Artykuły

Reżyserzy Dorota Kobiela i Wojciech Smarzowski, pianista Leszek Możdżer, a może poeta Marcin Świetlicki? Kto będzie brylował w polskiej kulturze w najbliższym roku? Pozwólmy sobie na luksus spekulacji - pisze Lucjan Strzyga w Polsce Metropolii Warszawskiej.

Największą siłę przebicia w popkulturze ma kino. Od niego wi ęc zacznijmy zatem niniejsze proroctwa. Szczególnie, że w 2018 r. Polaka ma realne szanse na globalne kinowe sukcesy.

DOROTA KOBIELA, reżyser filmowa

W marcu dowiemy się, kto dostanie Oscara. Sporo wskazuje na to, że jednym z nagrodzonych filmów będzie animacja "Twój Vincent" autorstwa Doroty Kobieli i Hugha Welchamana. To unikatowa opowieść o wielkim malarzu, zawarta w 56 tysiącach namalowanych ręcznie klatkach. Fabuła filmu poprowadzona została na wzór śledztwa w sprawie śmierci artysty. Film został sprzedany już do ponad 130 krajów na całym świecie. Film zobaczą widzowie m. in. we Francji, Chinach, Włoszech, Hiszpanii, Danii, Finlandii, Norwegii, Szwecji, Grecji, Portugalii, Japonii, Tajlandii, Kolumbii, Indiach, Rosji czy Brazylii.

Za sukcesem "Twojego Vrncenta" stoi Dorota Kobiela, absolwentka ASP, która na pomysł zrobienia filmu wpadła w 2011 r. wraz z - uwaga - poetą Jackiem Denehlem, który w razie sukcesu włoży na głowę kolejny, tym razem filmowy laur. Twórców zainspirowała korespondencja artysty (prawie 800 listów adresowanych do rodziny i przyjaciół), a zwłaszcza zdanie, które van Gogh napisał do brata wkrótce przed śmiercią: "Więc tak naprawdę mogą mówić za nas tylko nasze obrazy". To nie jej pierwszy film Kobieli. Na swoim koncie ma też m. in. krótkometrażowego "Małego listonosza" o harcerzu, który nosi listy w trakcie powstania warszawskiego. "Harcerza" wyróżniono na Festiwalu Filmów Polskich w Los Angeles.

"Twój Vincent" jest już oficjalnie na liście oskarowej (a także złotoglobowej), ale w styczniu dowiemy się, czy w szrankach walki o statuetkę Akademii nie stanie inna polska animacja - "Magiczna zima Muminków" Iry Carpelan i Jakuba Wrońskiego, baśń o Muminku, który pewnej zimy postanawia nie zapadać w sen. Wrońskiego znamy z filmu dyplomowego "Tajemnica Góry Malakka", licznych nagród na prestiżowych festiwalach filmowych zarówno w Polsce, jak i za granicą. W swoim dorobku posiada animowane spoty reklamowe, wizualizacji do muzyki oraz teledyski. Współpracował przy postprodukcji nagrodzonego Oscarem filmu animowanego "Piotruś i Wilk".

***

WOJCIECH SMARZOWSKI, reżyser filmowy

Filmowym VIP-em na rodzimym podwórku może się też po raz kolejny okazać Wojciech Smarzowski. Latem ruszyły zdjęcia do nowego filmu Smarzowskiego "3". Po "Wołyniu" reżyser postanowił opowiedzieć o współczesnych problemach Kościoła katolickiego i najprawdopodobniej znajdzie się w nim wątek dotyczący pedofilii. Nieoficjalnie wiadomo, że w najnowszym dziele twórcy "Wesela" wystąpią jego ulubieni aktorzy: Arkadiusz Jakubik i Robert Więckiewicz, a także Jacek Braciak i Janusz Gajos.

