Artykuły

Ona w Paryżu, on w Krakowie. Wspólnie założyli stowarzyszenie promujące dorobek Tadeusza Kantora. 8 grudnia przeprowadzą internetową transmisję "Żywych pomników" sprzed siedziby Cricoteki.

Processus - Le Retour d'Ulysse - tak nazywa się nowe, działające we Francji i Polsce stowarzyszenie, które za cel stawia sobie zmianę języka opisującego twórczość Tadeusza Kantora za granicą. Założyli je Justyna Wojtyniak, teatrolożka z Uniwersytetu Jagiellońskiego i paryskiej Sorbony, oraz Bogdan Renczyński, pracownik Cricoteki, instytucji od lat promującej dorobek twórcy teatru Cricot 2. - Zauważyliśmy, że o Kantorze mówimy bardzo podobnym językiem. Uznaliśmy, że warto zrobić coś, co pozwoli o nim opowiedzieć w świecie inaczej niż muzealnie czy akademicko. Tak, aby młodzi ludzie z całego świata mogli dowiedzieć się czegoś autentycznego na temat Kantora. Żeby uwierzyli, jak bardzo prawdziwy i wzruszający był to teatr - mówią twórcy stowarzyszenia, które oficjalnie zarejestrowano kilka tygodni temu w Paryżu.

Z założenia Processus - Le Retour d'Ulysse będzie działać międzynarodowo. Jak na razie rosną jego szeregi we Francji i Polsce. - Są z nami głównie młodzi ludzie z Kolumbii, Danii, Francji, Hiszpanii, Polski, ale nie zamykamy się przed nikim, kogo do żywego dotyka fenomen Kantora - mówi Justyna. Jej zdaniem wykłady o Kantorze np. na Sorbonie dalekie są od ideału. - Studentom wtłacza się do głowy dziwnie sztampowy obraz Kantora. Dla nich jest tylko niezrozumiałym artystą zainspirowanym dadaizmem, Bauhausem czy konstruktywizmem. A przecież trudno o bardziej żywy i wzruszający teatr niż Cricot 2 czy bardziej niezależnego artystę niż jego twórca - mówi Justyna, która na co dzień wykłada na paryskiej uczelni o idei Kantora.

Stowarzyszenie stawia sobie za cel głównie działalność edukacyjną, choć jak na razie pod jego szyldem udało się zorganizować kilka warsztatów teatralnych (m.in. w Lyonie na festiwalu "Kantor en Rhone-Alpes" oraz w plenerach Prowansji). Teraz Justyna i Bogdan, w międzynarodowym towarzystwie aktorów, znawców teatru, studentów i fascynatów Cricot 2, organizują "pierwszy 8 grudnia w Paryżu".

- Co roku w rocznicę śmierci artysty, kiedy tradycyjnie przed siedzibą Cricoteki przy Kanoniczej bracia Janiccy, dawni aktorzy Kantora, zastygają w pozie "Dwóch Chasydów z Deską Ostatniego Ratunku", ze spektaklu "Nigdy tu już nie powrócę". Z naszej inicjatywy odbędzie się bezpośrednia transmisja z mroźnej Kanoniczej do paryskiej galerii L'Arta w Cartoucherie. Przez cały 8 grudnia będzie trwał tam Dzień Kantora, pojawią się sympatycy krakowskiego teatru, studenci, naukowcy, członkowie stowarzyszenia - zapowiada Bogdan, który o wpływie Kantora na swe życie mówi krótko: - Ukształtował mnie teatralnie, mam za to u niego spory dług do spłacenia. Jak podkreślają organizatorzy, paryski 8 grudnia nie będzie tylko "transmisją z telebimu": - Spotkania, konferencja, czyli wszystko to, co planujemy w przyszłości. W Paryżu to zainicjujemy - mówi Justyna, cytując jako manifest owego dnia tytuł jednego z obrazów mistrza "Mam dość siedzenia w obrazie. Wychodzę".

Jak do Processus - Le Retour d'Ulysse odnosi się krakowska Cricoteka? - Każdą inicjatywę, która pomaga nam w promocji sztuki Tadeusza Kantora, witamy z radością. Będziemy się przyglądać ich projektom z dużym zainteresowaniem i w miarę naszych możliwości pomagać stowarzyszeniu - deklaruje Natalia Zarzecka, dyrektorka placówki.

Wszyscy, którzy są zainteresowani planami Wojtyniak, Raczyńskiego oraz skupionych wokół nich wielbicieli Kantora, mogą kontaktować się z nimi pod adresem: leretourdulysse2@yahoo.fr. Pod tym adresem można tez uzyskać szczegółowe informacji o paryskich obchodach 8 grudnia.