Artykuły

W poniedziałek na Cmentarzu Komunalnym Doły pożegnaliśmy Zdzisława Jaskułę. Poeta, reżyser, tłumacz, dyrektor Teatru Nowego zmarł 24 października, w wieku 64 lat. Spoczął w Alei Zasłużonych.

Poeta, reżyser, tłumacz, dyrektor Teatru Nowego zmarł 24 października, w wieku 64 lat. Spoczął w Alei Zasłużonych.

W kaplicy o mężu opowiadała Sława Lisiecka, tłumaczka. Poznali się w mieszkaniu poety Zbigniewa Dominiaka. - Przez całe życie sypał pomysłami jak z rękawa. Nikt nie potrafił za nim nadążyć. Przezwyciężenie choroby stanowiło dla niego nie walkę, tylko kolejne zadanie do wykonania - mówiła. - Miał piękne życie. Był kochany przeze mnie i wiele innych osób.

W uroczystości pogrzebowej brało udział kilkaset osób. Kamil Retkiewicz, zastępca dyrektora Nowego w emocjonalnej wypowiedzi zwracał się do zmarłego: - Naczelną wartością uczyniłeś wolność, wieloznacznie rozumianą. Ostatnie pięć lat spędziłeś między Wschodnią a Zachodnią. Ceniłeś sobie życie prywatne, miłość do drugiej osoby.

- Jaskuła był kolorowym ptakiem. Jasnym orłem o wielu głowach i wielu talentach - mówił Andrzej Strąk, dyrektor Domu Literatury. - Przede wszystkim był poetą, choć ostatnio skąpił nam swoich wierszy. Latał wysoko. Dyrektorem bywał, poetą po prostu był. Właśnie, był...

Wspominano organizowane w studenckich klubach Jaskulana i "salon na Wschodniej" (dom otwarty Jaskułów). Jacek Bieleński, muzyk i tekściarz, zaśpiewał piosenkę na zakończenie trwającej prawie 50 lat znajomości z Jaskułą. Wiersze zmarłego czytali aktorzy Teatru Nowego. Między innymi "Testament mój": "Ci którzy nie pożegnali się ze mną niech/ wpadną do mnie jutro kiedy już trochę ochłonę/ Nawiedzajcie mnie zresztą przyjaciele/ i - jeśli to możliwe - kupcie mi budzik/ aby o świcie nie omijała mnie jasność".

Zdzisław Jaskuła urodził się w 1951 roku w Łasku. Studiował filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W czasie PRL-u związany z opozycją demokratyczną i środowiskiem KOR-u. Należał do pokolenia Nowej Fali. Oficjalnie debiutował w 1969 roku na łamach miesięcznika "Poezja". Wydał cztery tomy poetyckie - "Zbieg okoliczności" (1973), "Dwa poematy" (1977), "Wieczór autorski" (1981) i "Maszyna do pisania" (1991). Był członkiem redakcji ukazującego się w drugim obiegu kwartalnika "Puls". W 1995 roku filmowy portret "ostatniego barda robotniczej Łodzi" ("Zdzisław Jaskuła. Poeta z ulicy Wschodniej") wyreżyserował Jakub Skoczeń.

Jaskuła publikował m.in. w "Gazecie Wyborczej", "Literaturze na Świecie", "Res Publica Nowa", "Kalejdoskopie" i "Tyglu Kultury" (był w zespole redakcyjnym). W latach 90. szefował zespołom teatrów Studyjnego i Nowego. Do Teatru Nowego powrócił w 2010 roku. Pozwalał na eksperymenty, dbał o wprowadzenie do repertuaru spektakli zaangażowanych społecznie i dotyczących łódzkiej tematyki ("Kokolobolo", "Klajster", "Kobro"). "Dzięki młodzieńczej energii, życiowej mądrości i wiedzy płynącej ze sztuki udało Mu się zjednoczyć zespół Teatru Nowego, z którym był do ostatniego momentu" - napisali o dyrektorze współpracownicy.