Artykuły

W poniedziałek w Katowicach odbyła się 52. edycja przyznania Nagród Teatralnych "Złote Maski" za osiągnięcia w 2019 roku. Najwięcej nagród zdobył Teatr Śląski i artyści z nim związani - pisze Marta Odziomek w Gazecie Wyborczej - Katowice.

W poniedziałek w Katowicach odbyła się 52. edycja przyznania Nagród Teatralnych "Złote Maski" za osiągnięcia w 2019 roku. Najwięcej nagród zdobył Teatr Śląski i artyści z nim związani - pisze Marta Odziomek w Gazecie Wyborczej - Katowice.

Był to wieczór wyjątkowy nie tylko dlatego, że "Złote Maski" to najważniejsza na szczeblu regionalnym uroczystość honorująca spektakle, aktorów oraz twórców teatralnych pracujących w roku poprzedzającym w teatrach województwa śląskiego. Był wyjątkowy także z dwóch innych powodów. Po pierwsze - wydarzenie po raz pierwszy odbyło się jesienią, a nie - jak było to w zwyczaju - na przełomie marca i kwietnia, z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru. Pamiętamy wszyscy zapewne, że u progu wiosny w Polsce zarządzono lockdown i wszelkie wydarzenia kulturalne (i nie tylko) były zakazane. Po drugie - po raz pierwszy uroczystość w Teatrze Śląskim została zorganizowana bez współpracy z władzami województwa opolskiego, co w poprzednich edycjach było tradycją.

"Rosemary" najlepszym spektaklem

Dyrektorzy teatrów, aktorzy i twórcy teatralni na ogłoszenie werdyktu komisji Złotych Masek musieli zatem w tym nieprzewidywalnym 2020 roku na werdykt poczekać aż pół roku dłużej niż zwykle. Komisja na szczęście zdążyła spotkać się jeszcze w marcu i wybrać zwycięzców. Jakie tytuły i jakie nazwiska znalazły się w gronie szczęśliwców?

Zacznijmy od nagrodzonych spektakli. „Rosemary” Magdy Fertacz w reżyserii Wojciecha Farugi w Teatrze Śląskim w Katowicach została uznana za najlepszy spektakl. O to miano konkurowały także: śmieszno-gorzki, niesamowity „Wilq Superbohater” rozprawiający się ze współczesną Polską i Polakami w reż. Remigiusza Brzyka, również z Teatru Śląskiego, oraz "Źli Żydzi" w reż. Marcina Sławińskiego z Teatru Nowego w Zabrzu - tragikomedia o młodych ludziach skonfliktowanych z powodu swojego pochodzenia. Zwycięski spektakl to majstersztyk pod względem adaptacji (szalenie oryginalnej), reżyserii, aktorstwa oraz ze względu na wizualno-dźwiękową warstwę.

"Łysek z pokładu Idy" dla młodych widzów

Spektaklem dla młodych widzów został "Łysek z pokładu Idy" Gustawa Morcinka w reż. Konrada Dworakowskiego zrealizowany w Śląskim Teatrze Lalki i Aktora "Ateneum" w Katowicach (nominowane były też: skoczny, kolorowy, wesoły "Tuwim dla dzieci" w reż. Jerzego Jana Połońskiego w Teatrze Miejskim w Gliwicach oraz "Opowieści ze zmyślonego cyrku" z elementami akrobacji w reżyserii Marty Kuczyńskiej i Jacka Timingeriu w Teatrze Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie). Zwycięski spektakl zachwyca adaptacją, pomysłowością, wrażliwością, przesłaniem. O Śląsku mówi się tu bez sentymentów, ale jednocześnie ze zrozumieniem. Wspaniała propozycja dla wszystkich, nie tylko dla dzieci.

Powyższe nagrody są nagrodami honorowymi, tj. producenci, czyli teatry, nie otrzymują za nie gratyfikacji finansowej, lecz jedynie statuetki. Nagrody, które trafiły do twórców i aktorów, to już jednak dla nich spory zastrzyk gotówki - 10 tys. zł dla zwycięzców w każdej z kategorii.

