Artykuły

To nasi lokalni Matysiakowie. Poznacie ich już w niedzielę w Radiu Opole. Napisanie scenariusza, dobór obsady i reżyserię powierzono Andrzejowi Czernikowi [na zdjęciu], aktorowi Teatru im. Jana Kochanowskiego i założycielowi Teatru Eko Studio.

Iwonie Montlik (46 l.) trochę się jeszcze mylą szczegóły. Gdzie pracuje? Mówi, że ratuszu, a po chwili przypomina sobie, że przecież w opolskim urzędzie marszałkowskim. Iwona lada dzień przywyknie, przyswoi sobie własny życiorys. Podobnie jej córka, Kamila (17 l., uczennica II LO).

- Wydaje mi się - mówi Kamila - że zostanę wegetarianką, ale to jeszcze nie jest całkiem pewne.

Dlaczego? Bo scenariusz, według którego żyje ich rodzina, powstaje w odcinkach - po kilka kartek maszynopisu każdy. Na razie nagrano pięć, dlatego nie wszystko jeszcze o bohaterach wiadomo.

Słuchowisko "Ozimska 136/4" rusza w najbliższą niedzielę, po godz. 14.00, pomiędzy dwoma koncertami życzeń, na antenie Radia Opole. Poznacie wtedy całą rodzinę Montlików: oprócz Kamili i jej mamy Iwony także tatę Andrzeja (48 l., mechanik samochodowy) oraz resztę rodzeństwa - Pawła (24 l., absolwent Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji, kierunek marketing) i Weronikę (9 l., uczennica SP nr 29).

- Montlikowie - mówi Jarosław Kozubski, dyrektor marketingu Radia Opole - to przeciętna rodzina, nasi opolscy Matysiakowie.

"Matysiakowie" są tu wzorcem - słuchowisko (nazywane też powieścią radiową) nadawane jest w pierwszym programie Polskiego Radia od 1956 roku. Dlaczego nasza, opolska rozgłośnia decyduje się na podobną familijną produkcję?

- Ponieważ nader często zarzucano nam, że budujemy swoją popularność poprzez komercjalizację. A to nie jest prawda - mówi Jarosław Kozubski. - Takiej audycji, na bieżąco komentującej naszą polityczną i społeczną rzeczywistość, nie ma dzisiaj żadna stacja regionalna - publiczna czy prywatna.

Nad słuchowiskiem o opolanach w radiu zastanawiano się przez ostatnie dwa lata. Napisanie scenariusza, dobór obsady i reżyserię powierzono Andrzejowi Czernikowi, aktorowi Teatru im. Jana Kochanowskiego i założycielowi Teatru Eko Studio.

- Pan Andrzej rozumie radio - twierdzi Kozubski.

Pan Andrzej chce w radiu robić... teatr.

W nerwach - po śląsku

Czernik właściwie wolałby wcale nie ujawniać twarzy i nazwisk aktorów. Chciałby zaczarować słuchaczy. Kazać im uwierzyć, że co niedzielę przez 10 minut podsłuchują prawdziwe życie prawdziwej rodziny.

Mieszkanie Montlików, czyli tytułowa "Ozimska 136/4". Zamkniesz oczy i usłyszysz ten dom dokładnie. Ile cukru? Dwie. Już zamieszane. Postukiwanie łyżeczki o filiżankę. Fotel ugina się pod ciężarem taty. Otwierają się drzwi. Z impetem wpada Kamila. Co na obiad?!? Mama wzdycha głęboko. Jak to w życiu.

Montlikowie są opolscy z wielu powodów. Tata - Andrzej, grany przez Andrzeja Czernika - pochodzi z Głogówka, ze śląskiej rodziny. Kiedy się zdenerwuje, pokrzykuje "z akcentem".

Mama - Iwona, grana przez aktorkę Teatru im. Jana Kochanowskiego Judytę Paradzińską - wychowała się w Ozimku, a jej rodzina ma korzenie na Kresach Wschodnich.