***

JOHN NEUMEIER, choreograf baletowy

Nabycie muzycznym hitem 2018 r. ma spore szanse "Dama Kameliowa" w Operze Kameralnej (premierę zapowiedziano na maj). To balet Johna Neumeiera w trzech aktach z prologiem według powieści Aleksandra Dumasa i do muzyki Fryderyka Chopina. Balet pokazywany był kilka lat temu w Nowym Jorku, teraz zobaczymy go w Warszawie z lekkimi zmianami. Największą jest Krzysztof Jabłoński, który w "Damie Kameliowej" zagra na fortepianie.

Zacytujmy fragment jego imponującego biogramu: profesor nadzwyczajny doktor habilitowany, pedagog, laureat wielu konkursów muzycznych, w tym III nagrody na XI Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (1985) oraz juror międzynarodowych konkursów pianistycznych. Grą w "Damie Kameliowej" może potwierdzić swoją pozycję w polskiej kulturze.

***

KRYSTIAN ZIMERMAN, pianista

Polski pianista znajduje się na fali znoszącej po sukcesie pierwszej od ponad dwudziestu pięciu lat solowego albumu nagranego dla Deutsche Grammophon. Nagrał na nim późne sonaty fortepianowe Schuberta, a nadchodzący rok przeznacza na koncerty i kolekcjonowanie zasłużonych nagród.

***

LESZEK MOŻDŻER, pianista

Jeden z najlepszych jazzmanów tzw. młodego pokolenia już zaplanował na najbliższy czas koncerty ze znakomitą Baroque Holland Orchestra, specjalizującą się w wykonywaniu muzyki dawnej na starych instrumentach. Ale plany ma bardziej imponujące: w kwietniu będzie koncertować w Warszawie z Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus, zaś w maju ruszy na podbój Europy z Atom String Quartet.

***

NATALIA KORCZAKOWSKA, reżyser teatralna

A kto zaznaczy swoją obecność w polskim teatrze? Spore szanse ma Natalia Korczakowska [na zdjęciu], która po adaptacji "Berlin Alexanderplatz" znów sięgnęła po wielką literaturę i już w styczniu wyreżyseruje "Biesy" Dostojewskiego w stołecznym teatrze Studio. Warto przypomnieć, że Korczakowska jest wyjątkowo wszechstronna: w 2011 r. miała swój debiut jako reżyserka operowa - w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej zrealizowała "Jakoba Lenza" Wolfganga Rihma, a w grudniu 2011 r. z udziałem słynnego Marca Minkowskiego wyreżyserowała "Halkę".

***

ARTUR TYSZKIEWICZ, reżyser teatralny

Teatralnym rywalem Korczakowskiej może okazać się Artur Tyszkiewicz. W lutym w warszawskim Ateneum zobaczymy jego Gombrowiczowski "Trans-Atlantyk". "Wyruszamy w podróż, która nie wiadomo jak się skończy. "Trans-Atlantyk" to figura, wehikuł do ucieczki. Dobrze, abyśmy spróbowali odnaleźć w sztuce problemy poszczególnych postaci, a nie kwestie społeczno-polityczne" - mówił reżyser na pierwszej próbie spektaklu.

***

MARCIN ŚWIETLICKI, poeta

Rok 2018 będzie też dobrym rokiem dla literatury. Najwybitniejsi polscy pisarze (od Rylskiego po Stasiuka i Twardocha) zapowiedzieli nowe powieści, a poeci tomy poezji. Tylko jeden nic nie zapowiedział, bowiem wciąż znajduje się na etapie celebrowania swojego najnowszego dzieła. Chodzi o podwawelskiego poetę Marcina Świetlickiego i jego autobiografię "Nieprzysiadalność", którą triumfalnie wkroczył w nowy rok. I jak zapowiada w wywiadach zamierza pozostać w tym stanie przez "bliżej nieokreślony czas".

***

MARCIN WROŃSKI, pisarz

Bardziej konkretny jest jeden z najlepszych twórców kryminałów Marcin Wroński, którego najnowsza powieść spodziewana jest wiosną i - uwaga miłośnicy pisarza - wcale nie musi to być ciąg dalszy przygód komisarza Zygmunta Maciejowskiego. Wydaje się, że Marcin Wroński cykl kryminałów retro zakończył definitywnie i chce spróbować sił na innym literackim polu.