Gniezno. Oświadczenie Teatru Fredry ws. happeningu "Restart - Łańcuch Sztuki"
"Intencją warsztatów nie było prowokowanie, epatowanie innością, odmiennością czy też obraza czyichkolwiek uczuć religijnych" - piszą w oświadczeniu dyrektorzy Joanna Nowak i Łukasz Gajdzis.
W odpowiedzi na zainteresowanie mediów oraz potencjalne kontrowersje związane z realizowaną przez Teatr Fredry w dn. 13-15 maja br. II edycją projektu Restart - Łańcuch Sztuki, pod opieką Mistrza Rezydenta - dr. hab. Barbary Hanickiej oraz dr. hab. Łukasza Gajdzisa - Zastępcy Dyrektora Teatru, oświadczamy co następuje:
I edycja projektu ReStart realizowana od października do grudnia 2015 r. z funduszy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, obejmująca warsztaty edukacyjne dla młodzieży gimnazjalnej i licealnej prowadzone przez wybitnych artystów teatru, spotkała się z dużym uznaniem uczestników, ich rodziców oraz obserwatorów. Podstawowym założeniem merytorycznym projektu było danie szansy młodzieży z Gniezna oraz regionu na spotkanie z wybitnym artystą a także konfrontacja z trudnym, często też i niewygodnym tematem społecznym, takim jak np. płeć, ciało/piękno, holocaust, śmierć. Sukces pierwszej odsłony ReStartu zaowocował akceptacją i uznaniem MKiDN, które również w tym roku, przyznało Teatrowi grant w wysokości 61 tys. zł w ramach priorytetu "edukacja kulturalna", na kolejną, zakładającą pięć projektów, edycję. Tym samym Teatr ma poczucie, iż projekt ten jest istotny społecznie i kulturotwórczo, a także wpisuje się w cele i perspektywę polityki kulturalnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego oraz MKiDN do roku 2020.
Teatr z dużym pietyzmem i starannością przygotował się do realizacji tegorocznego wydarzenia. Udało się nam, mimo jej licznych zajętości i obowiązków, zaprosić do udziału w projekcie dr. hab. Barbarę Hanicką, wybitną scenografkę, współtwórczynię największych sukcesów Teatru Narodowego pod dyrekcją Jerzego Grzegorzewskiego, a także wykładowcę Wydziału Reżyserii PWST w Krakowie.
Punktem wyjścia dla warsztatów edukacyjnych był gorący i wzbudzający również w Polsce różnorodne emocje, temat azylantów politycznych. Projekt rozpoczęło podejmujące ten temat prapremierowe czytanie performatywne dramatu Sylvaina Levey`a "Tyle o Alicji". Podczas dwudniowych warsztatów z p. Hanicką ich uczestnicy analizowali prace twórcze dotykające problemu uchodźców, autorstwa wybitnych artystów, takich jak m.in: Eugene Atget, Patricia Ruiz Bagon`s, Banksy, Jason de Cairesa Taylor. Celem warsztatów była przede wszystkim zmiana perspektywy, z której postrzegamy dziś imigrantów, czyli odejście od odbierania ich jako bezimiennego tłumu i próba dotarcia do ich jednostkowych uczuć, spojrzenie na konkretnego człowieka jako na odrębną istotę posiadają uczucia, potrafiącą kochać, wymagającą pomocy i zrozumienia odrębności jej kultury. Efektem finalnym warsztatów były działania performatywne, ambientowe, badające obcość i wykluczenie społeczne ze względu na rasę, wyznanie, przekonania polityczne, światopogląd. "To dlatego inni są tacy, jacy są, bo ja jestem, jaka jestem" mówi główna bohaterka dramatu, będącego inspiracją dla działań warsztatowych. Uczestnicy warsztatów zapragnęli przekonać się bezpośrednio na samych sobie, co to znaczy być odrzuconym, nosić piętno obcego, nieakceptowanego przez większość. Uczestnictwo w finale warsztatów, który odbywał się 15 maja w różnych częściach miasta, w tym również w Katedrze Gnieźnieńskiej, miało charakter dobrowolny, improwizowany, a tym samym nie odtwarzało wcześniej przygotowanego i zapisanego scenariusza. W zamierzeniu miało być rezultatem pracy własnej uczestników. Prowadząca warsztaty dr B. Hanicka była obecna podczas wszystkich działań, ponadto do dyspozycji młodzieży od pierwszego dnia zajęć pozostawał profesjonalny psycholog - terapeuta.
Dyrekcja Teatru pragnie poinformować, iż intencją warsztatów nie było prowokowanie, epatowanie innością, odmiennością czy też obraza czyichkolwiek uczuć religijnych.
Wyrażamy ubolewanie, że nasze działania zostały przez niektóre osoby niewłaściwie zinterpretowane. W pełni szanujemy uczucia i przekonania wszystkich ludzi, a także prawo do ich wyrażania. Jednakowoż sądzimy, że spontaniczny gest młodych był im w jakiś sposób w tym momencie potrzebny, przyczynił się do rozbudzenia ich wewnętrznej wrażliwości zwłaszcza że spotkał się z sympatią i zrozumieniem wielu osób.
Joanna Nowak - Dyrektor Teatru
Łukasz Gajdzis - Zastępca Dyrektora