Ale Czernik, jako autor scenariusza, nie chce, aby było całkiem prosto. Ród taty to Montlikowie, a ród mamy - Kapulewicze. Czy coś wam te nazwiska przypominają?

Iwona i Andrzej poznali się na studiach, dokładnie - w akademiku. To była wielka miłość, na przekór całemu światu. 27 lat temu wzięli ślub. Od 25 lat mieszkają przy ul. Ozimskiej. Teraz łączy ich przyjaźń, zrozumienie i trójka dzieci.

Kłopoty z dzieciakami

Najstarszy jest Paweł - gra go Przemek Czernik, adept w Teatrze im. Kochanowskiego. Chłopak od Montlików w zeszłym roku skończył studia. Teraz jest bezrobotny, mówi rodzicom, że szuka pracy. Zdaje się, że wcale nie ma zamiaru jej znaleźć...

- Jest właściwie na naszym utrzymaniu - narzeka tata. - Nie ma ani pieniędzy, ani ochoty, żeby się usamodzielnić.

Córkę - Kamilę - gra Grażyna Kopeć, od dwóch lat aktorka Teatru Kochanowskiego. Kamila, jako typowa nastolatka, nie zawsze zgadza się z rodzicami. Buntuje się, trzyma sztamę z bratem.

- To łobuziara. Uczy się tak sobie. Ma chłopaka - ujawnia Grażyna Kopeć.

Wszyscy Montlikowie kochają małą Weronikę. To ich oczko w głowie. Iskierka tatusia. Andrzej Czernik zatrudnił w tej roli przy mikrofonie własną córkę, 10-letnią Marysię.

Ale w słuchowisku pojawią się i inni bohaterowie: dziadkowie, wujostwo, sąsiedzi. Przyjadą w odwiedziny i ugoszczą Montlików u siebie. Opowiedzą, jak się żyje. Ponarzekają wspólnie na brak ścieżek rowerowych w Opolu, na to, że benzyna znów drożeje, omówią aktualne wydarzenia z lokalnej polityki, a w razie czego dostanie się po nazwisku jakiemuś decydentowi.

Siła w lokalności

Kolejne odcinki chcę pisać "na gorąco", Montlikowie mają żyć tym, czym żyją Opolanie - mówi Andrzej Czernik. - Chcę, żeby nasi bohaterowie mówili to, co zwykli ludzie, których głosy rzadko trafiają gdzieś wyżej. Może nie pracuję w warsztacie samochodowym jak Andrzej Montlik, ale bywam w podobnych miejscach i właśnie tam znajduję najlepsze pomysły.

Jednak nie wszystko będzie zależało od Czernika - scenarzysty. "Ozimska 136/4" to słuchowisko interaktywne. Słuchacze zdecydują o sprawach najważniejszych dla Montlików, pisząc listy, sms-y lub dzwoniąc do radia. Wyjechać do pracy za granicą czy zostać w Polsce? - to problem, przed którym stanie jeden z bohaterów. Słuchacze doradzą mu, co zrobić.

- Zgadzam się na zmiany w scenariuszu - uśmiecha się Czernik. - To będzie znaczyło, że słuchacze utożsamiają się z Montlikami.

Judyta Paradzińska twierdzi, że o utożsamianie się nie będzie trudno. Spójrzmy na przykład na tę jej bohaterkę - Iwonę. Taka mama - na pierwszy rzut oka spokojna, łagodząca konflikty w rodzinie, może lekko nadopiekuńcza, lecz kierująca się rozwagą i doświadczeniem. Ale w duszy coś jej gra. Jakaś tęsknica, na co dzień przytłaczana przez prozę życia. Czy Iwona jest szczęśliwa? Czy dobrze postąpiła, wybierając spokój? A co z jej dawnymi marzeniami? Takie Iwona miewa dylematy. Zwykłe przecież. Jak to w życiu.