Artykuły

Nowa stała wystawa - "Tadeusz Kantor. Widma" - w krakowskiej Cricotece czynna będzie od 12 czerwca - poinformowała w środę ta placówka. Wiodącym tematem ekspozycji - jak podali kuratorzy - jest trudna pamięć i przeszłość, zarówno w wymiarze historycznym, jak i osobistym.

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie miał udostępnić nową wystawę stałą w kwietniu, jednak z powodu pandemii koronawirusa musiał zmienić plany. W środę placówka poinformowała PAP, że ekspozycję "Tadeusz Kantor. Widma" udostępni od 12 czerwca. Wstęp jest bezpłatny. Ze względu na stan epidemii w sali wystaw może przebywać do czterech zwiedzających, a program towarzyszący wystawie ma być realizowany online.

Wystawa prezentuje w większości niepokazywane wcześniej na stałej ekspozycji obiekty i kostiumy ze spektakli Tadeusza Kantora. Tym razem kuratorzy radykalnie zmieniają narrację wpisaną w dotychczasowe pokazy kolekcji przygotowywane zgodnie z instrukcjami pozostawionymi przez samego artystę. Zacierają granice czasu i budują przestrzeń dla nowych interpretacji. Obiekty sceniczne tworzą krajobraz po katastrofie, tracą swą odrębność i generują nowe, intuicyjne znaczenia.

Zwiedzający po raz pierwszy na wystawie stałej będą mieli okazję zobaczyć m.in. wielki ambalaż końca XX wieku ze spektaklu "Nigdy tu już nie powrócę" oraz barykadę z "Niech sczezną artyści".

Jednym z elementów aranżacji jest rampa dla zwiedzających, nawiązująca do nigdy nie zrealizowanej przez Kantora idei, zgodnie z którą aktorzy na wybiegu mieli być obserwowani przez obiekty teatralne. Na wystawie "Tadeusz Kantor. Widma" - w zamyśle kuratorów - to zwiedzający mają być obserwowani przez eksponaty. Prezentację dopełnia teatralne oświetlenie, projekcje i efekty dźwiękowe angażujące widza i umożliwiające wielozmysłowy odbiór przestrzeni wystawienniczej.

Kuratorzy wystawy, Małgorzata Paluch-Cybulska oraz Michał Kobiałka, szukają odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób bieg historii wpłynął na twórczość artysty oraz jak determinuje rozwój sztuki, a także badają, w jaki sposób sztuka naznaczona zagrożeniem może być wystawiana dzisiaj.

Uwspółcześniając wątki trudnej przeszłości obecne w twórczości Kantora, kuratorzy zadają również pytanie o niepewną przyszłość - jeszcze bardziej aktualne w czasie pandemii, grożącej - według twórców wystawy - światowym kryzysem.

Kuratorzy przywołują też cytat Kantora z 1944 r.: "Świat stał się bliski śmierci i - poprzez tę parantelę - bliski poezji. [...] Wszystko mogło się zdarzyć. Zatarły się granice czasu".

9 czerwca, w ramach wydarzeń towarzyszących, Cricoteka zaprasza na wykład online pt. "Tadeusz Kantor. Historia jako ready made" wygłoszony przez Małgorzatę Paluch-Cybulską. Wykłady towarzyszące wystawie wygłosili już Michał Kobiałka i Grzegorz Niziołek, a kolejne zaprezentują Anna Róża Burzyńska i Katarzyna Fazan.

Od 12 czerwca czynna ma być również Galeria - Pracownia Tadeusza Kantora przy ul. Siennej w Krakowie.