Artykuły

Monumentalne budynki byłego Wydziału Weterynarii SGGW na warszawskiej Pradze zamieniły się w gmachy stalinowskiego Urzędu Bezpieczeństwa. Efekty tej metamorfozy już za kilka miesięcy ujrzą widzowie największej teatralnej sceny w Polsce, czyli Teatru Telewizji, dla której Krzysztof Lang reżyseruje właśnie spektakl "Tajny współpracownik" - pisze Magdalena Rigamonti w Polsce.

Akcja sztuki znanego scenarzysty filmowego Cezarego Harasimowicza rozgrywa się na przełomie lat 40. i 50. w najgłębszych mrokach represyjnej komuny. Ubecy postanawiają zwerbować do współpracy nowego agenta. Wybierają nastoletniego chłopaka, Mietka Białasa, brata AK-owskiego partyzanta. Po krótkiej, acz treściwej rozmowie z oficerami młodzieniec podpisuje kwity.

Donosicielem będzie przez bite cztery lata. Ale to niejedyne jego zajęcie - nastolatek jest utalentowanym poetą i w poetyckich frazach znajduje ujście dla swoich moralnych zgryzot. Po latach, gdy w czasopiśmie "Odra" opublikowane zostaną jego wiersze z tamtych lat, nikomu nawet nie przyjdzie do głowy, że każdy utwór ma swoje źródło w agenturalnej przeszłości autora.

Premierę zobaczymy w styczniu. Ale wtedy będziemy już zaprawieni w historycznej tematyce, bo od września Teatr Telewizji uraczy nas serią opartych na faktach spektakli, które mają być odpowiedzią na dokumentalną ofertę komercyjnego TVN-u.

Sukcesy "Trzech kumpli" (o Lesławie Maleszce) i "Szpiega", opowiadającego o największej szpiegowskiej znakomitości PRL-u Marianie Zacharskim, obruszyły lawinę kolejnych produkcji tego rodzaju. Na jesień TVN szykuje "Osaczonych", siedmioodcinkową kontynuację "Trzech kumpli".

Następnie dokument o zagadkowej śmierci gen. Sikorskiego, serial o kulisach zamachu na Jana Pawła II oraz fabularyzowane dokumenty o ks. Tischnerze, Popiełuszce i historyku Pawle Jasienicy. W odwecie publiczna odpowiada m.in. serialem o pułkowniku Kuklińskim, a zwłaszcza Sceną Faktu, w której zapomniane zdarzenia z przeszłości uzyskają artystyczną, teatralną oprawę.

Na pierwszy ogień pójdzie barwna historia agentki wojennego wywiadu Haliny Szwarc zatytułowana "Doktor Halina". Premiera 1 września. Sztuka napisana przez Grażynę Trelę i Marcina Wronę to opowieść o 16-letnim dziewczęciu, które w 1940 r. na polecenie dowództwa AK podpisuje volkslistę i rozpoczyna pracę w tzw. głębokim wywiadzie w III Rzeszy.

Miesiąc później, 6 października, za sprawą scenarzysty i reżysera Pawła Woldana przeniesiemy się w lata 70. i oglądając "Złodzieja w sutannie", będziemy trzymać kciuki za podwładnego kardynała Stefana Wyszyńskiego. Ten śmiałek w sutannie to Józef Wójcik (zagra go Artur Żmijewski), który w czasach PRL-u miał na koncie 18 wyroków i 9 odsiadek za działalność wywrotową. Jego największym dziełem było wykradzenie w 1972 r. kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, przetrzymywanej przez komunistów sześć lat. Szykuje się więc sensacyjno-awanturnicza uczta dla tropicieli historycznych zagadek.

Oni też powinni zaserwować sobie "Golgotę wrocławską" (premiera 3 listopada) w reżyserii Jana Komasy, opowieść o Janie Szwejcerze ( w tej roli Adam Ferency), dyrektorze Komunalnej Kasy Oszczędności, aresztowanym pod koniec lat 40. za kradzież kilkudziesięciu znaczków pocztowych i w wyniku ukartowanego procesu skazanym na śmierć.

Reżyser Jacek Riginis szykuje "Mord założycielski" (premiera 8 grudnia), spektakl o tajemniczych okolicznościach morderstwa Marcelego Nowotki, współzałożyciela i pierwszego sekretarza Polskiej Partii Robotniczej.

Dzięki Teatrowi Telewizji powrócimy też do złotych lat 70., kiedy to Polacy za sprawą kredytów zaciąganych w świecie przez Edwarda Gierka poznawała najjaśniejszą stronę socjalizmu. Dowcipnie napisana sztuka opowiadająca o hucznych imieninach Gierka w 1976 r. zatytułowana "Prezent dla tow. Gierka", w reż. Janusza Dymka, ma być teatralnym hitem początku przyszłego roku.