Artykuły

W marcu zarząd województwa śląskiego podjął decyzję o przekazaniu ponad 190 mln zł unijnego dofinansowania na inwestycje związane z kulturowym dziedzictwem regionu.

Pieniądze otrzymało 38 obiektów. Do tej pory, choć minęły przepisowe terminy, właściciel tylko jednego z nich nie złożył wymaganej dokumentacji, by pieniądze otrzymać. To fundacja EC Generator, do której należy elektrociepłownia Szombierki. Istnieje groźba, że jeśli dofinansowanie straci, obiekt nie tylko nie będzie rewitalizowany, ale też nie zostanie należycie zabezpieczony.

W marcu tego roku właściciele obiektów związanych z kulturowym dziedzictwem regionu mieli ostatnią szansę na dostanie unijnej dotacji. Ostatnią, bo na najbliższe lata Unia Europejska podobnego kryterium do rozdziału pieniędzy nie przewiduje. W marcu było się o co bić, bo do podziału było ponad 190 mln zł. Zainteresowanie było spore, ale zarząd województwa wybrał najlepsze, najciekawsze oferty. Pieniądze trafiły do 38 właścicieli obiektów. Jednym z beneficjentów była fundacja EC Generator, która otrzymała ponad 13 mln zł na elektrociepłownię Szombierki w Bytomiu. Pieniądze miały zostać przeznaczone na zabezpieczenie budynku. Następnie miała zostać wyremontowana elewacja, naprawiony dach. Fundacja EC Generator zamierzała całość zaadaptować na potrzeby sali widowiskowo-teatralnej. W budynku zgodnie z planem będzie się mieścił teatr 3D. Ten z kolei związany jest z organizacją Centrum Kreacji Teatralnej EC Szombierki. Właściciel deklarował, że centrum będzie pierwszą w Polsce instytucją poświęconą nowym technologiom scenicznym. Z bogato wyposażoną sceną, pomyślaną na 1200 miejsc widownią, największym w Polsce ekranem do projekcji.

Tymczasem zgodnie z procedurą, by unijne pieniądze dostać, każdy z właścicieli musiał złożyć odpowiednią dokumentację.

Miał na to pięć miesięcy. Gdy termin mijał, EC Generator jako jedyny z wnioskodawców zwrócił się z prośbą o jego przedłużenie. Tak się też stało. Uzgodniony termin jednak minął, a w Urzędzie Marszałkowskim wymaganej dokumentacji jak nie było, tak nie ma. Dlaczego?

Właściciel elektrociepłowni przyznaje, że jeśli straci dotację, to będzie żałować

- Sprawa jest w toku. Przedłuża nam się pewna procedura, o której nie chcę mówić. Jesteśmy w kontakcie z Urzędem Marszałkowskim i wszystko powinno wyjaśnić się w ciągu kilkunastu dni - przekonywała mnie przedstawicielka fundacji. Zupełnie inaczej do tego, co się dzieje, odnosi się z kolei Beata Goleśna z wydziału rozwoju regionalnego Urzędu Marszałkowskiego. - Po tym, jak minął przedłużony przez nas termin, od końca sierpnia fundacja nie przesłała nam żadnego pisma, nikt też z nami nie rozmawiał. Nie mamy też pojęcia, jaki istotny powód powoduje przeciągnięcie tej sprawy. Mogę jedynie powiedzieć, że dla nas takie zachowanie jest sygnałem, że właściciel nie jest już zainteresowany dotacją. Zarząd województwa w najbliższym czasie będzie podejmował decyzję o jej odbiorze - mówi urzędniczka.

Przedstawicielka fundacji przyznała mi z kolei, że liczy się z czarnym scenariuszem. - Oczywiście, że takich pieniędzy będziemy żałować. Dlatego jeśli dotacja przepadnie, postaramy się znaleźć inne rozwiązania. Już rozmawiamy z nowymi inwestorami, szukamy pomocy gdzie indziej - zapewniała.

Trudno nie oprzeć się wrażeniu, że fundacja albo źle przygotowała się do inwestycji, albo przeliczyła własne siły na zamiary. Taka sytuacja może się przydarzyć każdemu. Również właścicielowi Szombierek, który stał się nim w iście ekspresowym tempie.

Czy właściciel znajdzie pieniądze na zabezpieczenie Szombierek?

Fundacja EC Generator została powołana w 2017 r. przez spółkę Rezonator. Ta z kolei powstała niedługo przed kupnem Szombierek. Występują w niej te same osoby, które są właścicielami niszczejącego zabytkowego ratusza w Chorzowie. Mimo to właśnie ją władze Bytomia rekomendowały w transakcji sprzedaży gmachu elektrociepłowni. Mimo że kupnem byli zainteresowani inni poważni kandydaci, jak chociażby Piotr Gerber, który ma sporo dokonań w rewitalizacji poprzemysłowych obiektów. Jednak władze Bytomia wybrały i rekomendowały spółkę, która od samego początku w obiekcie planowała inwestycję z wielkim rozmachem. Teraz wszystko wskazuje na to, że na razie nici z jej realizowania. Ale w tej sprawie bardziej martwi mnie nie to, że w Bytomiu na razie Centrum Kreacji Teatralnej nie powstanie, ale należyte zabezpieczenie Szombierek. Na to wszak miały pójść pieniądze z dofinansowania. Bez nich właściciel o zabytek nie zadba jak należy. A zniszczony przestanie być zabytkiem i już nigdy nikomu nie posłuży.