Aktorzy niczym brylanty
Choć Zygmunt Hübner kierował Teatrem Wybrzeże zaledwie 27 miesięcy, stworzył tu jedną z najważniejszych scen w kraju. 12 stycznia minęła 20. rocznica śmierci tego świetnego reżysera i aktora. Sam Hübner wyreżyserował w Trójmieście blisko dwadzieścia przedstawień. Ale też ściągnął nad morze innych świetnych reżyserów. Umożliwił między innymi debiut teatralny Andrzejowi Wajdzie, rozsławionemu już wcześniej takimi filmami jak "Kanał" czy "Popiół i diament" - pisze Mirosław Baran w Gazecie Wyborczej - Trójmiasto.
Hübner (rocznik 1930) [na zdjęciu] był absolwentem aktorstwa i reżyserii, studiował także historię sztuki. Z Wybrzeżem związał się krótko po ukończeniu studiów; jako aktor i reżyser pracował tu od 1955 r. W roku 1958 został dyrektorem artystycznym gdańskiej sceny (dyrektorem naczelnym był wtedy Antoni Biliczak). Choć funkcję pełnił zaledwie do 1960 r., sprawił, że nieco prowincjonalne wówczas Wybrzeże stało się jedną z najważniejszych scen w kraju. Hübner stworzył świetny zespół aktorski; dzięki niemu zadebiutowali na profesjonalnej scenie - i to w podwójnej roli aktorów oraz reżyserów - Zbigniew Cybulski i Bogumił Kobiela, do Gdańska przytachał też Zdzisław Maklakiewicz czy Henryk Bista.
Sam Hübner wyreżyserował w Trójmieście blisko dwadzieścia przedstawień; między innymi "Zbrodnię i karę" według Fiodora Dostojewskiego, "Pierwszy dzień wolności" Leona Kruczkowskiego, "Szewców" Witkacego czy "Nosorożca" Eugene'a Ionesco. Ale też ściągnął nad morze innych świetnych reżyserów. Umożliwił między innymi debiut teatralny Andrzejowi Wajdzie, rozsławionemu już wcześniej takimi filmami jak "Kanał" czy "Popiół i diament". Wajda przygotował w Wybrzeżu głośny "Kapelusz pełen deszczu" Michaela Vincente'a Gazzo (1959) z wyśmienita rolą Zbyszka Cybulskiego, bo rok później powrócić z "Hamletem" Williama Szekspira (w tytułową rolę wcielił się Edmund Fetting, kolejna ówczesna gwiazda gdańskiej sceny). Konrad Swinarski reżyseruje w tym czasie w Wybrzeżu "Smak miodu" Shelagha Delaneya.
Prawdziwe gwiazdy teatru w tamtych latach to nie tylko reżyserzy i aktorzy - w trakcie dyrektury Hübnera z gdańską sceną współpracował m. in. scenograf Marian Kołodziej (związany z Wybrzeżem przez parę dekad) czy kompozytorzy Janusz Hajdun i Zygmunt Konieczny.
Za czasów Hübnera do gdańskiego zespołu dołączyła między innymi aktorka Krystyna Łubieńska. - Zygmunt Hübner był wówczas najmłodszym dyrektorem teatru w Polsce - opowiada. - Nie miał jednak w Gdańsku łatwego życia; pamiętam, że osoby z partii zajmujące się kulturą, nie były zadowolone z jego spektakli. Hübner był świetnym reżyserem; ze wszystkimi był po imieniu, nigdy nie podnosił głosu, a i tak miał ogromny autorytet. Zawdzięczał to na pewno swojej ogromnej wiedzy. Jako aktor nie zawsze dostawał najlepsze recenzje. Ale to chyba dlatego, że był aktorem jak na tamte czasy bardzo współczesnym. Nieprzypadkowo przecież ściągnął takich aktorów jak chociażby Cybulski.
Kolejnym aktorem pracującym w Wybrzeżu z Hübnerem był Stanisław Michalski. - Zygmunt sam był aktorem, więc jako reżyser traktował nas niczym diamenty, które muszą zabłysnąć na scenie - wspomina. - Był człowiekiem wysokiej kultury, wprowadził do teatru niezwykły nastrój koleżeństwa i przyjaźni. Nauczył nas też ogromnego szacunku do tekstów i do siebie nawzajem. Pamiętam, że jak ktoś miał ważny monolog na scenie, to za kulisami poruszaliśmy się na czworakach, żeby aktorowi nie przeszkodził nawet najlżejszy szmer. No i dzięki spektaklom Hübnera udało nam się wyjeżdżać na Zachód, co wtedy było czymś wyjątkowym.
W 1970 roku Hübner powrócił do Wybrzeża, by wyreżyserować głośnego "Ulissesa" Macieja Słomczyńskiego według Jamesa Joyce'a, z ważną rolą Haliny Winiarskiej jako Molly. Spektakl zdobył liczne nagrody na festiwalach w całym kraju i stał się z pewnością jedną z najważniejszych produkcji w historii gdańskiej sceny.
