Artykuły

Nowa fala polskiej sztuki podbija Indie. Naukowcy i artyści z toruńskiego Instytutu B61 przygotowują na Goa widowiskowy spektakl-zagadkę. Grupa, do której należą obok aktorów i muzyków młodzi astronomowie, językiem sztuki opowie o ewolucji gwiazd. Spektakl będzie odbywał się w specjalnie zaadaptowanej postkolonialnej kamienicy.

W tak egzotycznych zakątkach świata sztuka znad Wisły bywa wyjątkowo rzadko. Niezwykły performance z pogranicza astronomii i sztuki będzie główną atrakcją festiwalu The Story Of Space (Historia Przestrzeni) na indyjskim Goa.

Jak zdradza szef Instytutu B61 Jan Świerkowski, grupa została zaproszona na tę prestiżową imprezę przez samą kuratorkę, Jayę Ramchandani. Hinduska poznała działania formacji podczas konferencji w Centrum Nauki Kopernik i była pod jej ogromnym wrażeniem.

Tajemnicza siedziba Instytutu B61 w Goa

W ramach festiwalu The Story of Space Instytut B61 przygotuje interdyscyplinarny spektakl "Ewolucja Gwiazd". Cała otoczka wydarzenia jest niezwykle tajemnicza: widzowie zostaną zabrani w nieznane sobie miejsce zaciemnionym autokarem. Później, wiedzeni przez aktorów i astronomów, odwiedzą kilkanaście pomieszczeń z instalacjami, performance'ami i mini-koncertami. W trakcie wyprawy poznają pracowników sekretnego badawczego Instytutu B61 oraz obiekt ich badań, czyli życie gwiazd od narodzin, aż do śmierci. Wydarzenie już teraz budzi ogromne zainteresowanie wśród mieszkańców Goa - w ciągu dziesięciu festiwalowych dni od 10 do 19 listopada obejrzy go kilka tysięcy osób.

W role naukowców Instytutu wcielą się m.in. muzyk Mariusz Lubomski, artyści Stefan Kornacki, Dominik Smużny, Dagmara Pochyła i Krzysztof Wachowiak oraz aktorzy Aleksandra Bednarz, Łukasz Ignasiński i astronom Maciej Cegłowski.

Spektakl wpisuje się w nurt sztuki site-specific, co oznacza, że jest tworzony specjalnie pod kątem konkretnego miejsca. Choć siedziba Instytutu jest objęta ścisłą tajemnicą, Jan Świerkowski uchyla rąbka tajemnicy. "Dostaliśmy we władanie opuszczony secesyjny szpital, który przez wiele lat był też budynkiem uniwersytetu, a pamięta nawet czasy portugalskich kolonizatorów. To tu odbędą się zaawansowane eksperymenty naszej placówki badawczej" - zdradza astronom i kurator spektaklu. Jak dodaje, przygotowania trwają już od początku października.

Międzykulturowość i edukacja dla każdego

Choć na co dzień w Instytucie B61 działają polscy badacze i artyści, to na Goa jego szeregi wzmocnią także lokalni performerzy i muzycy, między innymi lokalny chór akademicki. "Naszym celem jest stworzenie inspirowanej nauką i teatrem przestrzeni porozumienia międzykulturowego. Chcemy znaleźć polsko-indyjski mianownik w historii kosmosu" - wyjaśnia Świerkowski. By móc zaprosić do udziału w przedsięwzięciu grupę lokalnych artystów między, innymi Aviana D'Sousa, zespół LAXMIBOMB, wokalistkę Joanne Fernandes, duet Abhinav Saxenai i Manasi Naik, formacja uruchomiła zbiórkę crowdfundigową w Polsce i w Indiach. Można ją wesprzeć za pośrednictwem platformy https://polakpotrafi.pl/.

Organizacja spektaklu to nie jedyny cel wyjazdu polskiej ekipy do Goa. Twórcy chcą także podzielić się dobrymi praktykami i zorganizować szereg warsztatów z zakresu działań edukacyjnych i promocji nauk ścisłych. W postkolonialnym społeczeństwie Indii, gdzie ze względu na podziały kastowe setki milionów mieszkańców wciąż mają utrudniony dostęp do edukacji, jest to niezwykle ważne. Szerzenie wiedzy i ułatwianie dostępu do edukacji to jeden z czołowych postulatów formacji, która coraz częściej gości ze swym unikatowym programem na zagranicznych festiwalach.

