Artykuły

Tytuł do Sławy

W teatrze bywa powściągliwa, niekiedy chłodna to znowu pełna dynamicznej ekspresji. Rasowa, wielka aktorka dramatyczna - SŁAWA KWAŚNIEWSKA. Dziś, w dniu Święta Poznania podczas uroczystej sesji Rady Miasta, zostanie jej wręczona Nagroda Artystyczna Miasta Poznania.

Kiedy pojawia się na ekranie wzbudza zaufanie i ciepłe uczucia, jest osobą z którą natychmaist chciałoby się usiąść do serdecznej rozmowy. W teatrze bywa inna: powściągliwa, niekiedy chłodna to znowu pełna dynamicznej ekspresji. Rasowa, wielka aktorka dramatyczna - Sława Kwaśniewska [na zdjęciu].

- Aktorka posiada wyrazistą, silną, rozpoznawalną osobowość, ogromnie dynamiczną, czyli mimo jedności stylu i poetyki jest aktorką zdolną do wykreowania bardzo różnorodnych, zawsze przekonujących, ról o wyjątkowo rozległym charakterze emocjonalnym, psychologicznym, a nadto jak wprost pochodzących z różnorodności życia, w istocie nieobliczalnego i nieograniczonego - mówi Sergiusz Sterna-Wachowiak, kierownik literacki Teatru Nowego.

Jej teatr ogromny

Sława Kwaśniewska uzyskała dyplom aktorski w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie w 1948 roku. Pierwszą pracę aktorską znalazła w Częstochowie. Później związana była z teatrami w Sosnowcu, Zielonej Górze, Wrocławiu i Warszawie.

W 1963 roku przyjechała do Poznania, aby związać się z tym miastem na stałe i ze sceną Teatru Polskiego.

Dla wielbicieli oznaczało to możliwość podziwiania aktorki w wielu znakomitych kreacjach: m.in. jako Elwirę w Don Juanie Moliera, Królową w Hamlecie Shakespeare´a, Eleonorę w Tangu Mrożka, Simonę w Marat/Sade Weissa czy Matkę w Niespodziance Rostworowskiego. Za te role aktorkę ceniła nie tylko publiczność, ale i krytycy.

Dla jej kariery ważny był rok 1973, kiedy rozpoczęła pracę w Teatrze Nowym pod dyrekcją Izabelli Cywińskiej. Powstało wtedy wiele jej ról o przejmującym, głębokim rysunku psychologicznym (Eurydyka w Antygonie Sofoklesa, Kwasznia w Na dnie Gorkiego, Kaleria w Letnikach Gorkiego, Matka Piotra w A jak królem, a jak katem będziesz Nowaka, Helena Jaworek w Oskarżonym Czerwcu Pięćdziesiątsześć, Matka w Balladynie Słowackiego). Ale Sława Kwaśniewska dała się też poznać jako aktorka z odwagą kreująca role charakterystyczne i komediowe. Za nie szczególnie kocha ją publiczność - za Lulu w Skizie Zapolskiej, za Tolę w Narzeczonym Beaty Adolfa Rudnickiego, za Klarę w Wizycie starszej pani Dürrenmatta czy Panią Orgonową w Damach i huzarach Fredry.

Role ostatnich lat dowodzą ogromnej dojrzałości jej talentu aktorskiego i niezwykłego bogactwa twórczych możliwości.

W mijającym sezonie aktorka wykreowała na deskach Teatru Nowego im. Tadeusza Łomnickiego dwie świetne postacie Księżnej Yorku w Królu Ryszardzie III Williama Shakespeare´a i Ducha Matki Julii w Operze Kozła Janusza Wiśniewskiego.

Aktorka kina moralnego niepokoju

Najbardziej pamiętne role filmowe stworzyła Sława Kwaśniewska w filmach twórców szkoły moralnego niepokoju z przełomu lat 70. i 80. Grała kobiety pozbawione życiowych złudzeń, pełna czasem gorzkiej życiowej mądrości jak suflerka Malina w Aktorach prowincjonalnych (1978) Agnieszki Holland. Wstrząsającą kreację z charakterystyczną dla niej powściagliwością środków wyrazu nakreśliła u boku Jerzego Stuhra w Wodzireju (1977) Feliksa Falka. Jej Mela, dawna pracownica Estrady, jest osobą niewątpliwie skażoną przez funkcje jaką pełniła a jednocześnie rozpaczliwie wręcz samotną, wabiąca Danielaka, ze świadomością, że zapewne będzie to erotyczna przede wszystkim transakcja. Popularność przyniosła jej rola pani inżynier, szefowej Jana, w popularnym serialu Radosława Piwowarskiego. Jan Serce (1981). Natomiast w Nauce latania (1978) Sławomira Idziaka aktorka stworzyła jedną ze swych wielu ról rodzinnych - ciotek czy matek, postaci, którym paru gestami natychmiast nadawała wiarygodność i zachwycająco je różnicowała, nawet wbrew scenariuszowym schematom.

Wielkim benefisem Kwaśniewskiej i pokazem jej wyrafinowanych możliwości, wręcz wirtuozerii był telewizyjny film Engagment (1985) Filipa Bajona, gdzie stworzyła błyskotliwy duet z Igą Cembrzyńską, nagrodzony w 1986 roku Złotym Ekranem, nagrodą tygodnika Ekran. Z Bajonem zresztą owocnie współpracowała także przy Balu na dworcu w Koluszkach (1989) i Poznaniu 1956 (1996). Wszechstronność aktorki jest zaiste zdumiewająca. Równie dobrze czuła się w stylizowanym, kostiumowym Wirze (1983) Jacka Schoena, jak i w używającej ostrych środków wyrazu Balandze (1993) Łukasza Wylężałka. Równie doskonale sprawdza się w soczystych rolach, pełnych realistycznych detali ( m.in. Walukiewiczowa w serialu Boża podszewka, 1997). Kwaśniewska należy do aktorów, którzy choć w filmach rzadko wysuwają się na pierwszy plan, w rzeczywistości zawsze przyciągają wzrok dzięki subtelności i zarazem wyrazistości sylwetek jakie tworzą.

I jeszcze jedna rola

W parze z autorytetem zawodowym Sławy Kwaśniewskiej, z jej pozycją artystyczną i miejscem aktorki w środowisku teatralnym, idzie jej niesłychana wrażliwość społeczna. Kwaśniewska jest osobą zaangażowaną w życie środowisk artystycznych. Jest uważana przez kolegów aktorów za prawdziwy autorytet moralny. Nic dziwnego, że jest ich prawdziwym mężem zaufania.

Aktorka była wielokrotnie nagradzana na ogólnopolskich festiwalach, między innymi w Kaliszu, Wrocławiu, Opolu. A dziś, w dniu Święta Poznania podczas uroczystej sesji Rady Miasta Poznania zostanie jej wręczona Nagroda Artystyczna Miasta Poznania.

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji