Artykuły

Skandalicznie długo trwa w tym roku rozstrzygnie grantów ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego na 2018. Chociaż za chwilę majówka, w kilkunastu programach wciąż nie ma rozstrzygnięć, co paraliżuje działania instytucji kultury w całym kraju. Szczególnie w trudnej sytuacji są te, dla których środki z ministerstwa to duża część budżetów. W rozstrzygniętych jak dotąd programach Trójmiasto znów nie dostało zbyt wiele.

Skutki kompromitujących MKiDN opóźnień widać już teraz - organizatorzy spodziewając się trudności z ministerialnymi środkami wiele imprez przenieśli na maj, czerwiec lub terminy jesienne. Wygląda na to, że tylko ci ostatni nie odczują poślizgu, który z roku na rok będzie prawdopodobnie jeszcze większy niż w ubiegłym roku.

- Spodziewając się problemów z rozstrzygnięciem wniosków, przenieśmy ciężar naszej imprezy na okres jesienny, w tegorocznym wniosku uwzględniając jesień 2018 i wiosnę 2019, czyli niejako zamieniając imprezę odbywającą się dotąd w jednym roku na imprezę dwuletnią - przyznaje anonimowo dyrektor jednej z trójmiejskich imprez.

Ci, którzy przenosząc wydarzenie nieznacznie później spodziewali się otrzymać środki na imprezy majowe, mają kłopot.

- Jednym z powodów przeniesienia naszego festiwalu na termin późniejszy była kwestia niemrawego rozstrzygania programów ministra. Środków w I naborze nie dostaliśmy, złożyliśmy odwołanie. Tylko co z tego, skoro nawet jeśli ostatecznie nam je przyznają, otrzymamy je pewnie w połowie maja, czyli w trakcie trwania imprezy. Musimy ją zorganizować i zaplanować bez wsparcia ministerstwa - dodaje anonimowo dyrektor innego wydarzenia.

W czterech najważniejszych programach ministra - "Muzyka", "Teatr i Taniec", "Sztuki wizualne" i "Film" - Trójmiasto nie może pochwalić się pokaźnym wsparciem. W programie "Film" żaden wniosek nie zyskał dofinansowania (ale trzeba przyznać, że o pieniądze ubiegali się tylko organizatorzy XVI Gdańsk Doc Film Festivalu oraz organizatorzy Millennium Docs Against Gravity Film Festival). Pamiętajmy też, że po 600 tys. zł na 2017, 2018 i 2019 rok otrzymał w ubiegłym roku Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (wniosek Pomorskiej Fundacji Filmowej w Gdyni).

Z kolei wśród teatralnych projektów tylko Fundacja Theatrum Gedanense i Klub Żak uzyskały środki na swoje (nie wszystkie) inicjatywy. Prawie 287 tys. zł przyznano na projekt "Teatry Europy 2018 w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim", co oznacza, że na pewno odbędzie się Tydzień Izraelski (planowany na przełom sierpnia i września) i grudniowy Tydzień Estoński. Z kolei Klub Żak ma prawie 105 tys. zł na 10. Gdański Festiwal Tańca. Bez dotacji pozostaje m.in. gdyński R@Port (wniosek Teatru Miejskiego w Gdyni), PC Drama (wniosek Klubu Żak), XX lat Sopockiego Teatru Tańca (wniosek stowarzyszenia Dance (SIC!) Association), 22. Festiwal FETA i 20. Festiwal Windowisko (oba wnioski Gdańskiego Archipelagu Kultury) czy Festiwal Sopot Non-Fiction i II Sopockie Konsekwencje Teatralne (wnioski Fundacji Teatru BOTO).

W programie "Muzyka" najwięcej środków pozyskała Fundacja A415 na Festiwal Actus Humanus 2018 - 300 tys. zł. Dokładnie 110 tys. zł zasili dwie inicjatywy Polskiego Chóru Kameralnego Schola Cantorum Gedanensis - 60 tys. zł trafi do budżetu Międzynarodowego Festiwalu Mozartowskiego Mozartiana 2018, a 50 tys. zł to kwota dofinansowania tryptyku muzycznego "Śladami Andrzeja Hakenberga, Andrzej Hakenberg na nowo odkrywany". Klub Żak otrzymał 105 tys. zł na 21. Festiwal Jazz Jantar, natomiast 66 tys. zł otrzymało Pomorskie Stowarzyszenie "Musica Sacra" na 61. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w Oliwie.

Pieniędzy z tego programu nie otrzymały m.in. VII Festiwal NeoArte - Syntezator Sztuki (wniosek Stowarzyszenia Neoarte), XI Gdański Festiwal Muzyczny "Korzenie" (wniosek Fundacji Gdański Festiwal Muzyczny), Festiwal Globaltica (wniosek Fundacji Kultury Liberty), VII Eruo Chamber Music Gdańsk Festival (wniosek Stowarzyszenia Artystów "Zdolni do wszystkiego") czy projekt "60 lat Teatru Muzycznego w Gdyni" (wniosek Teatru Muzycznego w Gdyni).

Tylko dwie trójmiejskie inicjatywy dofinansowano w programie "Sztuki wizualne". Na obchodzone w tym roku XX-lecie Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia przeznaczono prawie 155 tys. zł ze grantu ministerialnego. Również Państwowa Galeria Sztuki pozyskała dodatkowe środki w wysokości 45 tys. zł na wystawę Józefa Robakowskiego. Listę niedofinansowanych przedsięwzięć z naszego regionu otwiera długoletni projekt "Art+Science Meeting 2018-2019" - ta impreza jednak już w ubiegłym roku otrzymała środki w procedurze odwoławczej, a w tym roku znajduje się tuż "pod kreską", więc jest spora szansa, że będzie podobnie. Środków z ministerstwa nie mają również Narracje (wniosek Instytutu Kultury Miejskiej) czy projekty Gdańskiej Galerii Miejskiej, Stowarzyszenia A KuKu Sztuka, Państwowej Galerii Sztuki oraz Fundacji Wyspa Progress.

Spośród innych już rozstrzygniętych programów uwagę budzą dofinansowania z programu "Ochrona zabytków" (który rozstrzygnięty został najszybciej, przyznano już także środki z odwołań). 450 tys. zł trafiło do Muzeum Archeologicznego w Gdańsku na wykonanie prac budowlanych i konserwacyjnych (II etap) w spichlerzu "Błękitny baranek" na Wyspie Spichrzów w Gdańsku. 420 tys. zł przeznaczono na konserwację wieży oraz elementów wschodnich wraz ze szczytem kościoła pw. św. Trójcy w Gdańsku (wniosek Klasztora Franciszkanów w Gdańsku). 250 tys. zł na konserwację wschodnich elewacji prezbiterium, elewację nawy południowej i północnej prezbiterium kościoła św. Katarzyny w Gdańsku (etap II) otrzymał Zakon OO. Karmelitów, Klasztor w Gdańsku. 200 tys. zł na Mały Młyn (interwencyjny remont dachu z wymianą dachówki ceramicznej, wykonanie nowego opierzenia i orynnowania) pozyskał Okręg Pomorskiego Związku Wędkarskiego w Gdańsku, a 100 tys. na prace konserwatorskie Grupy Ukrzyżowania w Bazylice Mariackiej dostała Parafia Rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP w Gdańsku.

Z programu "Infrastruktura szkolnictwa artystycznego" 100 tys. zł na Grupę Multimedialną na Wydziale Rzeźby i Intermediów ASP dostała Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku. Środków nie otrzymały: Pomorskie Policealne Studium Wokalno-Aktorskie w Gdyni (na zakup instrumentów i wyposażenie), Akademia Muzyczna w Gdańsku (na zakup instrumentów i akcesoriów perkusyjnych) oraz Pomorska Fundacja Filmowa w Gdyni (na zakup wyposażenia montażowni orz osprzętu do kamer).

W programie "Infrastruktura kultury" 300 tys. zł na przebudowę Sceny Malarnia (etap I) otrzymał Teatr Wybrzeże. 120 tys. zł trafiło do Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na zakup wyposażenia PFB. Natomiast 50 tys. zł przeznaczono na modernizację BMS w budynku Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, a 40 tys. zł to suma dofinansowania modernizacji wyposażenia sceny Sali Głównej Miejskiego Teatru Miniatura w Gdańsku.

Nie przyznano środków m.in. Muzeum Archeologicznemu w Gdańsku, Centrum Nauki Eksperyment w Gdyni, Teatrowi Muzycznemu w Gdyni, Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, Gdańskiemu Teatrowi Szekspirowskiemu, Operze Bałtyckiej w Gdańsku i Muzeum Narodowemu w Gdańsku.

Nie przyznano też pieniędzy trójmiejskim instytucjom w ramach programu "Wydarzenia artystyczne dla dzieci i młodzieży" (ubiegały się o nie Gdański Teatr Szekspirowski, Opera Bałtycka, Filharmonia Bałtycka i Polska Galeria Sztuki). Z kolei w ramach "Edukacji artystycznej" największym wygranym (i jedynym w Trójmieście) jest Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, która jako jedyna pozyskała środki na trzy lata (2018-2020) i to zdecydowanie wyższe od pozostałych. Na Międzynarodową Wystawę "Najlepsze Dyplomy Akademii Sztuk Pięknych" pozyskany 321 tys. zł (121 tys. zł na ten rok i po 100 tys. zł w dwóch kolejnych). O środki w tym programie ubiegały się również Pomorska Fundacja Filmowa w Gdyni, Państwowa Galeria Sztuki, Fundacja Róbmy swoje dla kultury i Gdańska Galeria Miejska.

Gdańskie instytucje zdominowały natomiast program "Ochrona zabytków architektonicznych". Muzeum Archeologiczne w Gdańsku pozyskało ponad 153 tys. zł (ponad 82 tys. na ten rok i 71 na kolejny) na opracowanie, analizy i publikację materiałów z wczesnopiastowskiego cmentarzyska w Gniewie. Uniwersytet Gdański dostał 62,5 tys. zł (29,5 tys. zł na ten rok i 33 na kolejny) na publikację "Osadnictwo neolityczne w Ludwinowie 7" oraz ponad 31 tys. zł na "Domy i ich mieszkańcy w świetle badań archeologiczno-architektonicznych przy ul. Świętojańskiej 6-7 w Gdańsku". Z kolei Muzeum Gdańska otrzymało 51,5 tys. zł na "Ławy mięsne w Gdańsku - wyniki badań archeologicznych".

Muzeum Narodowe w Gdańsku zaangażowało się w "Badanie polskich strat wojennych". Przyznano MNG 48 tys. zł na "Straty wojenne MNG - digitalizację negatywów" oraz prawie 32 tys. zł na I etap "Badanie strat wojennych MNG - kwerendy zagraniczne wraz z opracowaniem". Również w programie "Ochrona dziedzictwa kulturalnego za granicą" Muzeum Narodowe w Gdańsku pozyskało ponad 45 tys. zł na konserwację zespołu rycin Jeremiasza Falcka ze zbiorów artystycznych Towarzystwa Historyczno-Literackiego/Biblioteki Polskiej w Paryżu. W samym programie Muzeum Emigracji w Gdyni dostało 30 tys. zł na projekt "E-migracja - polska diaspora technologiczna" (etap I) i 16 tys. zł na kwerendę archiwalną w zbiorach Centralnego Archiwum Polonii w Orchard Lake.

Wciąż brakuje rozstrzygnięć m.in. w programie "Kultura dostępna", "Kultura cyfrowa" czy "Edukacja kulturalna" oraz we wszystkich programach związanych z literaturą: "Literatura", "Czasopisma", "Partnerstwo dla książki" i "Promocja czytelnictwa".