Artykuły

Gdyńska sztuka zwyciężyła w tym roku gdyński festiwal R@Port. Brutalna wizja zgniłych stosunków społecznych na wsi, ubrana w ramy żywotów świętych, urzekła jurorów.

W Gdyni zakończyła się jedenasta edycja festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port. Na podsumowującej i zamykającej to wydarzenie gali wręczono nagrody w trzech, związanym z nim konkursach.

Pierwszy to rywalizacja między najciekawszymi nowymi spektaklami, opartymi na tekstach współczesnych rodzimych dramatopisarzy, wystawionymi w ostatnim sezonie w teatrach całej Polski. Spośród siedmiu przedstawień, które Jacek Sieradzki, dyrektor artystyczny festiwalu, wystawił do tegorocznego konkursu, jury, obradujące pod przewodnictwem prof. Zbigniewa Majchrowskiego z Uniwersytetu Gdańskiego, nagrodziło spektakl powstały w Trójmieście.

To "Kumernis, czyli o tym jak świętej panience broda rosła" w reżyserii Agaty Dudy-Gracz, produkcja gdyńskiego Teatru Muzycznego, nietypowa dla tej sceny o tyle, że zupełnie nie muzyczna. To brutalna opowieść o polskiej wsi, którą rządzi zabobon, ślepa religijność i zwykła głupota. Reżyserka zdecydowała się jednak na bardzo nietypowy sposób opowiedzenia tej historii o dziewczynie, która padła ofiarą nieracjonalnych tradycji i okrutnych obyczajów - zamiast zastosowania konwencji realistycznej czy wręcz naturalistycznej, ubrała ponury obyczajowy dramat z zapadłej prowincji, w szaty wzięte wprost z żywotów świętych, w język stylizacji biblijno-katechizmowej, być może jedyny, jaki są w stanie dobrze pojąć sami bohaterowie tej opowieści.

Jurorzy przyznali także dwa wyróżnienia. Jedno trafiło do autorów spektaklu "Ony" Marty Guśniowskiej w reżyserii Daniela Adamczyka z Centrum Kultury i Teatru Czytelni Dramatu w Lublinie. To bajka dla nieco starszych dzieci, symboliczna opowieść o życiowych próbach, których przejście jest warunkiem dorośnięcia, utkana w dużej mierze w wyobraźni widzów, za sprawą minimalnej scenografii, a przede wszystkim - znakomitej gry aktorów. Drugi wyróżniony spektakl to "Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian" Remigiusza Brzyka, oparty na książce Ziemowita Szczerka pod tym samym tytułem, zrealizowany w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie.

W tym roku po raz drugi na festiwalu wręczona została także nagroda publiczności. Przez cały czas trwania imprezy, widzowie mogli głosować na poszczególne spektakle. Po przeliczeniu oddanych głosów, przy uwzględnieniu wielkości widowni sal, w których były pokazywane konkursowe propozycje, okazało się, że największą popularnością wśród widzów cieszył się spektakl "Ony".

Laury dla gotowych przedstawień to jedno, ale podczas gali wręczone zostały także nagrody w dziewiątej edycji Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, dorocznego konkursu dla nowych, nie wystawionych jeszcze tekstów dramatycznych polskich autorów. Tym razem laur powędrował do Jolanty Janiczak, autorki sztuki "Sprawa Gorgonowej". Kapituła nagrody, pod kierunkiem Jerzego Stuhra, uzasadniła swój wybór, ogłaszając, że tekst ten "zwraca uwagę oryginalną konstrukcją dramaturgiczno-językową i ukazuje, w jaki sposób wielkie wydarzenia medialne przysłaniają niebezpieczeństwa aktualnej polityki". Autorka odebrała słynną, charakterystyczną statuetkę-kostkę, taką samą, jak laureaci Nagrody Literackiej Gdynia oraz kwotę 50 tys. zł.

Drugim laurem w tym konkursie jest Alternatywna Nagroda Dramaturgiczna, przyznawana przez specjalne, alternatywne jury. Jego członkinie zdecydowały, że powędruje ona do Sandry Szwarc za tekst "Supernova Live".

Trzecią rozstrzygniętą podczas galowego wieczoru rywalizacją był "III Ogólnopolski Konkurs im. Andrzeja Żurowskiego na recenzję młodych krytyków teatralnych". Nagrody były dwie, równorzędne, przyznane przez Prezydenta Gdyni i Marszałka Województwa Pomorskiego. Pierwszą otrzymał Adam Karol Drozdowski, drugą - Kamila Łapicka.

--

Na zdjęciu: aktorzy Teatru Muzycznego odbierają nagrodę za "Kumernis"