Wiśniowy sad
Przedstawienie Macieja Prusa w Teatrze Narodowym należy do spektakli, o których nie można napisać ani dobrze, ani źle. Jeśli powiem, że przedstawienie jest za krótkie, czytelnicy przypomną, że kiedyś ganiłem zbyt długie inscenizacje Czechowa. Jeśli napiszę, że brakuje w nim komizmu, wypomną, że niegdyś krytykowałem zbyt kabaretowe wersje "Wiśniowego sadu". Jeżeli natomiast zarzucę przedstawieniu, że jest za bardzo aktorskie, a za mało reżyserskie, zaraz podsuną mi pod oczy artykuł, w którym ogłosiłem koniec inscenizacji. Tak czy owak, wyjdzie na to, że się czepiam. Tymczasem chodzi nie o to, czy spektakl Prusa jest krótki, czy długi, śmieszny czy smutny, aktorski czy reżyserski, ale o to, czy porusza widzów historią o sprzedaży pewnego majątku, napisaną przed stu laty. Otóż porusza. W przerwie zszedłem do baru i usłyszałem tam opowieść młodej dziewczyny, która w "Wiśniowym sadzie" zobaczyła własne życie. Od lat jej rodzina zwleka ze sprzedażą domu w jednym z miast na wschodzie, chociaż mury są w fatalnym stanie, a utrzymanie kosztuje coraz więcej. Nie zgadzają się na sprzedaż, bo z tymi murami wiąże się cała ich przeszłość. Co więcej - opowiadała dalej dziewczyna - przy domu jest także sad, ale morelowy. Rodzi co dwa lata owoce, z których matka robi jesienią kompot.
- Kiedy otwierasz taki kompot, morele są jak słoneczka w środku zimy - zakończyła dziewczyna. I co tu dodawać? Że jeden aktor pajacował, a inny się nudził? Że dekoracje były, nie wiadomo czemu, półprzezroczyste? Że zamiast wiśniowych drzew, na scenie rosły krzaki pomalowane na czerwono? Że żydowska prowincjonalna kapela przypominała raczej zespół warszawskich filharmoników? Wszystko to blednie przy wzruszeniu dziewczyny, która pierwszy raz w życiu oglądała "Wiśniowy sad".
