Artykuły

O "Human error" Mariji Scekic oraz "Positive lives" Sapphire Creations Dance Workshop z Kalkuty prezentowanych w ramach XVI Międzynarodowej Konferencji Tańca Współczesnego i Festiwalu Sztuki Tanecznej pisze Anna Wróblowska z Nowej Siły Krytycznej.

"Human error" chorwackiej choreografki Mariji Scekic był najcichszym i najbardziej monotonnym spektaklem, jaki do tej pory pojawił się w programie XVI Konferencji Tańca Współczesnego w Bytomiu.

W "Human terror" widoczne są zainteresowania tancerki elektroakustyką i geologią planetarną, które studiowała. Jej tańcowi towarzyszą wyświetlane na zwiewnych zasłonach wizualizacje przedstawiające stworzenia morskie czy też elementy związane z kosmosem. Tło muzyczne bardzo często wyposażone jest w echo przywodzące skojarzenia z morskimi głębinami. Skojarzenia te potwierdzają elementy choreografii, kiedy tancerka porusza się właśnie tak, jakby znajdowała się pod wodą, obserwując jak to niecodzienne dla organizmu ludzkiego otoczenie wpływa na ciało, sposób poruszania się.

Mimo dobrego początku, kiedy ruch artystki determinowany jest zacinającą się muzyką, cały występ razi monotonią i statycznością. Każdy ruch wykonywany jest zbyt długo, a prawdziwą próbą cierpliwości widzów okazało się trwające prawie dziesięć minut kręcenie się tancerki wokół własnej osi. Wielu w tym momencie poddało się - dźwięk drzwi zamykanych przez czmychających widzów nieustannie towarzyszył drugiej połowie przedstawienia. W dodatku odbiór utrudniała obecność fotografów - mimo próśb choreografki i organizatorów o robienie zdjęć tylko w momentach głośnej muzyki, dźwięk migawek aparatów był tego wieczoru dźwiękiem dominującym nad innymi. Gdyby wrażeń akustycznych było mało, fotografowie zadbali także o wizualne - ciemność na scenie i widowni raz po raz rozjaśniała się wyświetlaczami aparatów, wszak fotograf musi wiedzieć, czy zdjęcie, które właśnie zrobił jest dobre. Widz i jego dyskomfort jest tutaj najmniej ważny. Rozumiem i doceniam wkład fotografów w dokumentację i promocję teatru, ale czy naprawdę nie można robić zdjęć nieco dyskretniej i w sposób mniej uciążliwy? Tak, aby widz pamiętał ze spektaklu coś więcej niż dźwięk migawek.

Drugą część wieczoru wypełnił zespół Sapphire Creations Dance Workshop z Kalkuty, który przywiózł do Bytomia spektakl "Positive lives". Tytuł spektaklu odnosi się do osób, u których zdiagnozowano wirus HIV, ale samo przedstawienie porusza także inne wciąż przemilczane w Indiach kwestie, jak seksualność, głód czy problemy z dostępem do wody pitnej.

W "Positive lives" występuje dwóch tancerzy i jedna tancerka - wszyscy ubrani na biało. Barwa strojów tancerzy, kojarząca się z czystością i niewinnością, kontrastuje z treścią ich występu. Tancerze pokazują bowiem wszystkie "brudy" współczesnego świata. Ekspresyjny duet dwóch mężczyzn nie mogących połączyć się ze względu na oficjalny zakaz homoseksualizmu w Indiach sąsiaduje z tercetem, w którym kobieta, przewiązana czerwoną szarfą jest całkowicie kontrolowana przez mężczyzn dzierżących w dłoniach końce tej szarfy i wyznaczających trajektorie ruchów tancerki. Jednak większość spektaklu zajmuje zwrócenie uwagi widza na problemy związane z głodem i malejącymi zapasami wody pitnej. Przy użyciu trzech glinianych dzbanów tancerze pokazują marnotrawstwo wody oraz jego skutki - kiedy dzbany nagle okazują się puste, na scenie panuje rozpacz. Towarzyszą jej projekcje zdjęć ofiar suszy i głodu w Afryce. Spektakl kończy cudowne ponowne pojawienie się wody, którą tancerze dzielą się z widzami. Niestety, w rzeczywistości taki happy end może się nie wydarzyć.

Choć spektakl razi trochę naiwną wiarą artystów w możliwość zmieniania świata za pomocą sztuki, ujmuje tańcem - na wskroś współczesnym, ale zawierającym także elementy tradycyjnych tańców hinduskich. Tańcem łączącym rygorystyczną pracę nad ciałem z dbałością o wizualną atrakcyjność.