Artykuły

- Nasze ćwiczenia powodują niecodzienne stany. Osiągamy rodzaj iluminacji, który służy kreatywności, ułatwia pisanie na scenie. Tak nazywamy improwizację. Opowiadanie ciałem, głosem, kontaktem z drugim człowiekiem na wspólnie uzgodniony temat - mówi EWA WÓJCIAK, dyrektor Teatru Ósmego Dnia, przed warsztatami, towarzyszącymi V Festiwalowi Prapremier w Bydgoszczy.

Poznański Teatr Ósmego Dnia poprowadzi festiwalowe warsztaty teatralne zatytułowane "Improwizacja jako forma dialogu ze światem". Rozmowa z Ewą Wójciak [na zdjęciu]:

Teatr Ósmego Dnia odwołuje się do języka ciała. Słowo traktujecie jedynie jako jeden ze sposobów ekspresji. Jakie będą warsztaty, które przygotowujecie na bydgoski festiwal?

- Na pewno męczące fizycznie. Trzeba przygotować się na duży wysiłek. Nie jesteśmy teatrem tekstu, a ciała, gdzieś tam odwołujemy się do tradycji Jerzego Grotowskiego. I takie będą też te zajęcia. Nauczymy ćwiczeń, które umożliwią uczestnikom osiągnięcie psycho-fizycznej gotowości do improwizacji na scenie.

To znaczy, że trzeba być szczupłym, giętkim, wytrzymałym?

- Tu nie chodzi o fitness-ludzi. Zresztą przełamywanie swoich ograniczeń, słabości daje zawsze ciekawsze efekty, niż gdy wszystko osiąga się z łatwością. Zakładamy uniwersalność zajęć. Myślę, że może wziąć w nich udział każdy, kto ma ochotę na duchowe przeżycia. Ta "rozgrzewka" ma do tego prowadzić, bo my nie pojmujemy osobno ciała i duszy.

Wprowadzacie siebie i uczestników warsztatów w odmienne stany świadomości?

- Nasze ćwiczenia rzeczywiście powodują niecodzienne stany. Osiągamy rodzaj iluminacji, który służy kreatywności, ułatwia pisanie na scenie.

Pisanie na scenie?

- Tak nazywamy improwizację. Opowiadanie ciałem, głosem, kontaktem z drugim człowiekiem na wspólnie uzgodniony temat. Improwizacja zakłada spontaniczne wypowiedzi, często zaskakujące, niespodziewane. W naszym teatrze stanowią one ekwiwalent tego, co w dramacie jest akcją.

Bo wy nie odgrywacie dramatów.

- Ta metoda daje możliwość wypowiedzi na aktualne tematy. Pozwala opowiadać o tym, co nas boli, jak się żyje, komentować świat w jakim żyjemy. Nie szukamy obcych tekstów, a mówimy o tym, co nam jest najbliższe bez zapożyczeń.

Ustawiacie się tyłem do historii literatury?

- Nie, nasze opowieści mogą być pełne nawiązań, odniesień, ale opowiada się o sobie. Damy uczestnikom warsztatów narzędzie do nazywania swoich trosk, problemów, do dzielenia się swoim sposobem widzenia świata.

Uczestnicy warsztatów będą mieli trzy dni na takie otwarcie.

- Tym, którzy czują w sobie gotowość to z pewnością wystarczy na przeżycie czegoś innego, odkrycie samego siebie, intymną wypowiedź.

Jak będzie dokładnie wyglądały zajęcia?

- Na początek jest rozmowa o tym co boli uczestników, czym chcą się podzielić z innymi, co chcą napisać na scenie. Ustalamy temat mówiąc także jak każdy podzieli się z resztą tym, "co dręczy go w snach". Potem przechodzimy do ćwiczeń. To zestaw pozwalający na uruchomienie psychofizycznej gotowości.

Jakie to są ćwiczenia?

- Trudno opisać. Jest to trening inspirowany technikami wschodu, jogą, ale mający bardziej dramatyczny przebieg. Nie służy medytacji, wyciszeniu, wręcz przeciwnie ma przygotować ciało do działania. Stosujemy tu także taniec, pantomimę.

Potem idziecie na scenę?

- Jeszcze nie. Ćwiczymy głos, ale nie pod względem wypowiadanych słów, bo w tej metodzie treść kryje się też w barwie, intonacji, sposobie ekspresji. I wtedy dopiero realizujemy temat na scenie, ale jeszcze niezbyt konkretnie. Aktorzy szukają w sobie postaci, kontaktu jeden z drugim. Potem znowu siadamy, omawiamy co się działo, co było dobrze, a gdzie nie udało się aktorom spotkać i powtarzamy całość z uwzględnieniem uwag.

Warsztaty potrwają od 8 do 10 października w bydgoskim klubie Mózg i w Teatrze Polskim. Zajęcia zaplanowane zostały w dwóch grupach dwunastoosobowych, w godz. 16.30-19.30 w niedzielę oraz 17- 20 w poniedziałek i wtorek. Koszt to 40 zł (9 godzin warsztatów). Zgłaszać się można w Dziale Promocji i Marketingu TP, w godz. 8-16 (tel. 052 322 33 14).