Aleksandra Przybył najlepszą aktorką

Złotą Maskę za rolę kobiecą otrzymała aktorka Aleksandra Przybył z Teatru Śląskiego. Stworzyła w spektaklu "Rosemary" postać kobiety, która z zahukanej, nękanej przez innych delikatnej kobietki zamienia się w silną, pewną siebie boginię. Rewelacja. Jej kolega z tego samego teatru - Dariusz Chojnacki - dostał Złotą Maskę za rolę męską, czyli za kreację Wilqa w produkcji „Wilq Superbohater” w reż. Remigiusza Brzyka. Pokazuje w niej nieziemski talent do wcielania się role komiczne, ale piekielnie trudne skonstruowane. Brawo za pracę nad tą wydawałoby się jednowymiarową, mało ciekawą postacią.

Iga Słupska i Szymon Szewczyk otrzymali zaś nagrodę za scenografię i kostiumy do "Wilqa" - z jednej strony są kompletnie oczywiste - tu meblościanka, tam lodówka i winda, z drugiej - totalnie nieprzewidywalne, bo na scenie pojawia się m.in. fantastyczna Glonka (zagrożenie związane z ociepleniem klimatu), a sam Wilqu fruwa wysoko nad naszymi głowami! Co więcej, duet ten dostał tegoroczną Złotą Maskę także za spektakl "Między ustami a brzegiem pucharu" w reż. Remigiusza Brzyka, który oglądaliśmy w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu.

Dwie statuetki dla Bielska-Białej

Za rolę w teatrach lalkowych nagroda powędrowała do aktora katowickiego Teatru "Ateneum" - Michał Skiba za tytułową rolę w "Łysku z pokładu Idy". Jego końcowy monolog o wyobrażaniu sobie świata (wszak oślepł pod ziemią) jest bardzo wzruszający i zostanie ze mną na długo.

Dwie statuetki trafiły do Bielska-Białej. Jadwiga Grygierczyk, wybitna aktorka Teatru Polskiego, została nagrodzona Złotą Maską w kategorii rola drugoplanowa za szereg wspaniałych ról zjaw w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego w adaptacji i reż. Igora Gorzkowskiego w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej, a Karol Nepelski otrzymał nagrodę za nastrojową, tworzącą nieziemski klimat muzykę do spektaklu „Mistrz i Małgorzata” w reżyserii i adaptacji Małgorzaty Warsickiej w Teatrze Polskim (w kategorii nagroda specjalna).

Po jednej Złotej Masce otrzymali twórcy związani z Teatrem Rozrywki i Teatrem Zagłębia. Kamil Franczak, gwiazda Rozrywki, otrzymał Złotą Maskę za rolę Mistrza Ceremonii w spektaklu „Cabaret” w reż. Jacka Bończyka. Jest w tej arcytrudnej roli i śmieszny, i demoniczny, poza tym znakomicie śpiewa i się porusza. To jedna z najbardziej wyrazistych kreacji w całym musicalu.

Teatr Korez ma już 30 lat!

Nagrodę za reżyserię otrzymała Justyna Łagowska - za spektakl "Opowieść wigilijna" Szymona Adamczaka w Teatrze Zagłębia. To mądra, refleksyjna propozycja dla wszystkich, nie tylko dorastających dzieci, o współczesnym świecie nękanym m.in. zmianami klimatycznymi. Bardzo pomysłowa też jest adaptacja znanej wszystkim historii, świetnie zaaranżowane kolędy i piosenki świąteczne oraz aktorstwo i warstwa scenograficzna.

Drugą Złotą Maskę w kategorii nagroda specjalna przyznano Mirosławowi Neinertowi i lubianemu przez mieszkańców naszego regionu (i z pewnością nie tylko) Teatrowi Korez, który w tym trudnym roku świętuje 30-lecie działalności artystycznej! (ponieważ wobec braku nominacji w kategorii choreografia komisja zaproponowała przyznanie 6 nominacji i 2 nagród w kategorii nagroda specjalna).
Nagrody wręczył też ZASP

Nagrody dla aktorów za rok 2019 wręczył też ZASP okręg Śląski. Są to Nagrody im. Leny Starke. Nagrodę Główną otrzymał Jarosław Karpuk za rolę Scrooge’a w spektaklu „Scrooge. Opowieść wigilijna” Charlesa Dickensa w adaptacji i reżyserii Henryka Adamka w Teatrze Nowym w Zabrzu, a nagrody za całokształt - Hanna Boratyńska z Teatru Nowego w Zabrzu, Adam Baumann z Teatru Śląskiego oraz Wojciech Leśniak z Teatru Zagłębia w Sosnowcu.

