Artykuły

24 czerwca o godz. 19.00 w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego odbędzie się spektakl-wykład poświęcony "Fantazemu" Juliusza Słowackiego w reżyserii Macieja Prusa, inaugurujący wielotygodniowy projekt "Słowacki. Dramaty wszystkie", do którego zaproszono najciekawszych reżyserów teatralnych wszystkich pokoleń oraz wybitnych znawców twórczości wieszcza.

Projekt na podstawie odnalezionego po latach, niezrealizowanego scenariusza filmowego autorstwa Konrada Swinarskiego i Barbary Wittek-Swinarskiej, datowanego na styczeń 1975 roku zrealizuje Maciej Prus, który miał być współreżyserem filmu. Do udziału w spektaklu-wykładzie zaprosił m.in. Jerzego Trelę, Mariusza Bonaszewskiego, Jerzego Radziwiłowicza, Sławomirę Łozińską, Dorotę Landowską.

Tekst scenariusza na podstawie nigdy nie wydanej za życia Słowackiego sztuki nadal brzmi szokująco współcześnie i udowadnia, że Konrad Swinarski wciąż może być punktem odniesienia dla współczesnego odczytania romantyzmu i odważnej, radykalnej rozmowy z publicznością. Didaskalia scenariusza autorstwa wybitnego reżysera traktować można niemal jak osobne dzieło literackie zaskakujące odwagą, mnogością odniesień i pilną, choć niezwykle ironiczną obserwacją rzeczywistości. Tym bardziej ważne, by przywrócić ten zaginiony tekst polskiej kulturze i by mogli się do niego odnosić współcześni artyści.

Widzowie spektaklu-wykładu będą mogli się przekonać, czy "rzecz, która dzieje się około roku 1841 na Podolu, w okolicach Berdyczowa" może dziś nadal być żywa i interesująca. Swinarski na wiele lat stał się wyznacznikiem nowego sposobu odczytania romantyzmu, a zdaniem Macieja Prusa radykalny charakter scenariusza "Fantazego" otworzyłby z pewnością dla polskiej kultury nową perspektywę czytania dramatów Juliusza Słowackiego. Niestety, Swinarskiemu nie dane było nigdy tego filmu zrealizować. Zginął w katastrofie lotniczej kilka miesięcy przed planowanym rozpoczęciem zdjęć.

Spektakl-wykład po raz pierwszy został zaprezentowany na prestiżowej Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Piękno Słowackiego", podczas której wzbudził zainteresowanie wśród najwybitniejszych znawców twórczości wieszcza i zgodnie uznany został za wydarzenie. Pojawiły się nawet propozycje naukowego opracowania scenariusza i doprowadzenia do jego publikacji.

Pokaz w siedzibie Instytutu Teatralnego w Warszawie zainauguruje kilkumiesięczny projekt "Słowacki. Dramaty wszystkie", w ramach którego reżyserzy różnych pokoleń (m.in. Anna Augustynowicz, Barbara Wysocka, Natalia Korczakowska, Monika Strzępka, Andrzej Żuławski, Piotr Cieplak, Jan Klata, Remigiusz Brzyk, Paweł Łysak, Paweł Wodziński, Paweł Passini, Michał Zadara, Michał Borczuch) wraz z teoretykami (m.in. Kazimiera Szczuka, Jarosław Ławski, Krzysztof Korotkich, Dariusz Kosiński, Grzegorz Niziołek) w formie spektakli-wykładów mierzyć się będą z całą twórczością dramatyczną Słowackiego, zarówno z tą bardzo znaną, jak też z utworami rzadko lub nigdy nie wystawianymi.

Celem projektu jest poszukiwanie nowych form dla wystawiania dramatów Słowackiego, ale też bardziej ogólne pytanie o współczesny sposób czytania testów klasycznych.