Iwona Borowicka in memoriam
W połowie października odbył się w Krakowie trzeci konkurs wokalny imienia Iwony Borowickiej, poświęcony muzyce operetkowej i musicalowej, organizowany co dwa lata dla upamiętnienia primadonny miejscowego teatru muzycznego z drugiej połowy ubiegłego wieku. Jest to konkurs unikatowy wśród innych turniejów wokalnych (podobny jest tylko turniej im. Kuroczkina w dalekim syberyjskim Swierdłowsku oraz wyodrębniona kategoria operetkowa na wiedeńskim "Belvedere") - pisze Lesław Czapliński w Opcjach.
Wątpliwości budzić może połączenie w jedną kategorię śpiewu operetkowego z musicalowym, albowiem ten pierwszy wymaga, podobnie jak w przypadku opery, odpowiedniego ustawienia głosu, choć w odróżnieniu od niej operuje nieco innego rodzaju artykulacją i emisją, podczas gdy w drugim preferowany jest - również ze względów wyrazowych - głos biały. A łączenie obydwu rodzajów śpiewu może niekiedy skończyć się tragicznie. Przyjęta przez organizatorów imprezy kategoryzacja wynika raczej z podyktowanej względami finansowymi praktyki teatrów muzycznych, zestawiających w swoim repertuarze obydwa te gatunki, choć zdarza się, że specjalizacje owe są wyodrębniane - na przykład w Warszawie współistnieją obok siebie Mazowiecki Teatr Muzyczny "Operetka" im. Jana Kiepury oraz stricte musicalowy Teatr Roma.
Spośród trzydziestu czterech uczestników konkursu, w większości absolwentów akademii muzycznych, wyłoniono grono ośmiu laureatów.
Nie budziła najmniejszych wątpliwości pierwsza nagroda dla Magdaleny Polkowskiej, której dojrzała i niezwykle muzykalna interpretacja pieśni o Willi z Wesołej wdówki Lehara potrafiła za sprawą niezwykle subtelnego zróżnicowania dynamicznego wydobyć nieznane treści z tego, zdawałoby się, niemającego już nic do ukrycia popularnego utworu. Artystka ta zresztą na wszystkich etapach przesłuchań niemal bez wyjątku ograniczyła się do repertuaru z kręgu operetki wiedeńskiej, przywołując między innymi z niepamięci Roberta Stolza i arię z jego Faworyta.
Dziwić natomiast mogło uhonorowanie zaledwie pierwszym wyróżnieniem Aleksandry Resztik (studentki Zdzisławy Donat, zasiadającej skądinąd w jury), imponującej brawurowym wykonaniem najeżonej koloraturami pieśni Kunegundy z musicalu Leonarda Bernsteina Kandyd. Swoje umiejętności w tej dziedzinie potwierdziła pełnym inwencji zestawieniem arii o podobnym charakterze, pochodzących z operetek Offenbacha i Straussa syna (słynna aria Adeli "ze śmiechem" z Zemsty nietoperza).
Nie zachwyciła mnie zarówno pod względem muzycznym, jak i tanecznym śpiewaczka, której przypadły nagrody: trzecia oraz za najlepsze wykonanie czardasza (z Hrabiny Maricy Kalmana), obecnego również w nazwie Fundacji organizującej konkurs. A przecież na konferencji prasowej przed konkursem podkreślano, że w tego rodzaju wykonawstwie liczą się też walory ruchowe i że jury będzie je brało pod uwagę w swoim werdykcie.
Również pozostali finaliści nie ujęli mnie jakimiś szczególnymi zaletami artystycznymi: Adam Sobierajski w dość bezbarwnej interpretacji pieśni Toniego z West Side Story Bernsteina, podobnie jak Jarosław Kitala w pieśni Don Kichota z Człowieka z la Manchy. Mam wrażenie, że wszyscy oni nie czuli specyfiki stylu wykonywanej muzyki, dla którego pielęgnowania przecież powołany został ten konkurs.
Natomiast w mojej wdzięcznej pamięci zapisał się tenor Andrzej Wiśniewski, wyróżniony przez Towarzystwo im. Jana Kiepury z Sosnowca, który ze znaczną swobodą techniczną zaprezentował nastrojową arię Księcia z Nocy w Wenecji Johanna II Straussa.
Na przekór formule i założeniom krakowskiego konkursu kariery większości laureatów poprzednich edycji podążają w stronę opery (np. zwyciężczyni pierwszego konkursu, śpiewająca aktualnie Micaelę w Operze Poznańskiej). A szkoda, gdyż zwłaszcza obecnie, kiedy zanika instytucjonalna specjalizacja w zakresie operetki, kultywować należy stylowe jej wykonywanie.
