Artykuły

O Gdańsku Wajda pamiętał zawsze i lubił tu wracać. Nic więc dziwnego, że miasto pamięta teraz o swoim honorowym obywatelu. Między 10 a 12 marca w Europejskim Centrum Solidarności zobaczymy wybrane dzieła mistrza i posłuchamy wspomnień o wybitnym reżyserze. Festiwal "Według Wajdy" odwiedzą m.in. Agnieszka Holland, Robert Więckiewicz i Allan Starski.

Gdy przed rokiem Andrzej Wajda z okazji 90. urodzin gościł w Gdańsku podczas pierwszej edycji festiwalu "Według Wajdy" i z entuzjazmem kreślił zawodowe plany na najbliższą przyszłość, nikt nie przypuszczał, że może być to ostatnie spotkanie reżysera z gdańską publicznością. We wrześniu mistrz odwiedził jeszcze Festiwal Filmowy w Gdyni, na którym prezentował swoje najnowsze i, jak się okazało, ostatnie dzieło, "Powidoki".

W marcu mija pięć miesięcy od śmierci laureata Oscara. W Europejskim Centrum Solidarności w najbliższy weekend widzowie i współpracownicy Wajdy uczczą jego pamięć i przypomną wybrane produkcje. Istotnym punktem przeglądu mają być również rozmowy z zaproszonymi gośćmi o Wajdzie i bogatym filmowym spadku, jaki zostawił po sobie reżyser.

- Wśród naszych gości pojawią się tym razem przede wszystkim współtwórcy filmów Wajdy: aktorzy, scenarzyści, autorzy muzyki czy scenografii. Porozmawiamy o ich osobistych doświadczeniach z Andrzejem Wajdą - o tym, co Wajda zostawił nie tylko na ekranie czy scenie, ale przede wszystkim o tym, co zostawił w życiu ludzi, którzy spotkali go na swojej drodze - zaznacza kurator przeglądu, Michał Chaciński.

Piątek z "Korczakiem"

Andrzej Wajda niejednokrotnie w swojej twórczości sięgał po autentyczne historie silnie osadzone w historycznych realiach. Podobnie było w przypadku filmu "Korczak" z 1990 roku, w którym reżyser z pomocą Wojciecha Pszoniaka sportretował cenionego pedagoga, pisarza i działacza społecznego. Filmową opowieść o Januszu Korczaku uczestnicy festiwalu zobaczą w piątek o 19:30.

Projekcję filmu poprzedzi spotkanie z Agnieszką Holland i Robertem Więckiewiczem. Ceniona reżyserka jest m.in. autorką scenariusza do filmu "Korczak". Więckiewicz współpracował z Wajdą podczas kręcenia obrazu "Wałęsa. Człowiek z nadziei". Oboje podzielą się wspomnieniami na temat pracy z wybitnym twórcą i zdradzą kulisy pracy na planie zdjęciowym.

Kino moralnego niepokoju i "Wesele" w sobotę

Drugi dzień festiwalowy kinomanom z Trójmiasta da okazję do przypomnienia sobie filmu "Bez znieczulenia", za który Andrzej Wajda odebrał Złotego Lwa w 1978 roku. Obraz zaliczany jest do najważniejszych tytułów tzw. "kina moralnego niepokoju", choć szczególnie młodszym widzom nie jest dziś już tak szeroko znany. Zbigniew Zapasiewicz wciela się w rolę dziennikarza, który po powrocie z zagranicy musi stawić czoła zawodowym i osobistym dramatom. Zostaje uwikłany w konflikty, w obliczu których staje się bezradny.

Drugim z prezentowanych tego dnia filmów będzie "Wesele", czyli ekranizacja dramatu Stanisława Wyspiańskiego. Produkcja z niezapomnianymi kreacjami Daniela Olbrychskiego, Ewy Ziętek czy Andrzeja Łapickiego do dziś stanowi klasykę polskiego kina i dowód na to, że Wajda bardzo chętnie czerpał materiał na filmową opowieść z rodzimej literatury.

O pracy na planie filmu "Bez znieczulenia" w przerwie między projekcjami opowie Emilia Krakowska, która wcieliła się w rolę Wandy Jakowicz. Towarzyszyć jej będzie Olgierd Łukaszewicz, który z Wajdą współpracował m.in. na planie "Wesela".

Klasyk i satyra na koniec

Ostatni dzień festiwalu "Według Wajdy" rozpocznie się projekcją jednego z najbardziej znanych i cenionych filmów mistrza. Widzowie zobaczą słynnego "Człowieka z marmuru" ze znakomitą Krystyną Jandą i fenomenalnym Jerzym Radziwiłowiczem. Po filmie swoimi wrażeniami na temat pracy z reżyserem podzielą się scenograf Allan Starski, kostiumolog Wiesława Starska, autor muzyki do "Człowieka z marmuru", Andrzej Korzyński oraz nagrodzona Oscarem za scenografię do "Listy Schindlera" Ewa Braun.

Na koniec festiwalu organizatorzy pokażą satyrę Andrzeja Wajdy z 1969 roku, "Polowanie na muchy". To przewrotna opowieść o mężczyźnie, który grzęźnie pomiędzy ambicjami kochanki i żony, stając się ofiarą kobiecej dominacji.

Festiwal będzie cykliczny

Ubiegłoroczna edycja festiwalu wpisywała się w uroczystości urodzinowe Andrzeja Wajdy, który w marcu odbierał tytuł honorowego obywatela Gdańska. W tym roku organizatorzy nie tylko wspominają zmarłego mistrza, ale chcą w ten sposób dać początek nowej, cyklicznej imprezie filmowej.

- Festiwal "Według Wajdy" na stałe wchodzi do naszego kalendarza. Chcemy, by stał się corocznym wydarzeniem dla każdego, kto rozumie, że Wajda należał do najważniejszych twórców w naszej historii. Chcemy, by "Według Wajdy" stało się okazją do dyskusji nad dziełem mistrza, do uporządkowania w naszych głowach jego aktywności we wszelkich dyscyplinach, a także do wyjaśnienia znaczenia Wajdy kolejnym pokoleniom - podkreśla Michał Chaciński.

Wstęp na wszystkie wydarzenia festiwalowe jest darmowy, ale obowiązuje rezerwacja miejsc. Pokazy i spotkania z filmowcami odbędą się od piątku do niedzieli w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku.