Artykuły

Ponad 100 filmów, w tym nowości polskiej, czeskiej i słowackiej kinematografii. To majówkowe plany każdego, kto przyjedzie do Cieszyna na 20. edycję Kina na Granicy.

Kino na Granicy obchodzi w tym roku dwudzieste urodziny. W związku z tym w programie pojawi się pasmo filmowe o wdzięcznej tematyce "Świętowanie!". Nie zabraknie jednak również "Niespokojnego kina. 1968". W programie przeglądu znalazły się też retrospektywy i inne atrakcyjne nurty kina.

Filmy i gości

20. Kino na Granicy zainauguruje film "Tłumacz" w reżyserii Martina Szulika i z jego udziałem (piątek, godz. 19, teatr). To jeden z najważniejszych słowackich autorów filmowych, a w "Tłumaczu" udało się zgromadzić na planie zdjęciowym wybitnych aktorów.

W ten najdłuższy wiosenny weekend nad Cieszynem zabłysną też inne gwiazdy. Dosłownie i metaforycznie. Wśród gości będą bohaterowie retrospektyw, czyli słynni reżyserzy Krzysztof Zanussi i Jan Hrzebejk. Polski artysta zasłynął m.in. filmami "Struktura kryształu" czy "Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową". Gośćmi festiwalu będą również ulubieni aktorzy Krzysztofa Zanussiego - z Mają Komorowską i Jackiem Poniedziałkiem na czele. Z kolei każde z dzieł czeskiego twórcy oczekiwane jest przez widzów i krytyków z napięciem. W Cieszynie będzie można zobaczyć m.in. jego "Niewinność" czy "Musimy sobie pomagać", ale też najnowszą jego trylogię "Zahradnictvi".

Polska retrospektywa aktorska poświęcona będzie Danucie Stence. W kinie pracowała z klasykami, wizjonerami, twórcami młodego pokolenia i debiutantami. W Cieszynie będzie można zobaczyć kilkanaście filmów, w których zagrała. Wśród nich: "Łagodna" M. Trelińskiego, "Chopin. Pragnienie miłości" w reż. J. Antczaka, "Katyń" A. Wajdy i etiuda studencka Łukasza Ostalskiego "Matka". - To jedyny taki aktorski fenomen. Kochana przez wszystkich, szanowana przez każdego. Jedna z najwybitniejszych aktorek teatralnych, kolekcjonerka nagród, ale miliony widzów pokochały ją za rolę Judyty w najlepszej polskiej komedii romantycznej "Nigdy w życiu!". Danuta Stenka to klasa, talent i najpiękniejszy uśmiech polskiego kina - mówi o aktorce Łukasz Maciejewski, dyrektor programowy Kina na Granicy. Ulubienica polskiego kina potwierdziła swoją obecność nad Olzą. Podobnie jak Iwan Trojan, bohater czeskiej retrospektywy aktorskiej, znanym m.in. z filmu "Opowieści o zwyczajnym szaleństwie" P. Zelenki i komediodramatu "Jedna ręka nie klaszcze" D. Ondrziczka.

Gości można się również spodziewać podczas trzech debat skoncentrowanych wokół tematu 50. rocznicy wydarzeń polskiego Marca '68 oraz czechosłowackiej wiosny i tragicznego Sierpnia '68 kończącego "Praską Wiosnę". Tematy spotkań to: "Czy literatura czeska i słowacka lat 60. są wciąż żywe?" (piątek, godz. 15, wszystkie w AVIONIE), "Kino pod specjalnym nadzorem" (sobota, godz. 15) oraz "Mieli być artystami w likwidacji" (niedziela, godz. 15). Wśród rozmówców będą m.in. Janusz Zaorski, pisarz i rabin czeski Karol Sidon czy Andrzej S. Jagodziński. - Ta bolesna historia wciąż żyje w pamięci wielu z nas - mówi Jolanta Dygoś, dyrektorka festiwalu. - Chcemy o tych wydarzeniach z przeszłości przypominać i rozmawiać - dodaje.

Kobiety i rozmowy

Na 20. urodzinach Kina na Granicy pojawi się blisko 100 wybitnych twórców polskiego i czeskiego kina. Widzowie będą mieli mnóstwo okazji do spotkań po projekcjach. - W Cieszynie będziemy mieli prawdziwy najazd reżyserzyc - tę nazwę wymyśliła Jagoda Szelc. Sabat najlepszych reżyserskich czarownic (księżniczek) polskiego kina. Z tej okazji na festiwalu odbędzie się dyskusja zatytułowaną właśnie "Reżyserzyce" - o roli kobiet reżyserek w naszym filmie, fluktuacji pokoleniowej, przemianach mentalnych, i o tym, że kobieta-artystka to siła, wartość i wyjątkowość. Ma pazur, nie tylko pazury - dodaje Maciejewski.

Do udziału w spotkaniu zaproszone zostały m.in. Agnieszka Holland, Joanna Kos Krauze, Maria Sadowska, Kinga Dębska, Jagoda Szelc, Kasia Adamik czy Katarzyna Klimkiewicz. Nad Olzę przyjadą również m.in. Márta Mészáros, Janusz Majewski, Bartek Topa, Magdalena Łazarkiewicz, Adam Sikora, Gabriela Muskała, Marian Dziędziel oraz Jowita Budnik.

Oprócz retrospektyw, spotkań z twórcami i debat, w cyklach tematycznych zostaną pokazane kultowe filmy "Niespokojnego kina 1968 roku" z jednej strony, a nawiązujące do urodzinowego "Świętowania!" z drugiej. Będzie też blok "Kino/Teatr". Na ekranach zobaczymy m.in. "Dziecinne pytania" J. Zaorskiego, "Marcowe migdały" R. Piwowarskiego, "Różyczkę" J.K. Błońskiego, "Wodzireja" F. Falka, "Wesele" W. Smarzowskiego, "Ziemię obiecaną" A. Wajdy i "Aktorów prowincjonalnych" A. Holland.

W sumie wyświetlonych zostanie ponad 100 filmów. Na finał zaplanowano "Truskawkowe dni" z udziałem aktorów (czwartek, godz. 14, teatr). To film szwedzkiego reżysera Wiktora Ericssona o zakazanej miłości. W rolach głównych m.in. Stanisław Cywka, Przemysław Sadowski oraz Julia Kijowska, za którą aktorka otrzymała nagrodę Złotego Żuka Szwedzkiego Instytutu Filmowego. - Dość powiedzieć, że Stanisław Cywka, odtwórca głównej roli Wojtka, jest dzisiaj w Szwecji gwiazdą, a grający jego rodziców Julia Kijowska i Przemysław Sadowski otrzymali w tym roku nominacje do "Złotych Żuków" dla najlepszych szwedzkich aktorów, z czego aktorka zdobyła statuetkę za najlepszą rolę drugoplanową przyznawaną przez Szwedzki Instytut Filmowy" - mówi Maciejewski.

W klubie festiwalowym zagra m.in. Tymon Tymański & MU (sobota, godz. 22.30) czy Pogodno (niedziela, godz. 22.30). W przerwach między projekcjami i spotkaniami będzie można obejrzeć ok. 40 obrazów namalowanych na potrzeby nominowanego do Oskara filmu "Twój Vincent", podziwiać prace Adama Sikory czy młody czeski design (wszystkie trzy wernisaże w sobotę w Zamku w godz. 16-17). Spotkania z twórcami odbywać się będą po projekcjach.

Karnety i bilety na: www.kinonagranicy.pl. Tam też znajduje się szczegółowy program oraz katalog.