Od lat mówią o nauce językiem artystycznych metafor

Instytut B61 to grupa artystyczno-naukowa powołana do życia w ramach Międzynarodowego roku Astronomii UNESCO 2009. Od tego czasu ekipa zrealizowała szereg projektów prezentujących skomplikowane zjawiska astronomiczne i fizyczne przez pryzmat artystycznych metafor, tworzonych m.in. przez takie gwiazdy jak Domowe Melodie, Stanisław Tym, Organek czy Kortez. Instytut pod wodzą Jana Świerkowskiego stworzył własną metodologię edukacji i promowania nauki językiem sztuki, innowacyjną i unikalną na skalę światową. Najbardziej spektakularnym sukcesem grupy był projekt Cosmic Underground - pociąg pełen artystów i naukowców, który odwiedził pięć krajów: od Estonii po Portugalię i zebrał 20-tysięczną publiczność.

Udział Instytutu B61 w festiwalu The Story Of Space wspierają Instytut Polski w New Delhi, Województwo Kujawsko-Pomorskie oraz Instytut Adama Mickiewicza, Citomed oraz TZMO.

***

Biografie artystów:

Jan Świerkowski - astronom, animator i kurator, doktorant prestiżowego Lisbon Consortium International PhD Program. Pomysłodawca i lider Instytutu B61 - unikatowej grupy artystów i naukowców, którzy językiem sztuki nowoczesnej opowiadają o skomplikowanych zjawiskach fizycznych i astronomicznych. Jest również inicjatorem i prezesem Kujawsko-Pomorskiego Klastra Kreatywnego, który skupia podmioty branży EDUTAINMENT i prowadzi pionierskie prace B+R z zakresu wykorzystana metod i narzędzi Digital Storytelling w edukacji nauk ścisłych.

Mariusz Lubomski - charyzmatyczny toruński muzyk zaliczany do wykonawców piosenki autorskiej. Jego muzyka to niepowtarzalna mieszanka charakterystycznego, akustycznego brzmienia i egzotycznych rytmów, od bossa noyy po garażowy underground inspirowany Tomem Waitsem. Związany z Instytutem B61 od początku jego istnienia.

Maciej Cegłowski - astronom z wykształcenia i zamiłowania. W pracy naukowej skupia się na kwazarach. Do niedawana zawodowo zajmował się zderzaniem hadronów, zaś obecnie skupił się na programowaniu. Jako pasjonat nauki często występuje jako konsultant na festiwalach art & science. W Instytucie B61 wciela się w rolę jednego z czołowych naukowców tajnej jednostki badawczej.

Łukasz Ignasiński - Magister sztuki, aktor Teatru im Wilama Horzycy, absolwent Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, stypendysta Institut del Teatre w Barcelonie. Od lat związany z Instytutem B61, w którym występuje jako charyzmatyczny Docent Kempiński.

Stefan Kornacki artysta multimedialny i muzyk od lat związany z Instytutem B61. Absolwent grafiki na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Performer, poeta i twórca grupy muzycznej SER CHARLES (Organek, Staszewski) Laureat wielu prestiżowych stypendiów i nagród artystycznych, m.in. "Talentów Trójki".

Dominik Smużny - rzeźbiarz, performer, instalator, konstruktor, zajmuje się scenografią filmową i teatralną. Na stałe współpracuje z toruńskim teatrem WICZY. W Instytucie B61 tworzy ulotne instalacje dotykające wybranych zagadnień łączących naukę ze sztuką.

Krzysztof Wachowiak - Właściciel jednego z popularnych toruńskich klubów, miłośnik muzyki i dziwnych dźwięków. Absolwent antropologii kulturowej, członek Klastra kreatywnego Brewster, uczestnik Lokalnej Grupy Urbact, menadżer kultury, producent wykonawczy licznych projektów kulturalnych, organizator koncertów i festiwali.

Aleksandra Bednarz - Aktorka i edukatorka teatralna. Absolwentka PWSFTviT w Łodzi. Absolwentka Podyplomowych Studiów Menedżerskich na Uniwersytecie Warszawskim. Na swoim koncie ma 20 ról w kilku teatrach w Polsce. Organizuje projekty i prowadzi warsztaty z zakresu edukacji kulturalnej i teatralnej we współpracy z organizacjami pozarządowymi, instytucjami i Zakładem Poprawczym w Falenicy.

Dagmara Pochyła - artystka, performerka, absolwentka edukacji artystycznej. W swoich realizacjach posługuje się głównie mediami video, instalacji i performance'u. Oprócz działań stricte artystycznych realizuje projekty edukacyjne i współprowadzi Fundację You Have It. Tworzy również teledyski i animacje pod szyldem Rabbit Hole Wytwórnia.

--

Na zdjęciu: B61 z lokalnymi artystami