Warszawa. Odbitki z teatru Białoszewskiego
Niezwykłe fotografie twórczości teatralnej Mirona Białoszewskiego z przełomu lat 50. i 60. XX w. autorstwa Ireny Jarosińskiej można oglądać od dziś do 9 października w Domu Spotkań z Historią.
Miron Białoszewski nie tylko pisał. Tworzył również teatr, awangardowy i eksperymentalny, istniejący poza oficjalnym i instytucjonalnym nurtem, bez siedziby, bez finansowego wsparcia i stałej obsady, w którym inscenizował teksty, a także grał. Przedstawienia odbywały się głównie w prywatnych mieszkaniach.
Najpierw powstał Teatr na Tarczyńskiej, który Białoszewski tworzył wraz z Lechem Emfazym Stefańskim i Bogusławem Choińskim w latach 1955--58. Tu powstały spektakle "Wiwisekcja", "Wyprawy krzyżowe", "Śledzie, śledzie" czy "Homunculus". Potem w swoim mieszkaniu przy pi. Dąbrowskiego Białoszewski założył Teatr Osobny wraz z poetą i scenografem Ludwikiem Heringiem oraz aktorką i malarką Ludmiłą Murawską. Na widowni pojawiali się często m.in. Julian Przyboś, Artur Sandauer, Jan Parandowski, Jan Kott i Andrzej Osęka. I to właśnie okres teatralnej twórczości Białoszewskiego dokumentuj ą znakomite zdjęcia Ireny Jarosińskiej, jednej z pierwszych i najważniejszych w powojennej Polsce fotoreporterek i fotografek prasowych, które zobaczymy na wystawie w Domu Spotkań z Historią.
Jarosińska była też aktywną animatorką sztuki i poszukującą artystką, a jej działania wychodziły daleko poza sferę fotografii. Obracała się w kręgach awangardy artystycznej, znała wielu poetów, malarzy, aktorów, muzyków, fotografów, z niektórymi łączyły ją więzy przyjaźni. Bywała u Mirona Białoszewskiego, w jego kolejnych mieszkaniach i teatrach. Fotografowała przedstawienia i aktorów, również w sytuacjach prywatnych, a także publiczność. Na zdjęciach, oprócz samego Mirona Białoszewskiego, zobaczymy też m.in. Bogusława Choińskiego, Lecha Emfazego Stefańskiego, Marię Fabicką, Ludmiłę Murawską, Ludwika Heringa, Juliana Przybosia, Edwarda Krasińskie-
go, Leszka Solińskiego, Henryka Stażewskiego, Artura Sandauera, Krzysztofa Komedę i Wandę Chotomską. Fotografie, wspaniale oddające atmosferę fermentu intelektualnego i artystycznego połowy lat 50. i początku lat 60. XX w., pochodzą z Archiwum Fotografii Ośrodka KARTA, dokąd po śmierci Ireny Jarosińskiej w 1996 r. trafiła ogromna spuścizna fotograficzna licząca ponad 60 tys. zdjęć. Fotografka rozpoczęła pracę zawodową w 1950 roku. Jej fotoreportaże ukazywały się w najważniejszych czasopismach ilustrowanych PRL-u - "Świecie" i "Polsce". Miron Białoszewski często gościł w pracowni Jarosińskiej u zbiegu ulic Świerczewskiego i Orlej, gdzie urządzała wystawy, happeningi i spotkania poświęcone sztuce.
Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20.
"Minimum słów. Teatr Mirona Białoszewskiego". Wernisaż: piątek, godz. 18. Wystawę oglądać można do 9 października, od wtorku do niedzieli w godz. 12-20.
