Artykuły

Zaledwie nieco ponad tydzień pozostał do nowej premiery w Teatrze Śląskim w Katowicach. Tym razem reżyser Robert Talarczyk, który jest również autorem scenariusza, postanowił opowiedzieć na scenie o pacyfikacji kopalni Wujek, która wydarzyła się dokładnie 35 lat temu.

Będzie to pierwsze tego rodzaju wydarzenie artystyczne na ten temat - w teatrze i z udziałem artystów reprezentujących różne style i doświadczenia. Owszem, o historii "Dziewięciu z Wujka" powstał film Kazimierza Kutza "Śmierć jak kromka chleba", a Feliks Netz napisał o zabitych słuchowisko. Niemniej, spektaklu przedstawiającego tę tematykę, kontynuującego "śląską mitologię" jeszcze do tej pory nie było.

Udana koprodukcja o Śląsku

Na pomysł jego zrealizowania wpadł Robert Talarczyk, reżyser i autor scenariusza, dyrektor Teatru Śląskiego. - Nosiłem się z tym zamiarem od bardzo dawna. Pretekstem, by wreszcie wcielić go w życie, była 35. rocznica pacyfikacji - opowiada Talarczyk. Podobną ideę miał również Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. - Półtora roku temu zaczęliśmy rozmawiać o spektaklu o Wujku. Robert wpadł na pomysł, by opowiedzieć o tym z osobistej perspektywy. Ja służyłem wiedzą historyczną. Cieszę się, że ten spektakl powstanie. Pomoże pamiętać nam, zwłaszcza Ślązakom o tym, co wydarzył się te kilka dekad temu - mówi dyrektor ŚCWiS, które jest jednym z producentów spektaklu.

W jego produkcji udział bierze zresztą więcej instytucji. Oprócz Urzędu Marszałkowskiego, który dotuje teatr na stałe, premierę wsparły także Katowice z prezydentem Krupą na czele oraz instytucja kultury Miasto Ogrodów. Partnerem produkcji jest również Opera Śląska w Bytomiu - występuje w niej dziesięciu śpiewaków. Trzeba bowiem zaznaczyć, że w całym przedsięwzięciu udział bierze ponad 50 osób! - Charakteryzuje je dobrze słowo "interdyscyplinarność". Obok solistów z opery, będą tez muzycy z orkiestry dętej i inni artyści prezentujący różne style - dodaje Aleksandra Czapla-Oslislo, kierownicza literacka Teatru Śląskiego. Zaproszenie do udział przyjął też katowicki raper Miuosh, który podczas spektaklu będzie grał... po prostu siebie - trzydziestolatka, który chce pamiętać o tamtych wydarzeniach. Na potrzeby spektaklu napisał 4 utwory, będące - jak sam to określa - historią kilku pokoleń.

W rytmie ballady

"Wujek. 81. Czarna ballada" przyjmie - jak wskazuje tytuł - formę ballady. Będzie więc miejsce na muzykę jak i opowieść, powagę i żarty. Oraz taniec. Opowieść rozpocznie się od obrazków pokazujących życie mieszkańców robotniczego osiedla niedaleko kopalni Wujek, górników i ich rodzin. Sfera realistyczna będzie mieszała się z symboliczną, ponieważ na scenie pojawią się także takie postaci jak Barbórka czy Śmierć. - Są one jednak bardzo blisko prawdziwego życia. Bo tacy są Ślązacy właśnie - tłumaczy Joanna Kściuczyk-Jędrusik, wcielająca się w Barbórkę.

Bohaterami spektaklu jest właściwie cała społeczność. - To nie jest tylko przedstawienie o Wujku, lecz także pewna grupa ludzi, których życie wyznaczał rytm kopalni. Dziś już takich społeczności nie ma. Zanikają, bo i kopalnie przestają pracować. Ja to rozumiem, ale jednocześnie tęsknię za tamtymi czasami - podkreśla reżyser. Zdarzenia z Wujka poznajemy z różnych perspektyw - dorosłych i czwórki dorastających chłopaków (dlatego w obsadzie jest też 7 nastoletnich aktorów). Jeden z nich to właśnie "alter ego" Talarczyka z młodości. On sam jako 13-latek obserwował pacyfikację z dachu jednego z bloków nieopodal kopalni. - Był to czas straszny i jednocześnie niezwykły z tego powodu, że czuliśmy się jak w filmie - opowiada.

Zapowiada się przedsięwzięcie nie tylko na skalę regionalną, lecz także ogólnopolską. Sytuujące się ponad podziałami politycznymi oraz artystyczną konkurencją. Warto się wybrać i zobaczyć efekt wielomiesięcznej pracy aktorów, twórców i wszystkich, którzy przyczynili się do jego powstania. Premiera w sobotę 17 grudnia o godz. 19. Kolejne spektakle zaplanowano między 18 a 27 grudnia. Bilety: 20-60 zł.