Moskwa. Pokaz "Dantona" otworzył retrospektywę filmów Wajdy
Retrospektywa Andrzeja Wajdy, podczas której rosyjscy widzowie będą mogli w ciągu dwóch tygodni zobaczyć kilkanaście filmów, rozpoczęła się we wtorek w Moskwie. Otworzył ją "Danton"; gościem specjalnym był odtwórca roli Robespierre'a - Wojciech Pszoniak.
Przegląd "Powidoki Andrzeja Wajdy" odbywa się w gmachu Galerii Trietiakowskiej, która - wraz z Instytutem Polskim w Moskwie - jest współorganizatorem wydarzenia zaplanowanego do 23 grudnia.
- Chcieliśmy pokazać najbardziej różnorodne i najlepsze, najgłębsze filmy, które stały się klasyką sztuki światowej - powiedziała PAP wicedyrektorka Galerii Trietiakowskiej Marina Elzesser.
Jak wyjaśniła, retrospektywa była planowana od czasu, gdy wiosną galeria rozpoczęła cykl poświęcony historii kina rosyjskiego i światowego. - Bardzo chcieliśmy zaznajomić naszą publiczność z dorobkiem Andrzeja Wajdy, wówczas jeszcze uczestniczył on w rozmowach, jakby "pobłogosławił" tę retrospektywę. Myślę, że to nie będzie ostatni przegląd tego mistrza, ponieważ spośród około 50 jego filmów pokazujemy tylko niewielką część - powiedziała Elzesser.
Jak dodała, retrospektywa jest również "hołdem dla artysty, który odszedł całkiem niedawno".
Podczas otwarcia przeglądu rosyjski historyk kina Naum Klejman nazwał Wajdę "przyjacielem Rosji" i przypomniał, że reżyser odwiedzał ten kraj wielokrotnie. Jego odejście to "dla Rosji taka sama strata, jak dla Polski" - powiedział Klejman. Podkreślił, że reżyser "cały czas się zmieniał". - Jeśli obejrzeliście jeden film Wajdy, to nie znaczy, że zobaczyliście Wajdę. Tylko duża liczba jego filmów składa się na ten zadziwiająco wszechstronny talent, geniusz, jakim jest Wajda - mówił krytyk.
Wojciech Pszoniak powiedział PAP, że przed inauguracją spotkał się w Moskwie ze studentami wiedzy o teatrze. - Mówiłem o aktorstwie, o moim spojrzeniu na sztukę aktorską (...), jako pedagog pokazałem
im drugą stronę, ciemną, sztuki aktorskiej - opowiadał. Podkreślił, że jego rozmówcy znakomicie orientowali się w polskiej sztuce. Rosyjska publiczność "dużo wie i dużo interesuje się polską kulturą i sztuką. Nie wiem, czy Polacy tak interesują się sztuką i kulturą rosyjską, mam wrażenie, że tutaj nie ma równowagi" - powiedział Pszoniak.
W środę aktor spotka się ponownie z moskiewskimi widzami na projekcji filmu "Korczak".
Program retrospektywy obejmuje pierwsze pełnometrażowe fabularne filmy Wajdy ("Pokolenie", "Kanał, "Popiół i diament"), obrazy zaliczane do nurtu kina moralnego niepokoju ("Człowiek z marmuru", "Bez znieczulenia"), adaptacje literackie z lat 70. ("Brzezina"). Dwa najpóźniejsze prezentowane filmy to "Korczak" (1990) i "Tatarak" (2009). W retrospektywie znalazło się też kilka etiud szkolnych Wajdy, pierwszą - "Złego chłopca", według noweli Antoniego Czechowa, pokazano przed projekcją "Dantona".
***
Na zdjęciu: Gerard Depardieu i Wojciech Pszoniak w "Dantonie" w reż. Andrzeja Wajdy, 1982
