Poznań-Warszawa. "Szarańcza" w Polskim i Ateneum
"Szarańczę", jedną z częściej nagradzanych sztuk ostatnich lat wystawią Teatr Polski w Poznaniu i Teatr Ateneum w Warszawie.
- Dramat Biljany Srbljanović pokazuje rozpad relacji międzyludzkich i wszechogarniające bohaterów poczucie końca - mówi Paweł Szkotak, dyrektor Teatru Polskiego i reżyser sztuki. - Ludzie są szarańczą skupioną jedynie na zaspokajaniu swoich potrzeb. Natalia Sołtysik, która wystawi "Szarańczę" w Teatrze Ateneum, widzi bohaterów jeszcze ostrzej: - Dramat pokazuje ludzi, którzy się wzajemnie pożerają, niszczą. Społeczeństwo to wielki łańcuch pokarmowy - mówi reżyserka.
Biljana Srbljanović krytykuje świat oparty na nieufności i agresji. Nawet mała dziewczynka Alegra jest w nim okrutna wobec swego ojca. Jednak jej bohaterami są głównie ludzie wykluczeni, starzy. Dlatego mimo wad budzą litość. Srbljanović jest Serbką, która poznała koszmar bałkańskich konfliktów.
- Jedną z przyczyn kryzysu wartości jest wojna domowa w byłej Jugosławii - mówi Szkotak. - Byłem w Belgradzie i widziałem rozpacz oraz nieufność ludzi oddalających się od siebie, zmuszonych do zdefiniowana na nowo swojej tożsamości.
Autorka wprowadza wątek rozliczeniowy, ważny dla zrozumienia sytuacji w Serbii. Jeden z bohaterów, Ignjatović, był zaangażowany w reżim komunistyczny. Prześladował i niszczył ludzi Jednak jego zbrodnie nie zostały osądzone. - Budzi to skojarzenia z polskim sporem o lustrację - mówi Szkotak.
Natomiast wątek rozliczeniowy "Szarańczy" nie interesuje Natalii Sołtysik. Jej debiut "Szafa" Mishimy we Współczesnym w Warszawie pokazywał, że w teatrze istotna jest dla niej sfera duchowa: - W Biblii szarańcza jest karą boską rzuconą na ludzi. W sztuce Srbljanović inspirującyjest dla mnie temat zależności człowieka od sił potężniejszych od niego.
Dla reżyserki kluczowa jest scena porzucenia chorego ojca przez jednego z bohaterów: - Śmierć w tym dramacie to jedyna możliwość kontaktu ze światem niedostępnym rozumowi. Jest on szansą dla bohaterów. To będę próbowała pokazać w spektaklu.
Premiera w Teatrze Polskim w Poznaniu - 25 października, w Teatrze Ateneum na początku grudnia
