Iwona Sitkowska, Bogdan Słomiński, Julia Sobiesiak/ Ryszard Starosta. W spektaklu wystąpi też młodzież wyłoniona w castingu.
W ramach konkursu "Strefy kontaktu 2016" organizowanego przez Wrocławski Teatr Współczesny spektakle wystawiają też: Teatr im. So skiego w Tarnowie, Teatr Śląski w Katowicach, Polski Teatr Tańca - Balet Poznański oraz Teatr Cieszyński - Scena Polska.
