"Kuszenie"
W kwietniu 1986 roku w Akademietheater w Wiedniu odbyła się premiera sztuki Vaclava Havla "Kuszenie".
"Ja piszę sztukę tak, jak umiem i jak mi to wychodzi, ponieważ jestem taki złośliwiec, później się nad tym zastanawiam. Nie wydaje mi się, żeby sztukę można było pisać jako zaplanowaną ilustrację jakiejś tezy czy myśli. To nie byłaby sztuka, a jeżeli - to byłaby ona dydaktyczna, zarozumiała. Nigdy nie przepadałem za Brechtem, właśnie z tych powodów - że jest to spryciarz, który wie lepiej niż inni, jak to z tym całym światem jest, i stale tych innych poucza (...) Każda sztuka musi mieć swoją tajemnicę, inaczej nie byłaby sztuką. Tajemnica ta może być w rozmaity sposób ukryta, ale musi tam być (...) Myślę, że tajemnica może być zawarta również w pozornie całkiem zmechanizowanej sztuce, i na odwrót - w sztuce bardzo psychologicznie nakreślonej, z wieloma indywidualnymi losami, żadnej tajemnicy być nie musi (...) Zawsze mnie irytowało, ilekroć czytałem w krytykach teatralnych, że gdzieś grają "Makbeta" jako sztukę o tym i owym, albo, że ktoś przedstawił Hamleta jako tego czy tamtego. Dlaczego nie grają "Hamleta" jako "Hamleta", tak jak został napisany? Czemu muszą wciąż coś grać jako co innego, albo coś na swój sposób interpretować? Jeśli mają własne pomysły, dlaczego sami nie napiszą sztuki? Ja mam z tym bez liku własnych gorzkich doświadczeń i wiem, że najlepszym sposobem zepsucia sztuki jest wymyślenie sobie jakiejś własnej interpretacji. Przez cały czas trwania prób "Kuszenia" telefonowali do mnie z Wiednia i pytali o znaczenie różnych motywów, ciągle chcieli coś interpretować, wszystko chcieli mieć ideologicznie wytłumaczone. Na próbach bezustannie dyskutowali, zamiast nauczyć się porządnie tekstu i zagrać go żywo i z uczuciem. Jeżeli to posiada jakieś głębsze znaczenia, mogą one emanować tylko wówczas, jeśli nie będą grane - grana niech będzie sztuka".
29 grudnia 1989 roku Vaclav Havel został jednogłośnie wybrany prezydentem Czechosłowacji.
Teatr Nowy w Łodzi wystawił (premiera 24 luty 1990r.) "Kuszenie" Vaclava Havla w przekładzie Andrzeja Sławomira Jagodzińskiego. Reżyseria - Jacek Zembrzuski, scenografia - Dorota Morawetz, muzyka - Przemysław Gintrowski.