Podczas uroczystości Złotych Masek wręczono też Nagrodę im. Zbigniewa Grucy przyznawaną przez wortal "Dziennik Teatralny". Dostał ją nagrodzony Złotą Maską Kamil Franczak za rolę Mistrza Ceremonii w spektaklu "Cabaret" z Teatru Rozrywki.
Oto pozostali nominowani do Złotych Masek za rok 2019.

Za rolę kobiecą nominowane były także: Agnieszka Kwietniewska za rolę Kurta Gerrona w spektaklu „Kurt Gerron. Führer daje miasto Żydom” Jolanty Janiczak w Teatrze Śląskim w Katowicach oraz za udział w spektaklu „Dead Girls Wanted” Jolanty Janiczak i Grzegorza Stępniaka w reż. Wiktora Rubina w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu oraz Marta Gzowska-Sawicka za rolę Wolanda w spektaklu „Mistrz i Małgorzata” w reż. i adaptacji Małgorzaty Warsickiej w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.

Za rolę męską nominacje zdobyli również: Krzysztof Sałata za rolę Jonaha w spektaklu „Źli Żydzi” Joshuy Harmona w reż. Marcina Sławińskiego w Teatrze Nowym w Zabrzu oraz Artur Święs za rolę Führera w spektaklu „On wrócił” Timura Vermesa w reż. Roberta Talarczyka w Teatrze Śląskim w Katowicach.

W kategorii rola w teatrach lalkowych nominowani byli też następujący artyści: Dagmara Włoszek-Rabska za rolę Pchły w spektaklu „Pchła Szachrajka” Jana Brzechwy w adaptacji i reż. Lucyny Sypniewskiej w Teatrze Lalek "Banialuka" w Bielsku-Białej oraz Grzegorz Eckert za rolę Kuboka w spektaklu „Łysek z pokładu Idy” Gustawa Morcinka w reż. Konrada Dworakowskiego w Teatrze "Ateneum" w Katowicach.

W kategorii aktorstwo za rolę wokalno-aktorską brani pod uwagę byli także: Wiktoria Węgrzy Lichosyt za rolę Kaliny w spektaklu „Wyspa Kalina” w reż. Agaty Puszcz w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej oraz Gabriela Gołaszewska za rolę Adiny w spektaklu „Napój Miłosny” Gaetana Donizettiego w reż. Karoliny Sofulak w Operze Śląskiej w Bytomiu.

W kategorii aktorstwo za rolę drugoplanową nominację otrzymały Agnieszka Bieńkowska za rolę Doryny w spektaklu „Tartuffe” Moliera w reż. Rudolfa Zioły w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu i Bogumiła Murzyńska za role Minnie i Matki Rose w „Rosemary” w Teatrze Śląskim w Katowicach.

W kategorii reżyseria nominacje zdobyli Remigiusz Brzyk za reżyserię spektaklu „Wilq Superbohater” Bartosza Minkiewicza, Tomasza Minkiewicza, Michała Kmiecika w Teatrze Śląskim oraz Wojciech Faruga za reżyserię „Rosemary” Magdy Fertacz w Teatrze Śląskim.

W kategorii scenografia nominację otrzymali: Marcin Chlanda za scenografię do spektaklu „Mistrz i Małgorzata” w reż. i adaptacji Małgorzaty Warsickiej w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej i Wojciech Faruga za scenografię do "Rosemary".

W kategorii nagroda specjalna nominowani zostali: Anna Godowska z tancerzami za zbiorową kreację choreograficzną w "N/EBO" - spektaklu dyplomowym studentów IV roku Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie; Katarzyna Kostrzewa za ruch sceniczny w reżyserowanym przez siebie spektaklu „i romanse” Ignacego Karpowicza w Teatrze Czwarta Scena; Teatr Nowy w Zabrzu za organizację Festiwalu Dramaturgii Współczesnej RZECZYWISTOŚĆ PRZEDSTAWIONA; a także FIVE o’CKLOCK ORCHESTRA w składzie: Tadeusz Orgielewski (kornet), Piotr Górka (kontrabas), Sebastian Łobos (piano), Janusz Sołtysik (saksofon), Andrzej Wardęga (perkusja) za muzykę w spektaklu „Czyż nie dobija się koni?" Horace’a McCoya w reż. Magdaleny Piekorz w Teatrze im. Mickiewicza w Częstochowie.