Artykuły

Jedno z najsłynniejszych polskich misteriów pasyjnych - "Męka Pańska" autorstwa ks. Franciszka Harazima, z rozbudowanymi scenami Ukrzyżowania i oprawą muzyczną instrumentów opisanych w Biblii, przygotowuje wspólnota salezjańska z Czerwińska nad Wisłą.

Trwający dwie godziny spektakl będzie wystawiany w tamtejszym opactwie, gdzie znajduje się sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, w każdą sobotę i niedzielę Wielkiego Postu, od 11 marca do 9 kwietnia.

W tym roku do zespołu występującego w czerwińskim misterium "Męka Pańska", złożonego z profesjonalnych aktorów i młodzieży ze środowisk salezjańskich, dołączył Michał Kaczor - instrumentalista, prowadzący badania nad starożytną muzyką i instrumentami z Bliskiego Wschodu.

- Staram się wzbogacić stworzoną już wcześniej oprawę muzyczną misterium charakterystycznym brzmieniem i skalą instrumentów dętych, strunowych i perkusyjnych, pochodzących z Bliskiego Wschodu, na których gram i które kolekcjonuję od kilku lat. Ich oryginalne nazwy pojawiają się nakartach Biblii - powiedział Kaczor.

Jak podkreślił, po raz pierwszy podczas czerwińskiego misterium "Męka Pańska" usłyszeć będzie można dźwięki ok. 10 oryginalnych instrumentów, jak ney, zummara, duduk, balaban, shofar, lutnia, saz, bendir, a także riq i bębny obręczowe. - Dzięki tym instrumentom, ich brzmieniu, chcielibyśmy przenieść publiczność misterium do Ziemi Świętej. Będą to moje improwizacje, oparte o tradycyjne skale muzyczne z Bliskiego Wschodu - zaznaczył Kaczor.

W jego kolekcji znajduje się obecnie kilkadziesiąt instrumentów pochodzących m.in. z Egiptu, Jordanii, Syrii i Turcji. - Są to instrumenty z moich podróży na Bliski Wschód, w trakcie którychspotykam się z ich twórcami, lutnikami, a także z muzykami. Niektóre z tych instrumentów wymagały renowacji - dodał Kaczor, który jest absolwentem SGGW w Warszawie, specjalistą od konserwacji drewna zabytkowego.

Misterium "Męka Pańska" autorstwa salezjanina, ks. Franciszka Harazima (1885-1941), to spektakl ukazujący w pięciu aktach kolejne etapy męki Chrystusa od scen w Ogrodzie Oliwnym i w pałacu Kajfasza poprzez pretorium Piłata i Golgotę aż po Zmartwychwstanie.

Muzykę do tego misterium skomponował ks. Antoni Hlond (1884-1963), także salezjanin, rodzony brat prymasa Polski w latach 1927-48 Augusta Hlonda (1881-1948), wybitny kompozytor muzyki kościelnej, sygnujący utwory pseudonimem "Antoni Chlondowski". Jest on pochowany na cmentarzu w Czerwińsku nad Wisłą.

Misterium "Męka Pańska" ks. Harazima po raz pierwszy wystawiono 8 marca 1931 r. w Krakowie, gdzie ks. Harazim był profesorem Salezjańskiego Instytutu Teologicznego. Po wybuchu II wojny światowej aresztowany przez niemieckie władze okupacyjne trafił do krakowskiego więzienia Montelupich, a następnie do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie został zamordowany w czerwcu 1941 r.

Po II wojnie światowej misterium "Męka Pańska" przeniesiono z Krakowa do Czerwińska nad Wisłą.Spektakl wystawiono tam w 1949 r. Później, z wyjątkiem lat 1958-60, przedstawienia wstrzymywała komunistyczna cenzura. Wystawianie misterium wznowiono tam w 1975 r. Spektakl, w którym aktorami byli nowicjusze salezjańscy, odbywający w czerwińskim klasztorze formację zakonną, był pokazywany do 2006 r. Tradycja wystawiania misterium wygasła po przeniesieniu nowicjatu TowarzystwaSalezjańskiego. Została przywrócona w 2014 r.,przede wszystkim z myślą o pielgrzymach z całej Polski.

Przygotowania do wystawienia misterium w czerwińskim opactwie koordynuje Salezjański Ośrodek Młodzieżowo - Powołaniowy EMAUS. W spektaklu występują m.in. aktorzy teatralni, w tym: Mariusz Kozubek, Marcin Wąsowski, Adam Łoniewski i Marzena Lamh-Łoniewska.

Opactwo w Czerwińsku powstało w XII w. z inicjatywy biskupa płockiego Aleksandra z Mallone. Od 1923 r. klasztorem i tamtejszą parafią opiekuje się Towarzystwo św. Franciszka Salezego. W romańskim kościele opactwa znajduje się pochodzący z początku XVII wieku obraz Matki Bożej Czerwińskiej - Matki Bożej Pocieszenia. Przed obrazem tym w 1647 r. król Władysław IV uprosił powrót do zdrowia,pozostawiając dziękczynne wotum z napisem: "Bliski śmierci - zdrowie otrzymał". W 1970 r. obraz został koronowany przez prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego (1901-1981).