Artykuły

11 października w Państwowym Teatrze Narodów w Moskwie odbędzie się premiera spektaklu w reżyserii Grzegorza Jarzyny "Iwona, księżniczka Burgunda" na podstawie sztuki Witolda Gombrowicza, jednego z najważniejszych dramatopisarzy europejskich pierwszej połowy XX wieku.

Premiera odbywa się w moskiewskim Teatrze Narodów, w którym swoje głośne spektakle realizują najwybitniejsi zagraniczni reżyserzy z całego świata, m. in.: Robert Wilson, Thomas Ostermeier, Robert Lepage, Alvis Hermanis i inni. Spektakl koprodukowany jest przez TR Warszawa we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza i Instytutem Polskim w Moskwie. W spektaklu występują wybitni rosyjscy aktorzy, m. in. Mikhail Troynik jako Filip, Alexander Feklistov jako Ignacy, Agrippina Steklova jako Małgorzata oraz Daria Ursulyak w roli tytułowej Iwony. Adaptację tekstu przygotował Grzegorz Jarzyna, autorem scenografii jest Piotr Łakomy, kostiumy stworzyła Anna Nykowska. W gronie realizatorów znaleźli się również m. in. Felice Ross (reżyseria świateł), Marta Nawrot (wideo), Yvan Yestegneev (choreografia), Szczepan Orłowski (narrator), Andrey Borisov (dźwięk) oraz Jacek Grudzień, który wspólnie z Grzegorzem Jarzyną stworzył muzykę do spektaklu. Pierwsza premiera spektaklu odbyła się 10 października.

W swoim najnowszym spektaklu Grzegorz Jarzyna skupia się na konflikcie pomiędzy systemem norm społecznych i zakazów, a wolnością jednostki. Postać cichej Iwony jest metaforą buntu bezbronnego człowieka, który nie może i nie chce żyć w narzuconym przez innych systemie.

- Nie rozumiem, dlaczego ludzie nie rozwijają się w ciągu wieków - mówi reżyser. - Technika i cywilizacja są elementami stałej i szybkiej ewolucji i można by się spodziewać, że powinniśmy być bardziej doświadczeni i dużo bliżsi istoty człowieczeństwa. Jednak w rzeczywistości wydajemy się być zagubionymi w tym systemie.

Grzegorz Jarzyna czyta sztukę Gombrowicza przez pryzmat historii rodziny dramaturga, dla którego prototypami bohaterów byli ludzie z jego życia i dzieciństwa. Akcja spektaklu odbywać się będzie w otwartej, minimalistycznej przestrzeni; reżyser zamierza również przede wszystkim zaakcentować nasycony wieloma znaczeniami tekst Gombrowicza oraz interakcję pomiędzy aktorami i publicznością. Podobnie jak inne spektakle Jarzyny, "Iwona, księżniczka Burgunda" jest zanurzona we współczesnej estetyce, aby podkreślić fakt, że w ciągu wieków problemy społeczne nie zmieniły się a relacje między ludźmi nie ewoluowały.

Moskiewskiej premierze towarzyszył program, przygotowany przez TR Warszawa i Instytut Polski w Moskwie, na który składały się pokazy zapisów wideo spektakli Grzegorza jarzyny i Jerzego Jarockiego, akcje artystyczne, spotkania, wykłady oraz wystawa plakatów Grzegorza Laszuka TR LASZUK prezentowane w galerii Nowa Przestrzeń, której kuratorem jest Rene Wawrzkiewicz.

Grzegorz Jarzyna, dyrektor artystyczny TR Warszawa, to jeden z najważniejszych reżyserów współczesnego teatru europejskiego. Reżyserował spektakle m.in. w Berlinie, Paryżu, Londynie i Hongkongu. W Nowym Jorku jego przedstawienia były wystawiane w St. Ann's Warehouse i Brooklyn Academy of Music (BAM). Oprócz Nowego Jorku Grzegorz Jarzyna reżyserował także w Pittsburgu i na UCLA Live Festival w Los Angeles. Współpracował z wybitnymi muzykami i kompozytorami, m.in. z Krzysztofem Pendereckim i John'em Zorn'em. W czerwcu 2016 roku spektakl "Męczennicy" w reżyserii Grzegorza Jarzyny został pokazany w Tianjin Grand Theatre, (w ramach 3. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego im. Cao Yu) i w Harbin Grand Theatre; przedstawienie spotkało się entuzjastycznym przyjęciem krytyków i chińskiej publiczności.